Derin Solunum ve Öksürme Egzersizleri Teknik ve Hedefleri

Derin solunum ve öksürme egzersizleri akciğerlerde gelişebilecek komplikasyonları önlemek, cerrahi operasyon sonrasında fonksiyonları düzenlemek ve hücrelere daha fazla oksijen alınmasına yardımcı olmak için yapılan nefes alma tekniklerini içerir.

İçindekiler

Derin Solunum ve Öksürme Egzersizleri
Derin Solunum ve Öksürme Teknikleri
Ameliyat Sonrası Egzersizler
Kaynaklar

Derin Solunum ve Öksürme Egzersizleri

Derin Solunum ve Öksürme Egzersiz Şeması

Derin solunum ve öksürme egzersizleri; solunum fonksiyonunu düzenlemek, stresi azaltmak, pulmoner kasları güçlendirmek, fazla mukusu temizlemek, hücrelerin daha fazla oksijen almasını sağlamak, cerrahi operasyonlardan sonra komplikasyonları inhibe etmek amacıyla yapılır. Operasyonlardan sonra ya da anksiyete gibi hastalıkların varlığında doktorunuz bir terapistle birlikte çalışmanızı isteyebileceği gibi gerekli gördüğü nefes tekniklerini size kendisi de gösterebilir. Öksürme egzersizleri, fazla balgamı atmaya yönelik olabileceği gibi nedeni belirlenemeyen kuru öksürük şikayetinde semptomların sıklığını azaltmak için yapılabilir.

Anksiyete gibi hastalıklarda stresle başa çıkma ve stresi yönetme teknikleri arasında en yaygın olanı derin solunum ve öksürme egzersizleridir. Yapılan tetkiklerde hiçbir hastalığın eşlik etmediği, stres, üzüntü heyecan gibi durumlarla tetiklenen kuru öksürük şikayeti genellikle anksiyete ile ilişkilidir. Öksürüğü kontrol etmek, semptomları azaltmak ve tedaviye yönelik olarak bu egzersizler önerilmektedir.

Derin Solunum ve Öksürme Teknikleri

Nefes egzersizleri; Üst solunum yollarını rahatlatmak amacıyla yapılır. Egzersize başlamak için omuzlarını ve boynunuzu rahat kullanabileceğiniz bir pozisyon alın. Burnunuzdan derince nefes alın. Nefesinizi 3 saniye tutun. Dudaklarınızı u pozisyonuna getirerek yavaş yavaş nefesi serbest bırakın. Bu egzersizi tek seferde çok fazla tekrar etmek baş dönmesine neden olabilir. Bu yüzden gün içinde belirlediğiniz saatlerde düzenli olarak ve belli sayılarla tekrar edin. Bir diğer nefes egzersizinde kollarınızı iki yana serbestçe bırakabileceğiniz bir koltuğa oturun. Burundan nefes alırken kollarınızı başınızın üzerine doğru aynı anda kaldırın. Nefesi dışarı verirken ise serbestçe aşağı doğru indirin.

Koah, amfizem ve bronşit gibi hastalıklarda bu egzersizler mukusun dışarı atılmasına yardımcı olmak için yapılmalıdır. Aynı egzersizi KOAH varlığında tekrar ederken daha hızlı olarak 3 kere yapmaya çalışın ve nefesi verirken öksürecekmiş gibi karın kaslarınızdan destek alarak ”ha ha ha” sesini almaya çalışarak tekrar edin. Egzersiz sırasında gerçekten öksürebilir ve balgam atabilirsiniz. Bu durum zaten beklenilen ve istenilen bir süreçtir. Bu yüzden endişelenmeyin. Balgam attıktan sonra ara verin. Saat başı yeniden tekrarlayın. Koah gibi hastalıklarda lütfen sigarayı bırakın. Sigara içtiğiniz durumlarda bu egzersizleri yapmaya çalışmayın. Sigara içerken bu egzersizi yapmak nikotin ve diğer zararlı maddelerin akciğerin alt katmanlarına ulaşmasına ve daha büyük sağlık problemlerine neden olur.

Gevşeme solunumu; Derin nefes alma ve öksürme egzersizleri genellikle kronik sağlık koşulları, solunum problemleri ve anksiyete için önerilir. Doktorunuzla konuşmadan önce bu egzersizleri uygulamamalısınız. Bu egzersizleri ancak doktorunuz onayladığı takdirde yapınız.

Gevşeme egzersizi için düz bir zemine uzanın. 4 saniye içinde nefes alın ve 8 saniyeye bölerek nefesinizi yeniden verin. 10 saniyelik aralarla sakinleşene kadar bu egzersize devam edin. Bu tekniği uygularken diyaframınızdan destek alın.

Ameliyat Sonrası Egzersizler

Ameliyat Sonrası Spirometri ile Yapılan Derin Nefes Egzersizi Örneği

Pnömoni, pulmoner emboli ve diğer post operatif komplikasyonları önlemeye yardımcı olmak için, bireylerin ameliyat olduktan sonra öksürme ve nefes alma tekniklerini uygulamaları teşvik edilir.

Chest dergisinde Kasım 2005’te yayınlanan ”koroner arter baypas grefti (KABG) cerrahisinden sonra derin solunum egzersizlerinin pulmoner fonksiyon, atelektazi ve arteryel kan gazı seviyeleri üzerine etkileri” konulu çalışmanın sonuçlarına göre; derin solunum egzersizleri akciğer fonksiyonlarını iyileştirmeye ve geliştirmeye yardımcı olmakta ve iyileşme sürecini kısaltmaktadır.

Spirometri egzersizleri; Spirometri, solunum fonksiyonlarını ölçmekte kullanılan bir cihazdır. Ameliyat sonrasında doktorunuz nefes egzersizlerini yaparken bu aleti kullanmanızı isteyerek solunum fonksiyonlarını daha net bir şekilde takip edebilir. Spirometri ile yapılacak egzersizlerde önce rahat bir pozisyonda oturun. Spirometreyi dik tutarak ağız parçasını ağzınıza koyun ve dudaklarınızı kapatın. Mümkün olduğu kadar yavaş ve derin nefes almaya çalışın. Nefesinizi verirken spirometrenin içine üfleyerek pistonu üst seviyelere çıkarmaya çalışın. Bu egzersizler sırasında öksürük görülmesi normaldir. Hatta doktorunuz belli bir sayının ardından kontrollü olarak sizin öksürmenizi isteyebilir.