Gebelikte Nefes Darlığı Nedenleri ve Önleme Yöntemleri

Nefes darlığı ile gebeliğin son üç ayında yaygın olarak karşılaşılır. Aynı zamanda dispne de denir. Önlemek için yapılması gereken birtakım önlemler vardır.

Gebelikte nefes darlığı, hamile kadınların büyük bir çoğunluğunda karşılaşılan bir durumdur. Bazıları hamileliğin ilk 3 ayından itibaren nefes darlığı problemiyle karşılaşırken çoğunlukla hamileliğin son 3 ayında karşılaşılır. Sizde hamilelik döneminde nefes darlığı problemiyle karşı karşıya kaldıysanız bu durumun tamamen normal olduğunu ve size veya bebeğinize zarar vereceğinden endişelenmeyin.

Daha önce nefes darlığıyla hiç tanışmamış kadınların bile neredeyse %75’i gebelik sırasında bu nefes darlığı hisseder.

Nefes darlığınız; merdiven çıkma veya koşu yapma gibi aktivitelerin ardından oluyorsa gebeliğinizle bir alakası yoktur ve zararsızdır. Hamilelikte nefes darlığı ne zaman başlar, neden olur ve hangi durumda normal olmadığını ve doktora gidilmesi gerektiğini anlatmaya başlayalım.

İçindekiler

Gebelikte Nefes Darlığı Neden Olur?
Nefes Darlığı ile Mücadele Yolları
Kaynaklar

Gebelikte Nefes Darlığı Neden Olur?

Gebelikte yaşanan solunum zorlukları genel olarak bebeğin ağrılığı ve hacmi dolayısıyla vücutta meydana gelen değişimlerden kaynaklanmaktadır. Bu durum aynı zamanda dispne olarak da adlandırılır. Hamilelikte nefes darlığı nedenlerini 3 aylık dönemler halinde inceleyelim:

Hamilelik süresince vücuttaki değişimler

İlk 3 Aylık Dönem

Hamileliğin ilk aylarında nefes darlığı oluşmasının nedeni kaburgaların genişlemeye başlıyor olmasıdır. Yukarıya ve dışa doğru hareket ederek büyüyecek olan bebeğe mekan hazırlarlar. Gebelikle ilişki olan progesteron hormonu salınımı da nefes darlığına etki eder. Bu hormon nedeniyle vücudunuz kan dolaşımı işini yapabilmek için daha fazla oksijene ihtiyaç duyar. Akciğer; kapasitesini aşan bu ihtiyacı karşılamak için var gücüyle çalışırken nefes darlığı hissetmeniz normaldir.

Ayrıca; ilk 3 aylık dönemde vücuttaki kan miktarı yaklaşık olarak %50 oranında artış gösterir. Bu sebeple kalbin eskisinden daha fazla çalışması gerektir. Bu da dinlenirken bile solunum güçlüğü ve kalp çarpıntısı ile karşı karşıya kalmanıza neden olabilir.

İkinci 3 Aylık Dönem

Birinci dönemde olduğu gibi ikinci dönemde de gebelik hormonları vücudunuzun daha fazla oksijene ihtiyaç duymasına neden olarak nefesinizin daralmasında önemli rol oynar.

Hormonlar aynı zamanda solunum yollarındaki kılcal damarların şişmesine neden olur ve nefesi alıp vermenizi zorlaştırır.

Üçüncü 3 Aylık Dönem

Büyüyen bebeğiniz ve genişleyen rahminiz diyaframı iterek akciğerlerin alanını daraltır. Sakin bir yürüyüşte bile maraton koşmuş gibi nefes nefese kalıp yorulmanız bu sebeptendir. Bu sizin ve bebeğiniz için tamamen zararsızdır.

Dispne olarak da adlandırılan nefes darlığı; ikiz veya daha fazla bebeğe gebe olunması durumunda daha şiddetli olur.

Solunum zorlukları bazen başka bir rahatsızlığın belirtisi olarak da görülebilir. Bu durumlara örnek olarak sayılabilecekler:

Anemi olarak da adlandırılan demir eksikliği rahatsızlığınız varsa vücudunuz oksijen sağlamak için daha fazla çalışır ve solunumu güçleştirir.
Nefes darlığı astım belirtisi olarak da görülebilir. Yaşadığınız problemin astım ile bir ilişki olup olmadığına doktorunuz yapacağı tetkiklerle karar verecektir. Astımlı kadınların hamilelik esnasında nefes darlığı daha da kötüleşir.
Solunum güçlüğüne; yüksek tansiyon, çarpıntı, soğuk el ve ayak parmakları eşlik ediyorsa kalp veya akciğerlerde ciddi bir enfeksiyon olma ihtimali olabileceğinden derhal doktorunuza danışın.

Nefes Darlığı ile Mücadele Yolları

Doğru duruş pozisyonu solunum güçlüğünü hafifletmeye yardımcı olacaktır. Otururken omuzlarınızın geriye doğru yaslanması ve göğsünüzün dik durması akciğerlerin daha rahat çalışmasını sağlar. Uyurken karnınızın altına koyacağınız bir yastık da sizi rahatlatacaktır.

Kendinizi yormayın. Uzmanlar; hamile kadınların kendilerini yoracak ağır işler yapmamalarını ısrarla belirtirler. Çok fazla enerji harcamak nefes darlığı belirtilerini daha da kötüleştirecektir. Günlük işlerinizi yaparken kendinizi çok zorlamayın ve yorulduğunuzda oturup dinlenin.

Solunum egzersizleri akciğer kapasitenizi arttırmanıza ve daha rahat nefes alıp vermenize yardımcı olacaktır. Kollarınızı yukarıya doğru kaldırırken derin nefes alın ve yere paralel pozisyona doğru getirirken verin. Nefes alırken başınızı iyice kaldırın ve indirirken verin. Bu egzersizler hafiflemesine yardımcı olacaktır.

Rahat olun. Hiçbir şey yapmasanız bile rahat olmanız yapabileceğiniz en iyi şeylerden biridir. Nefes darlığı yaşadığınızda paniklenmek kolaydır ancak bunun tamamen normal ve zararsız olduğunu unutmamak gerekir. Paniklenmek ve endişe etmek kalp çarpıntınızı hızlandırarak sorunun daha da şiddetlenmesinden başka bir işe yaramaz. Bu durumda bir yere oturun, derin bir nefes alın ve rahatlayın.

Nefes darlığını önlemek için:

Yeterli miktarda su içtiğinizden emin olun. Kahve, çay, soda ve alkol gibi içeceklerden kaçınmaya dikkat edin. Bu içecekler vücut ağırlığını arttırarak solunumu güçleştirir.
Hamilelik sırasında kilonuzu kontrol etmeniz çok önemlidir. Gebe kalmayı planladıktan itibaren ideal kilonuzu korumak için spor yapmayı ihmal etmeyin.
Sağlıklı ve dengeli bir diyet de solunum güçlüğü ile karşı karşıya kalma riskinizi azaltacaktır. Doğru bir diyet kilo vermenizi veya gebeliğe ek olarak aşırı kilo almamanızı sağlayarak solunumunuzu kolaylaştırır. Sağlıklı bir beslenme programı için dikkat etmeniz gerekenler:
- Gebelik süresince yağ, şeker ve tuz kullanımınızı azaltın.
- Demir eksikliği de solunumu zorlaştırabildiğinden diyetinize; demir bakımından zengin olan kırmızı et, koyu renkli meyveler ve yeşil yapraklı sebzeler ekleyin.
- Vücudunuzun demiri işlemesine yardımcı olması için C vitamini içerikli gıdaları daha fazla tüketin. Özellikle narenciye grubu meyveleri başta olmak üzere birçok meyve ve sebzede bol miktarda C vitamini bulunur.