Sarkoidoz Nedenleri Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Sarkoidoz; akciğerler ve lenf bezleri başta olmak üzere vücudun bir çok bölümünü etkileyebilen, enfeksiyon sonucunda oluşan bir hastalıktır.

Sarkoidoz belirtileri

Sarkoidoz nedir sorusuna cevap olarak; vücudun birden fazla organının etkileyebilen, enfeksiyon sonucu oluşan bir hastalıktır cevabını verebiliriz. Vücudun herhangi bir yerinde görülebilir ancak çoğunlukla lenf bezleri ve akciğerlerde görülür. Bu sebeple akciğer sarkoidozu adıyla da bilinir. Sarkoidozlu hastaların vücutlarının bazı bölümlerinde iltihaplı dokulardan oluşan anormal kitleler oluşur. Bu kitleler vücudun orijinal yapısını bozar ve muhtemelen etkilediği organın da işlevini zorlaştıracaktır.

Sarkoidoz hastalığı genellikle 20 ile 40 yaş arasındaki kişilerde görülür. Kadınlarda erkeklerden daha çok görülen sarkoidozun kesin nedeni tam olarak belirlenememiştir Sarkoidoz oluşumuna neden olan etkenin bağışıklık sistemini tetikleyerek iltihaplı kitleleri oluşturduğu biliniyor ancak bu tetikleyici unsurların neler olabileceği hala araştırılan bir konudur. Bir diğer araştırma konusu ise hastalığın; kişiden kişiye veya vücudun bir yerinden başka bir yerine bulaşıcı olup olmadığıdır.

İçindekiler

Sarkoidoz Belirtileri
Sarkoidoz Hastalığı Teşhisi
Sarkoidoz Tutulumu Tedavisi
- Evde Tedavi
- İlaç Tedavileri
Kaynaklar

Sarkoidoz Belirtileri

Sarkoidozun belirtileri, hangi organı etkilediğine bağlı olarak büyük ölçüde değişkenlik gösterir. Çoğu hasta başlangıçta sürekli olarak kuru öksürük, yorgunluk ve nefes darlığı şikayetleri belirtir. Cilt yüzeyindeki kızarıklık ve döküntülerde sık karşılaşılan belirtilerdendir. Sarkoidoz hastalığında karşılaşılabilecek diğer belirtilere örnek olarak şunları sayabiliriz:

Kızarık ve tahriş olmuş gözler
Görüş bulanıklığı
Şişmiş ve ağrılı eklemler
Boyun, koltuk altı ve kasıkta bulunan lenf bezlerinde büyüme
Göğüste ve akciğer çevresinde şişkin lenf bezleri
Ses kısıklığı
Cilt yüzeyinde kabarık lezyonlar
El, ayak veya diğer kemikli bölgelerde kist oluşumu nedeniyle ağrı
Böbrek taşı oluşumu
Karaciğer büyümesi
Aritmi (kalp atışlarındaki düzensizlik)
Perikardit (kalp kapakçığının iltihaplanması)
Kalp yetmezliği
İşitme kaybı, menenjit, nöbetler ve psikiyatrik bozukluklar dahil olmak üzere sinir sistemi bozuklukları

Baştada belirttiğimiz gibi; tüm bu belirtiler sarkoidoz tutulumunun nerede gerçekleştiğine göre değişebilir. Karşılaşılan sarkoidoz vakalarının %90’ından fazlasında akciğer tutulumu görülmüştür.

Organ ve Sistemler	Görülme Sıkılığı (%)
Akciğer	70-90
Deri	20-30
Göz	20-30
Kas-İskelet	10-20
Abdominal	10-20
Nörolojik	5-10
Solunum Yolları	5-10

Bazı insanlarda belirtiler aniden ve / veya şiddetli bir şekilde başlayabilir ve kısa bir süre içinde tehlikeli hale gelebilir. Bazılarında ise bu bahsettiğimiz belirtilerin hiç biri görülmeyebilir ya da kilo kaybı, yorgunluk, terleme veya yüksek ateş gibi belirtiler sarkoidoz habercisi olabilir.

Sarkoidoz Hastalığı Teşhisi

Sarkoidozu teşhis etmenin tek bir yolu yoktur çünkü karşılaşılan belirtiler ve laboratuvar bulguları diğer hastalık belirtileriyle benzerlik gösterebilir. Bu nedenle doktorunuz tıbbi geçmişinizi dikkatle gözden geçirecek ve sarkoidozunuz olup olmadığını belirlemek için birtakım testler yapacaktır. Doktorunuzun sarkoidozu teşhis etmek için kullanacağı temel araçlar şunlardır:

Akciğerlerin ne kadar iyi çalıştığını görmek için solunum fonksiyon testleri
Bulanıklık ve lenf düğümlerini görebilmek için akciğer grafisi
Akciğer grafilerinden daha detaylı bir görünüm sağlayabilmek için bilgisayarlı tomografi
Kalp ritim bozukluklarının görülebilmesi için EKG testi
Akciğer ve bronşları (oksijen taşıyan hava kanalları)
inceleyebilmek için bronkoskopi

Birçok sarkoidoz hastasında belirtiler çok kısa bir süre görülür ve daha teşhis edilmeden bile sona erebilir. Kişi sarkoidoz hastalığına yakalandığının ve atlattığının farkına bile varmaz. İnsanların %20-30’unda sarkoidoz kalıcı akciğer hasarına neden olabilir. Aynı zamanda nadir de olsa sarkoidozun kronik kronik olduğu durumlarda görülmüştür. Bazı insanlarda hastalık, etkilenen organın işlevini kaybetmesine neden olabildiğinden nadiren de olsa ölümcül olabilir. Kişiyi genellikle beyin, kalp ve akciğer sarkoidozu tutulumu sonucunda öldürür.

Sarkoidoz Tutulumu Tedavisi

Sarkoidoz hastalığına özgü bir tedavi yöntemi yoktur. Bir çok hasta hafif belirtiler ile karşılaştığından tedaviye ihtiyaç duymadan iyileşme gösterirler. İhtiyaç duyulduğunda belirtileri azaltmak ve sarkoidoz tutulumu gerçekleştiği organın çalışma düzenini korumak için tedavi uygulanabilir.

Hastalığın tedavisinde uygulanan yöntemleri ikiye ayırabiliriz. Hafif belirtiler ve tehlikeli olmayan sarkoidoz hastalığında evde tedavi, ciddi ve tehlikeli durumlarda hastane veya ilaç tedavisi. Bunlarda hangisinin uygulanacağına karar vermek bizim işimiz değildir. Yani kişi sarkoidoz olduğundan şüpheleniyorsa kendi kendine belirtilerinin şiddetli olmadığını düşünüp doktora gitmemeye karar vermemelidir. Dikkat edilmesi gereken nokta; belirtiler ile karşılaşmanız durumunda tıbbi destek almayı ihmal etmeyin. Doktorunuz hangi tedaviyi uygulayacağına; gerekli fiziki muayene ve testlerin ardından karar verecektir.

Evde Tedavi

Sigarayı bırakmak
Her gece en az 7-8 saat uyku
Hastanede düzenli olarak check-up yapma
Çeşitli taze meyve ve sebzelerle dengeli bir beslenme planı
Her gün yeterli miktarda sıvı tüketmek
Düzenli egzersiz yapmak ve kilonuzu yönetmek

İlaç Tedavileri

İlaç tedavileri; belirtileri hafifletmek ve etkilenen dokulardaki enfeksiyonu azaltmak için kullanılır. Kortikosteroid içerikli prednizon sarkoidoz tedavisinde en sık kullanılan ilaçtır. Yorgunluk ve sürekli öksürük belirtileri ise genellikle steroid içerikli ilaçlarla tedavi edilir. Ayrıca yüksek ateş durumunda da ağrı kesici ateş düşürücü ilaçlar yazılabilir. Doktorunuzun reçete ettiği ilaçlara ek olarak; beslenmenize dikkat etmek ve sigarayı bırakmak gibi genel sağlık tavsiyelerine uymanız iyileşme sürecini hızlandıracaktır. İlaçların dozu, kullanım aralığı gibi faktörler sarkoidoz tutulumunun nerede gerçekleştiğine ve ne kadar ciddi olduğuna göre değişecektir. Bu sebeple sarkoidoz belirtileri göstermeniz durumunda doktorunuza danışmadan herhangi bir ilaç kullanmaktan uzak durunuz.