Pulmoner Tromboemboli Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Süreci

Pulmoner tromboemboli çoğu zaman bacaklarda, vücudun başka bir yerinden çıkmış kan pıhtılaşması sebebinden kaynaklı olarak bir akciğer arterinin ani şekilde tıkanmasıdır.

İçindekiler

Pulmoner Tromboemboli
Nedenleri
Belirtileri
Tedavisi
Önleme
Kaynaklar

Pulmoner Tromboemboli

Pulmoner tromboemboli vücudun başka bir yerinde bir pıhtı oluşumunun bir komplikasyonudur. Pıhtı veya pıhtılar kırılır. Damarların, kalbin sağ tarafına doğru ilerler. Bir veya birkaç akciğer atardamarını bloke eder ve akciğerin kısımlarına kan akışını engeller. Bu vücudun geri kalanına ulaşan daha az oksijen ile sonuçlanma meydana getirir. Bu durum için bilinen birçok risk faktörü vardır. Spesifik olmayan semptomlar sebebiyle teşhis edilemez veya geç teşhis edilir. Bu durumun teşhisi için ancak özel testler yapılabilir ve spesifik tedavi başlatılabilir. Doğru tanı ve erken tedavi ile sonuç olumlu sonuçlar verir. Pulmoner tromboembolizm, genelde bacaklarda, vücudun başka bir yerinden çıkmış kan pıhtılaşması nedeniyle bir akciğer arterinin ani tıkanıklığıdır. Bu akciğer dokusuna kan akışının engellenmesine yol açmaktadır. Pıhtılar farklı boyutlarda meydana gelebilir ve birden fazla pıhtı zamanla kırılabilir. Pıhtı ne kadar büyükse, ani ölüm riski de o kadar büyüktür. Tedavi altına alınmazsa solunum veya dolaşım bozukluğuna ve ölüme sebep olabilir.

Nedenleri

Pulmoner tromboemboli nedenleri temel olarak venöz trombozun nedenleri ile aynıdır. Nedenleri üç kategoriye ayrılabilir:

Kalıcı kateterler, tahriş edici maddelerin enjeksiyonu, sepsis, vb venöz endotel hasarı
Artan pıhtılaşabilirlik
Venöz staz

Pulmoner sorunun % 90’ından fazlası esas olarak bacağın derin ven trombozu (DVT) kaynaklı oluşur ama aynı zamanda karında ve nadiren kollarda da oluşabilir. Pıhtı ne kadar yüksek olursa, pıhtıları koparır ve akciğerlere embolur.

Belirtileri

Pulmoner tromboemboli ile alakalı belirtiler hiç bir semptom yaşamamaktan ani ölüme kadar değişebilir. Bu durumu % 100 doğrulukla gösteren tek bir belirti veya işaret yoktur. Semptom ve bulgular altta yatan kalp ve akciğer patolojisi sorununa, embolinin büyüklüğüne ve embolinin alanına göre de değişim gösterir. Semptomlar ve belirtiler aniden başlayabilir ve şiddetli olabilir. Yoğunlaşma, pıhtı çözülmeye başladığı zaman ve akciğer kendini onarmaya başladıkça günler içinde azalır. Daha fazla pıhtı koparsa ve akciğerlere giderse belirtileri tekrarlayabilir. Belirtileri arasında;

Göğüs ağrısı, bazı kişilerde aşırı düzeyde baskılama ile meydana gelir.
Nefes darlığı
Öksürük, özellikle geceleri rahatsız edecek durumda meydana gelir.
Kan öksürme

Çok büyük bir merkezi şekilde meydana gelmişse, semptomlar kalp krizinden farklı değildir:

Göğüs ağrısı
Şiddetli nefes darlığı
Terlemek
Baş dönmesi
Bilinç kaybı
Kaygı
Huzursuzluk

Tedavisi

Bu sorun ile karşı karşıya kalan tüm hastalarda yatak istirahati, ağrı kesici ve oksijenle destekleyici tedaviye ihtiyaç duyar.

Antikoagülanlar kanı inceltmeye yarayan ve pıhtı oluşturma sorunu azaltan ilaçlardır. Klinik olarak olası olgularda tanı şüphesi varsa antikoagülasyona başlanır. Bunun nedeni, tekrarlayan embolizm ve ölüm riskinin erken dönemde en yüksek olduğu ve erken antikoagülasyonun daha iyi sonuçlara sahip olduğu kanıtlanmıştır. Yapılan testler sonucunda pulmoner tromboemboli oluşmadığı meydana çıkmışsa antikoagülasyon durdurulabilir ya da kısa süreli kullanım yapılabilir.
Heparin başlangıç durumunda kullanılır, çünkü bu ilaç daha fazla pıhtı oluşmasının önüne geçmek adına çalışır.
Unfraksiyone (UF) Heparin intravenöz infüzyon olarak verilir ama durumun etkinliği sık kan testleri yardımı ile izlenmelidir. Verilecek olan dozlar hastalar arasında ve hatta aynı hastada bile değişimler gösterir.
Günümüzde bu konuda birçok hastaya altı enjeksiyonu aracılığı ile düşük moleküler ağırlık heparin verilmektedir. Bu uygulama birçok kişide güvenli ve etkili sonuçlar verir. Heparin genelde hastalara 5 gün boyunca uygulanır.
DVT ve PE için gereken daha uzun dönemli tedaviler için tercih edildiğinden dolayı hasta kişilere bunun yanında birinci veya ikinci günde Warfarin başlatılır. Tanının tamamen doğrulanmasından sonra varfarinin etkili olması birkaç gün sürer.

Önleme

Önüne geçmek adına aşağıdaki durumlardan uzak durmak gerekir.

Obezite
Sigara kullanımı
Hareketsizlik
Hastalıkların kısa sürede tedavi altına alınması sağlamak gerekir.
Beslenme konusunda doğal ürünler seçilmelidir.
Özellikle düzenli olarak uzman doktor kontrollerinin herkes tarafından yaptırılması gerekir. Senede bir kez uzman doktorların istedikleri tahlilleri, testleri ve tetkikleri yaptırmak çok önemlidir. Bu sayede meydana gelebilecek olan sağlık sorunlarına kısa sürede tanı koyulur ve kısa sürede tedavi sürecine başlanır.