Miliyer Tüberküloz Nedir? Miliyer Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi Nedir?

Miliyer tüberküloz, tüberküloz basilinin merkezi sinir sistemini tutmasıyla ortaya çıkan bakteriyel enfeksiyondur. Merkezi sinir sistemini tutan bakteri nedeniyle menenjit belirtileri görülmektedir.

Tüberküloz her organı ve dokuyu tutabilen geniş yayılım gösteren bir hastalıktır. En çok akciğer tüberküloz hastaları ile karşılaşılsa da, bir çok organ ve dokuda rastlanan tüberküloz vakaları vardır.

İçindekiler

Miliyer Tüberküloz
- Miliyer Tüberküloz Nedenleri
Belirtileri
Miliyer Tüberküloz Tedavisi
MSS Verem Hastalık Evreleri
Kaynaklar

Miliyer Tüberküloz

Merkezi sinir sistemine Mycobacterium tuberculosis basilinin, omurilik, kan gibi yollarla geçmesi nedeniyle ortaya çıkan tüberküloz hastalığıdır. Hastalık 2 yaşından küçük çocuklarda ifade edemedikleri için sinsi ilerler ve tedavi edilmeyen hastalarda beyinde kalıcı hasar ve ölümle sonuçlanabilmektedir.

Miliyer Tüberküloz Nedenleri

1)Menenjit: MSS tüberkülozunun en yaygın görülen biçimidir. Tedavi edilmeyen tüberküloz hastalarının %0,5-2’sinde miliyer tüberküloz gelişmektedir. Hastalığın ortaya çıkmasındaki en büyük sebep, Mycobacterium tuberculosis’in omurilik sıvısına, beyin dokusuna ve omurilik kemiklerine geçmesidir. Küçük çocuklarda vücuda alınan enfeksiyonun bir şekilde beyne ulaşması ile, erişkinlerde ise vücutlarında taşıdıkları basilin aktif hale gelmesi ile, yaşlılarda ise; kafa travması, alkol, kötü beslenme ve HIV virüsü hastalığı hızlandıran etkenlerdir.

2)Tüberkülom: Beyin dokusu ve omurgara, Mycobacterium tuberculosis basillerinin yuvası haline gelen yumuşak keselerdir. Erişkinlerde yüzeyel ve çok sayıdayken çocuklarda tek ve derin yerleşimli olabilmektedir.

3)Spinal Tüberküloz Araknoidit: BOS’a yerleşerek haftalar hatta aylar sonra belirti verirler. Hastalar bel ağrısı, ayakta uyuşma gibi belirtilerle doktora başvururlar. Yapılan Lomber Ponksiyon yöntemi ile BOS incelemesinde Mycobacterium tuberculosis etkeninin saptanması ile miliyer tüberküloz tanısı koyulur.

Belirtileri

Hastalık verem genel belirtilerinden ateş, kilo kaybı, iştahsızlık, gece terlemeleri gibi miliyere özgü olmayan belirtiler verir. Menenjit gelişmiş hastalarda, gözlerde ışığa hassasiyet, depresyon, kişilik değişiklikleri, kasılma belirtileri görülmektedir. Spesifik ve nonspesifik belirtiler birleştirilinde hastaya miliyer tüberküloz tanısı koyulur.

Fiziksel muayenesi yapılan hastada şu bulgular vardır;

Ense sertliği
Kerning
Brudzinski
Beyinde tutulan sinire göre daha başka belirtiler verebilmektedir. Ama genelde göz problemleri ve görme bozuklukları görülebilmektedir.

Hastalık genellikle akciğer tüberkülozu ile birlikte görülmektedir.

Miliyer Tüberküloz Tedavisi

İzoniazid, rifampisin, pirazinamid, etambutol, etionamid türevi antibiyotikler MSS tüberkülozu için kullanılan ilaçlardır. Miliyer tüberküloz için 9-12 ay süre ile tedaviyi kesintisiz olarak devam ettirmesi gerekmektedir.

Hidrosefali gelişmiş hastalarda beyne şant takılarak beyinden sıvının yeterli düzeyde boşaltılması işlemi yapılabilmektedir. Operasyon sonrasında, postop enfeksiyon riski için verem tedavisine başka grup antibiyotiklerde eklene bilinmektedir.

Menenjit dolayısıyla hastada, çocukta ateş bulgusuna rastlanırsa, yakından takip edilmeli, uygun ateş düşürücülerle ateş kontrol altına alınmalıdır.

Genelde akciğer veremi ile birlikte görülen hastalık için mutlaka bakım veren kişi ve ziyaretçisi kısıtlanmalı, hasta bulaştırıcılığının farkına varıp maske kullanmalıdır. Verem tedavisi planlanan sürede tamamlanmalı, tedavi eksik bırakılmamalıdır. Antibiyotik dozunun atlanması, verem basilinin antibiyotiğine karşı bağışıklık kazanıp tedavinin başarıya ulaşmasını engellemektedir. Tedavi için gerekli olan tüm ilaçlar Verem Savaş Dispanser’lerinden ücretsiz olarak temin edilebilmektedir.

MSS’yi tutan bir hastalık olması nedeniyle, vücutta menenjit kaynaklı kasılmalarda kuvvetli kas gevşeticiler verilebilmektedir. Gelişen depresyon, kişilik bozukluğunun farkında olmalı, gerekirse psikolog, psikiyatri uzmanları ile iletişime geçilmesi gerekebilir. Çocuk hasta ise çocuk gelişim uzmanıyla görüştürüle bilinmektedir.

Hastalık mutlaka hastaneye yatışı yapılarak tedavi edilmeli, kontrol altına alındıktan sonra evde tedavisi sürdürülmelidir.

MSS Verem Hastalık Evreleri

Evre I: Bilinç açıktır. Verem hastalığında görülen nonspesifik belirtiler görülmektedir. Sinir sistemine özgü bulgular görülmez.

Evre II: Beyin zarı tahriş belirtileri, şuur bulanıklığı, hangi siniri tutuyorsa ona özgü sinir sistemi bulguları vardır.

Evre III: Bilinç değişikliği, koma, istemsiz hareketler, kasılmalar yani sinir sistemi belirtileri tüm vücutta görülmeye başlanır.

Hastalık ne kadar geç fark edilirse beyinde bıraktığı kalıcı hasar o kadar fazla olacaktır. Bu hastalar tedavi edilmezse beyinde kalıcı hasar, kendi günlük fizyolojik ihtiyaçlarını görememe, ölüm gibi durumlarla sonuçlanabilir.

Hastaların hastalıklarının fark edilememesi, sosya-ekonomik yoksukluk nedeniyle hastalığın tedavisinin yaptırılamaması nedeniyle hastalar kurtarılamayabiliyor.