Verem Hastalığı İçin Yapılan Kan Tahlilleri ve Sonuçları

Tüberküloz hastalığı, vücut sıvılarında Mycobacterium tuberculosis bakterisinin saptanması ile teşhis edilir. Kan, balgam, lenf sıvısı, kemik iliği gibi sıvıların üremesi için belli kaplara koyularak gözlemlendiği yöntemlerdir.

Tüberküloz (Verem), solunum yoluyla bulaşan ciddi bir rahatsızlıktır. Hastalık etkenini taşıyan herkes, öksürük, aksırma, aynı ortamda bulunduğu kişilere solunum yoluyla kolaylıkla bulaştırır.

Hastalık şüphesi ile hastaneye giden kişilerden alınan vücut sıvı örneklerinden bakteri teşhisi yapılabilmektedir. Kesin teşhis bu şekilde koyulur. Alınan basit bir kan örneğinde bile inceleme yapılarak tüberküloz teşhisi konulabilir.

Hastalık şüphesi olan, hasta kişiyle temas etmiş kişiler, göğüs hastalıkları polikliniği, tüberküloz polikliniği ve verem savaş dispanserlerine başvurarak gerekli tetkikleri yaptırıp hastalık varlığında ücretsiz tedavi olabilir.

İçindekiler

Tüberküloz İçin Yapılan Kan Tahlil Örnekleri
Verem Tanısı Nasıl Konur?
Kaynaklar

Tüberküloz İçin Yapılan Kan Tahlil Örnekleri

Test Adı	Numune Türü	Numune Miktarı	Referans Aralık	Klinik Fayda	Uyarı
Mikobakteri kültürü (Tüberküloz Kültürü)	Tüm klinik örnekler Balgam, BOS, kan, kemik iliği vb.	Olabildiğince fazla. Kan: 10-15 ml.	Üreme olmadı Üreme oldu: Pozitif **Mycobacterium tuberculosis dışı üreme olduysa örnek kirlenmiştir.	Verem tanı ve takibinde kullanılır.	Kan örnekleri, heparinli tüplere alınıp gönderilmeli. EDTA’lı tüpler mikobakteri üremesi engellenmektedir.
Otomatize mikobakteri kültürü	Tüm klinik örnekler	Olabildiğince fazla alınmalı	Üreme olmadı Üreme oldu: Pozitif **Mycobacterium tuberculosis dışı üreme olduysa örnek kirlenmiştir.	Verem tanı ve takibinde kullanılır.	Kan örneği için hasta başında yapılmak üzere laboratuvardan uygun besi yeri istenmelidir.
Mycobacterium tuberculosis antibiyotik duyarlılık testi(Streptomisin, izoniyazid, rifampisin, ethambutol, pirazinamid için)	Kültüründe üreme saptanan tüm örnekler	Mikobakteri kültürü için belirlenen şartlar.	Dirençli Duyarlı	Tüberküloz tedavi planında ve takibinde kullanılır.	Hastadan alınan örneklerin hangi kültüründe üreme varsa o kültüre uygulanır.
Mycobacterium tuberculosis PCR	Tüm klinik örnekler	Mümkün olduğunca fazla olmalıdır.	Negatif: Mycobacterium tuberculosis saptanamadı Pozitif: Mycobacterium tuberculosis saptandı	Tüberküloz tanısında yararlanılır.	Yöntem akciğer dışı alınan örneklerde duyarlılığı düşüktür. Tedavi takibinde kullanılmamalıdır.
Mycobacterium tuberculosis RİFAMPİSİN DİRENCİ PCR	Tüm klinik örnekler	Mümkün olduğunca fazla olmalıdır.	Rif dirençli Rif duyarlı	Tüberküloz tedavi planlama ve takibinde kullanılır.	Rifampisin direnci tek başına çok ilaca dirençlitüberküloz (ÇİD-TB) olguları için bir belirteç (markır) olarakdeğerlendirilebilir.
Mycobacterium tuberculosis İDENTİFİKASYONUMGIT TBc ID Testi	Üremiş kültür	Katı besiyeri: 1-2 koloni Sıvı besiyeri 100 µl	Negatif; Tüberküloz dışı mikobakteri Pozitif; M. tuberculosis kompleks	Kültürde üreyen bakterinin Mycobacterium tuberculosis olarak adlandırılmasını sağlar.	Diğer mikobakterileri ve karışık bakteriyel enfeksiyonları da gösterir.

Verem Tanısı Nasıl Konur?

Verem şüphesi ile hastaneye ya da verem savaş dispanserine başvuran kişilere;

Ayrıntılı hasta öyküsü alınır, kaydedilir.
Fiziki muayenesi yapılır. (Örneğin: Akciğerler dinlenir)
Akciğer röntgeni istenir: Akciğer grafisinin yoğunluğu iyi ayarlanmalı, teknisyen konuyla ilgili bilgilendirilmeli.
Balgam örneği istenir: 3 gün sabah aç karnına balgam örneği alınarak laboratuvarda incelenmesi sağlanır. Hastalık henüz ilk evrelerdeyse bakteriler küçük olduğu için görülmeyebilir. Riske atmamak için balgam kültürü yaptırılmalıdır.
PPD testi: Kolun ön, alt, kılsız yüzeyine zayıflatılmış etken enjekte edilir ve etrafı çizilir. Bir süre beklendikten sonra kızarıklık ölçülür. Ölçü normalden büyük ise hastalık etkeninin vücutta taşıdığına karar verilir.
Yapılan bazı ayrıntılı kan tahlilleri ise verem tanısı koymaya yardımcı olmaktadır.

Hastada görülen 3 haftadan uzun süren öksürük, balgam, kanlı balgam, gece terlemesi, ateş, halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı belirtileri ışığında direk akciğer filmi çekilip, balgam örneği alınmalıdır. Akciğer dışı verem hastalığı olan kişilerde balgam örneği temiz çıkacaktır.

Tüberküloz hastalığı, genelde akciğerlere yerleşmekte ve akciğer tüberkülozuna neden olmaktadır. Akciğerlerden kan ve lenf yoluyla diğer organlara etken taşınabilir, diğer organlarda hastalık oluşturabilir. Hastalık etkeni olan Mycobacterium tuberculosis bakterisi akciğer röntgen görüntüsünde beyaz gölge, kitle görünmesine neden olur. Görünen beyaz lekenin nedeni, bakterinin kese oluşturup içinde barınmasıdır. Kese röntgen görüntüsünde siyah zemin üzerinde beyaz kısmen yuvarlak leke, lekeler şeklinde görülür.