Akciğer Konsolidasyonu Nedenleri ve İlgili Tıbbi Terimlerin Anlamları

Akciğerlerde herhangi bir sebeple gerçekleşen katılaşma, akciğerlerin sıvı ya da gazla dolması gibi durumlar konsolidasyon olarak ifade edilir. Konsolidasyon, akciğerin sadece bir lobunu etkileyebileceği gibi tüm akciğer yüzeyine yayılabilir.

İçindekiler

Akciğer Konsolidasyonu Nedenleri
Akciğer Konsolidasyonu ile İlgili Tıbbi Terimler ve Anlamları
Teşhis ve Tedavi Süreci
Kaynaklar

Akciğer Konsolidasyonu Nedenleri

Akciğerde Konsolidasyonu gösteren röntgen filmi

Akciğer konsolidasyonu, alveollerin farklı sebeplerden dolayı tahriş ve tahrip olması ve böylece yumuşak dokunun katılaşarak sertleşmesidir. Sıklıkla basit bir soğuk algınlığının ilerleyerek enfeksiyona dönüşmesi nedeniyle görülür. Solunum sisteminde ilerlemiş bakteriyel ve viral enfeksiyonlar akciğer yüzeyinde iltihaba neden olmaktadır. Bu iltihap alveol adı verilen küçük hava keseciklerini sarmaya başladığında alveoller işlevlerini kaybetmeye ve akciğerleri temizlememeye başlar. Böylece solunum yolu ile vücuda giren kirli hava, tozlar ve enfeksiyona bağlı iltihap akciğerlerin katılaşmasına neden olur. Enfeksiyona bağlı nedenler dışında damar sertliğine ve kireçlenmesine neden olan vasküler hastalıklar, kalp ritm bozuklukları, göğüs bölgesine alınan şiddetli darbeler sonucu akciğer zarında yırtılmalar ve yaralanmalar konsolidasyonun en yaygın nedenleridir.

Belirtileri arasında; nefes darlığı, nefes alırken göğüs bölgesinde ağrı ve yangı hissi, vücuttaki oksijen azlığından dolayı dudakların mavi ve mora dönüşmesi, ten renginde sararma, balgamlı öksürük, yüksek ateş, gece terlemeleri, genel halsizlik, ayağa kalkma ile birlikte görülen baş dönmesi ve balgam renginin paslı ya da kanlı olması yer alır. Erken müdahale edilmediği durumlarda havale ve beyin fonksiyonlarında azalma görülür.

Akciğer Konsolidasyonu ile İlgili Tıbbi Terimler ve Anlamları

Akciğerler ile ilgili terimler;

Alveol; Alınan nefes içindeki oksijeni temizleyerek vücuda ileten 1 mm çapındaki hava keseleri.
Skar; Akciğer zarı üzerindeki yaralar.
Plevra; Göğüs boşluğunu çevreleyen ve akciğerlerin yüzeyini saran ince zar tabaka.
Mediyastin; Akciğerlerin omurga ile sınırlanan orta bölgesi.
Lob; Akciğerlerin sağ, sol alt ve üst parçalarının her biri.

İlgili Hastalıklarla ilgili terimler;

Ateroskleroz; Damarlarda kireçlenme ve sertleşmeye neden olan bir hastalık.
Aktinomikoz; Yumuşak dokularda yaralara neden olan bulaşıcı karakterli bir bakteri hastalığı.
Askariyazis; Yıkanmamış sebzelerin yenmesi ile bulaşan ve akciğerlerde mukusun artmasına neden olan bir parazit türü.
Blastomikoz; Solunum yoluyla bulaşan bir tür mantar enfeksiyonu.
Kriptokokkoz; Süt ürünleri ve güvercin dışkısı ile bulaşan ölümcül bir mantar enfeksiyonu.
İnfarkt; Akciğer dokusunu besleyen damarlarda tıkanma.
Pnömoni; İlerlemiş bakteriyel ve viral enfeksiyonlar ile gelişen akciğer iltihabı.
Pulmoner emboli; Akciğer damarlarını tıkayan kan ve yağ pıhtıları ya da hava baloncuğu.
Plevral efüzyon; Akciğer zarları arasında sıvı birikmesi.
Pnömotoraks; Akciğerlerde sönme ya da çökme.
Hematoraks; Plevral boşlukta kan toplanması.
Pnömokonyoz; Akciğerlerde toz birikmesi.

Teşhis ve Tedavi Süreci

Renkli dopplerda akciğer konsolidasyonu

Teşhis süreci fiziksel bulgular ve yapılacak testlerden oluşur.

MR; Manyetik rezonans görüntüleme.
BT; Bilgisayarlı tomografi.
CR; Röntgen filmi.
Renkli doppler; Ultrason filmleri.

Bu süreçte kullanılan görüntüleme testleridir. Konsolidasyon, CR ve MR üzerinde koyu renkli ve arkası görünmeyen bir gölge gibi görünür. BT ve renkli doppler, konsolidasyonun milimetrik boyu ve etkilediği bölgeler hakkında daha net bir fikir verir. Bu testler yanında solunum fonksiyon testi ve tam kan sayımı gibi testler de istenmektedir. Kesin tanının ardından ilaç tedavisi ya da cerrahi operasyon gibi yöntemlerden biri belirlenir. İleri derecede hasar görmüş loblardan birinin alınmasını içeren cerrahi operasyon lobektomi olarak adlandırılmaktadır.

Ayrıca solunumu rahatlatmak için nefes açıcı ilaçlar tedaviye eklenebilir. Bol su içmek enfeksiyona bağlı durumlarda enfeksiyonu daha çabuk atmaya yardımcı olur.

Sigara ve alkol yukarıda sayılan tüm hastalıklarda semptomların kötüleşmesine neden olur.

Tedavi sürecinde kişisel temizliğinize özen göstermek, bağışıklık sistemini güçlendiren diyetler uygulamak, fazla mukusu dışarı atmak için bal içeren çaylar tüketmek iyileşme hızını arttırmaya yardımcı olur. Akciğerleri yoran fiziksel etkinlikler bu süreçte yapılmamalıdır. Ağırlık kaldırmak yaralı dokularda yırtılmaya neden olabilir.