Akciğerlerin Anatomik Açıdan Yapısı ve Hastalıkları
Akciğerler solunum sisteminde bulunan en önemli organdır. Bu organın hastalıklardan korunması adına her daim sağlıklı olması gerekir. Akciğer hastalıkları ilerlediği zaman ölümcül olabilir.
İçindekiler
Akciğer Anatomisi Ve Çalışma Şekli
Akciğer yapısı itibariyle solunum sisteminin en önemli organıdır. Solunum ve iletken yapılar barındırır. Akciğerler çalışma şekli itibariyle yani akciğerlerin ama işlevlerinde atmosferde bulunan havayla oksijen ve karbondioksit değişimi ne sağlamaktır. Bundan dolayı akciğerler gazlara karşı oldukça geçirgen bir yapıya sahiptir. Bu amaç doğrultusunda yaklaşık 70 metrekarelik çok geniş bir epitel yüzey alanına sahip olan akciğerler solunum gazları alışveriş işlemlerinde bulunurlar.
Akciğer in Yapısı
Sağ akciğer |
Sol akciğer |
Üst lob
|
Üst lob
|
Orta lob
|
|
Alt lob
|
Alt lob
|
Akciğer Hastalıkları
Pnömotoraks
Pnömotoraks, visseral ve parietal plevra arasında hava birikimi oluşturmaktadır. Sonuç itibariyle plevral boşluktaki negatif basınç zaman içinde kaybolur ve bu da etki altında kalan taraftaki akciğerin çökmesi sorununa neden olur. pnömotoraks spontan, travmatik ve iyatrojenik olarak sınıflandırılmaktadır. Spontan şekilde gelişen pnömotoraks genellikle genç erkeklerde daha sık görülür. Çoğunlukla plevranın hemen altında bulunan konjenital amfizemin kopması ortaya çıkar.
Pnömotoraksın semptomları arasında dispne yer alır. Etkilenen bölgede delici bir göğüs ağrısı göğsün asimetrik şekilde hareketleri vardır. Olası komplikasyonlar arasında gerilim pnömotoraksı da bulunur. Bu durumda sağlıklı ondan tarafa doğru mediastinal bir kayma oluşabilir. Sağlıklı akciğerin sıkışmasına sebep olur ve artan basınçtan kaynaklı olarak kalbin venöz dönüşüm engellenmesi ortaya çıkabilir.
Akciğer İltihabı
Pnömoni alveoller boşluğunun ya da interstisyel akciğer dokusunun kronik ve akut inflamasyonlu halidir. Bu sorun endüstrileşmiş ülkelerde daha sık gözlemlenir ve ölümcül hastalıklardan bir tanesidir. Pnomöninin sınıflandırılmış birkaç tane şekli vardır. Bunlar;
- Patolojik olarak genişleme ve lokalizasyon
- Etiyoloji, dolaşım bozukluğu, kimyasal kirleticiler ve fiziksel durumlar
- Klinik, akut ya da kronik pnömoni, sekonder pnömoni
Broş Astım
Bronşiyal şekilde gelişen astım obstrüktif akciğer hastalıkları arasında yer alır. Solunum yollarındaki kronik bir rahatsızlığı temsil eder. enflamasyon paroksismal dispneye sebep olan bronş tıkanıklığını ortaya çıkartır. Enflamasyon kısa zaman içinde paroksismal dispneye sebep olan bronş tıkanıklığına neden olur. Astımlı kişilerde bronşiyal tıkanıklık bir metakolin testi ile ortaya çıkar. sempatomimetik ilaçlar, bronkodilatörler ve kortikosteroid ile kontrol edilebilir.
KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı)
KOAH da obstrüktif bir akciğer hastalığıdır. Alveollerin kopması ve kronik bronşit ile alakalı normal akciğer dokularını sıkıştıran blaze olarak adlandırılan hava torbaları, bronkokonstriksiyon ve aşırı mukus üretimi ve oluşmasından kaynaklı olarak ortaya çıkar. Tıkanıklık uzun seneler boyunca kademeli olarak ilerler ve akciğerde kronik bir inflamasyon ile ilişkilendirilir.
Kronik Bronşit
Hastaların balgam üretimi ile her sene en az üç ay boyunca ve her yıl öksürüğe maruz kalması halinde kronik bronşit meydana gelir.
Pulmoner Fibroz
Pulmoner fibroz, interstisyel konstriktif akciğer hastalığıdır. Akciğerde bulunanfibröz bağ dokusunun artması ile ortaya çıkar. Pulmoner fibroz akciğer volümlerinde azalma olması ile ilişkilidir.
Akciğer Kanseri
Akciğer kanseri erkeklerde daha sık şekilde meydana gelir. Ana risk faktörü tütün kullanımı yapmaktır. Diğer risk faktörleri mesleki durumlardır. Akciğer kanseri hızlı şekilde ilerleyen bir kanser türüdür. Yapısı itibariyle kısa süre içinde ciğerlerin tamamını sarabilir. Erken dönemde fark edilmesi hastanın sağlıklı şekilde yaşamasına olanak sağlar. Son evre akciğer kanseri olan kişilerde genelde yaşamlar fonksiyonlar kısa süre içinde biter. Bundan dolayı sigara kullanımında vazgeçmek ve mesleki açıdan kimyasallara maruz kalmamak çok önemlidir.
Pulmoner Metastazlar
Renal hücreli karsinomalar, karaciğer karsinomları, kemik tümörleri veya baş ve boyundaki karsinomalar tarzında kan dolaşımı yolu ile yayılmakta olan tümörler akciğerine metastaz yapabilir. Akciğer karsinomaları çoğu zaman beyne, adrenal bezlere, karaciğere ve kemikler üzerine metastaz yapar. Metastazın erken dönemde fark edilmesi adına düzenli sağlık kontrollerinin yaptırılması gerekmektedir.
Kaynaklar
- https://www.kenhub.com/en/library/anatomy/the-lung
- https://training.seer.cancer.gov/lung/anatomy/
- https://training.seer.cancer.gov/lung/anatomy/respiratory.html
- http://www.innerbody.com/image_card06/card94.html
- http://philschatz.com/anatomy-book/contents/m46551.html