KOAH hastalığı Nedir? Evreleri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Kronik Obstüriktif Akciğer Hastalığı, sigara içen 6 kişiden 1’inde görülebilen kronik akciğer hastalığıdır. Akciğer hava yollarını tıkayıcı, geri dönüşü olmayan kronik bir rahatsızlıktır. Verilen tedavi doz atlanmadan düzenli kullanılmalıdır.

KOAH açılımı Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığıdır. Kısaca anlaşılır şekilde açıklamak gerekirse; uzun süredir bronşlarda tıkayıcı bir hastalık olarak tanımlanabilir. Hastalığın en kötü yanı, bronşlarda düzeltilemez ve tedavi edilemeyecek bir tıkanmanın olması ve sinsi ilerlemesidir.

İçindekiler

KOAH Nedenleri
KOAH Belirtileri
KOAH Evreleri
KOAH Tedavi Yöntemleri
Kaynaklar

KOAH Nedenleri

koah resim ile ilgili görsel sonucu

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı, çoğunlukla sigara 20 yıldır günde en az 1 paket sigara içen kişilerde görüldüğü saptanmıştır. Kişinin içtiği sigara miktarına göre KOAH olma süresi daha da kısalabilir. T.C. Sağlık Bakanlığı verilerine göre 3 milyon KOAH hastası vardır. 10 KOAH hastasından 9’u hastalığını bilmemektedir. Hastalığın sinsi ilerlemesi nedeniyle genellikle 3 veya 4’üncü evrede fark ediliyor ve doktora başvuruluyor.

Kirli havaya ve kimyasalları uzun süre solumak da KOAH’a yol açmaktadır. Bunun yanı sıra bacası iyi çalışmayan evlerdeki odun, tezek, kömür sobalarının isine maruz kalmakta KOAH hastalığı için nedenler arasındadır.

KOAH Belirtileri

Öksürük
Balgam
Nefes darlığı

Öksürük ve balgam belirtisi, kronik akciğer hastalıkları için düşünülmez ilk etapta. Sigara içen kişiler bu belirtileri sigara içmelerine bağlamaktadır. Hastalığı bu evrede saptamak hastalığın durdurulmasını sağlayabilir. Fakat bu belirtiler göz ardı ediliyor ve nefes darlığı sonrasında akciğer kronik hastalıkları düşünülerek hastaneye başvurulur.

Nefes darlığı belirtisi ilk başta efor sarf eden bireyde görülür. Bireyin nefes darlığıyla yaşam kalitesi düşmekte ve artık yürürken bile nefes darlığı yaşar ve giderek dinlenim durumunda bile darlık yaşamaya başlar ki bu hastalığın ilerlediğini gösterir.

KOAH Evreleri

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı, nefes darlığı belirtisinin şiddetine göre 4 gruba ayrılır.

Evre 1 Hafif KOAH

Fazla efor sarf edildiğinde ortaya çıkar. Hasta hızlı yürüme, merdiven çıkma, ağır iş yapma esnasında nefes darlığı yaşar. Dinlenince geçtiğini ifade eder.

Evre 2 Orta KOAH

Efor sarf etme yanında bazen günlük işlerini hallederken bile nefes darlığı yaşanır. Gece uykusunu rahat alır, uykuda nefes darlığı yaşamaz.

Evre 3 Ağır KOAH

Günlük işler yapılırken genellikle nefes darlığı hissedilir. Şiddetli halsizlik görülür. Merdiven çıkmakta çok zorlanılır. Nefes darlığı nedeniyle uyku düzeni bozulur.

Evre 4 Çok Ağır KOAH

Otururken bile nefes darlığı hissedilir. Ev içinde dahi yürüyemez. Çalışıyorsa işe gidemez hale gelir.

Hastalığın ilerleyen dönemlerinde kan ve organlardaki oksijen miktarı azalacağı için çeşitli belirtiler de görülebilir. Bunlar:

Bol terleme
Dil, dudak, el ve ayak parmaklarında morarma
Şiddetli baş ağrısı
Çarpındı
Gündüzleri uyuklama, geceleri uykusuzluk
Aşırı sinirlilik, unutkanlık, dikkatsizlik
Mide-bağırsak sistemi değişiklikleri
Cinsel güçte azalma
Ellerde titreme
El ve ayaklarda uyuşma, karıncalanma, yanma hissi

KOAH Tedavi Yöntemleri

Kronik akciğer hastalıkları tedavi edilirken hastanın verilen tedaviye mutlak suretle uyması şarttır. Doktorun getirdiği kısıtlamaları yerine getirmek ise hastanın yaşam kalitesini bir nebze arttıracaktır.

Tedavide birinci koşul obstrüktif düzeyi ilerlemiş hastalarda sigara kullanıyorsa bırakmak, kirli havaya maruz kalmaktan kendini korumak, kimyasal maddelerin zararlı gazlarını solumaktan kaçınması gerekmektedir. Bu kısıtlamalara uymayan hastaların tedavileri başarılı geçmez ve Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı evre atlayarak daha da kötü sonuçlar doğurabilir.

Doktor KOAH hastalarını, ayaktan ya da yatarak tedavisini düzenlemek isteyebilir. Her iki koşulda da hastaya KOAH hastalığı nedir, sebebi nedir, tedavisi nasıl olacak anlaşılır bir dille anlatmalıdır. Hastalığın ilk aşamasında tespit edilmesi, verilen tedavilerle hastalığın durdurulma şansını getirir.

KOAH tedavisinde amaç, nefes açıcı ilaçlarla hastanın yaşam kalitesini yükseltmek, yaptığı egzersizlerde nefes darlığı yaşamasını engellemektir. Fakat hastanın kullandığı tedaviye karşın KOAH hastalığı ilerleyici olabilmektedir. Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığının TAMAMEN TEDAVİSİ MAALESEF YOKTUR… Sigaranın vücuda verdiği zarar geri döndürülemez.

Akciğer hacim küçültücü cerrahi tedavi: Akciğerdeki aşırı havalanmayı azaltmak amacıyla akciğerin hasarlı bölgelerinin çıkarılma işlemidir. Akciğer ile göğüs kafesi ilişkisi düzenlenir, hava hapsi azalır, elastik geri çekilme düzelir, hava yolunda hava akımı artar.
Bronkoskopla tedavi yöntemleri: Bu yöntem hastaya ayaktan müdahale edilebildiği için cerrahi yönteme göre daha ucuzdur. Cerrahi yöntem yapılamayacak hastalarda uygulanabilir bir yöntemdir. Bu yöntemle yapılan işlemler ise şunlardır:

Tek yönlü valfler: Havanın girişini engelleyip, salya ve balgamın çıkışını sağlar. Tıkanıklığı giderir.
Tıkaç: Endobronşiyal tıkaçlar ve tıkanma yapan aygıtlar akciğerde kapanma oluşturmak için geliştirilmiştir ancak tıkaçlarda yüksek oranda tıkanma sonrasında infeksiyon ve tıkacın yer değiştirmesi bu aygıtların terk edilmelerine neden olmuştur.
Biyolojik hacim küçültücü yöntem: Amfizemli akciğerin fazla havalanan alanlarını tıkamak ve akciğer kapasitesini küçültmek amacıyla seçilen bronşların içine fibrin-trombin karışımı uygulanmasıdır.
Termal buhar ile havayolu ablasyonu: Anestezi ile yakın hava yollarının içine sıcak su buharı verilme işlemidir.
Balon Rezektörü Yöntemi: Bronş lümenlerinin açılması, balgamın uzaklaştırılması ve balgam oluşturan bronş lümeninin tedavisi yapılmaktadır.

KOAH’ta, son zamanlarda popülerlik kazanan endobronşial tedavi yöntemleri belirli durumlarda ve seçilmiş hastalarda iyi sonuçlar verebilmektedir. Bu tedavi yöntemleri konusunda halen geniş çaplı çalışmalar devam etmektedir. Ülkemizde bronkoskopiyle girişimsel tanı ve tedavi yapılabilen merkezlerde bu yöntemlerin bazıları göğüs hastalıkları hekimleri tarafından uygulanabilmektedir. Ancak bu tedavilerin hiçbirinin net ve uzun dönem sonuçları bilinmemektedir.