KOAH Hastalığının Belirtileri ve Uygulanan Tedavi Yöntemleri

KOAH hastalığının belirtileri; hastalığın hangi evrede olduğu, kişinin genel sağlık durumu ve uygulanan tedaviye göre değişkenlik gösterecektir. Koah nedir belirtileri nelerdir nasıl tedavi edilir sorularını detaylı olarak cevaplandırmaya başlayalım.

Kronik Obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) kronik bir akciğer hastalığıdır. Hastalık tipik olarak zamanla daha şiddetli olarak görülür. KOAH uzun zaman boyunca solunum yollarında tıkanmaya neden olurken, ileriki evrelerde koah hastalığı belirtilerinin daha şiddetli olarak görülmesine neden olarak akciğerin fonksiyonlarını yerine getirememesine neden olur. Belirtilerin hafif olduğu erken evrelerinde tespit edildiğinde önlenmesi mümkün olabilir.

Özellikle her iki cinsiyetten olmak üzere 40 yaş üstü insanlarda daha fazla olarak görülür. Her geçen gün KOAH sebepli olarak ölümler artarken, ülkemizde de her beş kişiden birinin KOAH hastası olduğu biliniyor.

İçindekiler

Ortaya Çıkışı
KOAH Belirtileri Nelerdir?
Tanısı Nasıl Konulur?
Tedavi Yöntemleri
Tedavide Kullanılan İlaçlar
KOAH Tedavisinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kaynaklar

Ortaya Çıkışı

Bu hastalığın ortaya çıkışı genel olarak sigara kaynaklıdır. Kronik obstrüktif akciğer hastalığına yakalanan kişilerin büyük bir çoğunluğu uzun yıllar sigara içmiştir ya da sigara dumanına maruz kalmıştır. İltihap şeklinde gelişen hastalık, hava yollarında daralma ile kendini gösterir. Kana oksijen taşımakla görevli olan hava keseciklerinde bulunan hasar sonrası, bu kesecikler esnekliğini yitirirler. Genişleyen hava kesecikleri ise, solunum sıkıntılarının yaşanmasına neden olacaktır. Bu durumdan dolayı her geçen gün bu bölümde biraz daha şişme görülürken, mukus üretimi de çoğalır.

KOAH Belirtileri Nelerdir?

KOAH hastalığının belirtileri; hafif, orta, şiddetli ve ağır şiddetli olmak üzere dört tip evresinde farklılıklar gösterir. Bu evrelerde görülen belirtiler şiddet olarak gitgide artmaya başlar. Özellikle ilk dönemlerde nefes darlığı, öksürük ve balgam gibi koah belirtileri görülür. İlk olarak hafif evrede görülen bu belirtiler, hastalar tarafından önemsiz bir gribe bağlanabilir. Aynı zamanda hastaların günlük hayatını etkileyen nefes darlığı gibi sorunlarda bu dönemde başlayacaktır. Göğüste tıkanma gibi sorunlarda hastalığın bu döneminde sıklıkla ortaya çıkacak şeyler arasındadır. Eğer bu aşamada tedaviye başlanırsa, hastalığın ilerlemesi de durdurulabilir. İlk dönemlerde bu şekilde ortaya çıkan belirtiler, daha sonraki dönemlerde şiddetini arttırarak önlenemez bir duruma gelebilir.

Hastalığın ikinci evresinde öksürük, nefes darlığı, balgam, hırıltılı solunum, yorgunluk gibi şikayetler artar. Üçüncü evre olan şiddetli evrede koah belirtileri biraz daha ağır şekilde görülürken, hastanın günlük yaşantısının önemli ölçüde etkilenmesine neden olacaktır. Fiziksel aktivitede azalmalar yaşanırken, hastalar basit yürüyüşlerde bile zorluk çekebilirler.

Hastalığın en şiddetli evresi olan dördüncü evre en tehlikeli ve ölümcül olan evredir, hastaların artık yardım alamadan günlük işlerine devam edemediği bir dönemdir. Bu dönemlerde oksijen yetersizliğine bağlı olarak morarmalar, aşırı şekilde yorgunluk, kalp ritim bozuklukları gibi önemli sorunlar ortaya çıkar. Koah krizi diye nitelendirilen anlarda akciğerdeki solunum yetmezliği sebebiyle ölümler bile gerçekleşebilir. Aynı zamanda hastalar bu dönemde, ciddi şekilde kilo kaybetmeye başlayacaktır.

Tanısı Nasıl Konulur?

Spirometre Testi KOAH hastalığı için risk faktörü bulunan kişilerde ilk olarak, gösterilen belirtilerin koah bulgularına işaret edip etmediği üzerinde durulmalıdır. Balgam, öksürük ve nefes darlığı gibi durumlar hastalığın en önemli belirtileri arasındadır. Tabi hastalığın tanısının kesin olarak yapılabilmesi için, solunum fonksiyonları testi şarttır. Solunum fonksiyonları testi, sadece hastalığın belirlenmesi için kullanılmaz. Aynı zamanda hastalığın hangi evrelerde olduğunun tespiti de yine bu test yardımıyla yapılacaktır. Sağlık kuruluşundaki FEV ve FVC değerlerini ölçen spirometri ile testin kısa sürede yapılması sağlanır. Tedaviye özel olarak bir plan yapılmadan önce, hastanın yaşadığı belirtiler ve diğer hastalıklarına göre bir adım atılır. Bunun yanında KOAH şiddeti de hesaba katılarak, buna uygun olarak bir tedavi planına başlanacaktır.

KOAH teşhisi koyulurken önemli sorunlardan biri; koah hastalığını nefes darlığı belirtisine neden olan diğer hastalıklardan ayırmaktır. KOAH ile en çok karışan hastalıklar astım ve amfizemdir.

Tedavi Yöntemleri

KOAH tehlikeli bir hastalık olmasına karşılık, önlenebilir bir özelliğe sahiptir. Önlenebilirden kasıt; belirtilerin görülme sıklığının ve ataklarının azaltılabilir olmasıdır. Eğer KOAH ileri evrelerindeyse ve akciğerlerde, bronşlarda(akciğere oksijen taşıyan hava kanalları) veya alveollerde(akciğerlerdeki hava kesecikleri) hasara neden olduysa bunun tedavisi mümkün değildir. KOAH tedavisi için hastaların sigarayı bırakması, çok büyük bir adımdır. Aynı zamanda hastaların bulundukları yerlerin hijyen açısından daha iyi olmasını sağlaması, kimyasallardan uzak durması hastalık için yapılması şart olan diğer adımlardan biridir. Bunun yanında hastaların gün içinde egzersize ağırlık vermesi de uzmanlar tarafından tavsiye edilen şeyler arasındadır. Bu şekilde solunum problemleri de bir miktar azalmış olur.

Sigara içen KOAH hastaları için en etkili tedavi; sigarayı bırakmaktır.

Koah tedavisi sırasında, hastaların sıklıkla şikayet ettiği belirtilerin azaltılması sağlanır. Özellikle öksürük, solunum yetersizliği, hırıltılı nefes almak, balgam gibi günlük yaşantının kalitesini bozacak şeylerin azaltılması sağlanacaktır. Bunun yanında hastalığın ilerlememesi adına, birtakım çalışmalarda yine tedavi sırasında yapılır. Atakların önlenmesi ve hastalığın ortaya çıkardığı durumları engellemek tedavinin diğer amaçları arasındadır.

Tedavide Kullanılan İlaçlar

KOAH tedavisi sırasında kullanılan ilaçlar, tedavinin amacına yönelik adımları hayata geçirebilmek için gereklidir. Özellikle hastaların en büyük sorunu olan nefes darlığına yönelik ilaçların bu dönemde kullanılması mümkün olur. Bunun yanında antibiyotik, kortikosteroidler, oksijen tedavisi gibi pek çok yöntem hastalığın tedavisi sırasında kullanılır. Tüm evrelerde kullanılan bu ilaçlar, hastalığın mikrobik olarak azaltılması için gereklidir. Bu sayede akciğerlerin büyük oranda kaybedilmiş işlevlerinin de geri kazandırılması amaçlanır. Hem nefes açıcı ilaçlar, hem de kortikosteroid tarzı ilaçlar aynı özende, eksiksiz bir şekilde kullanılmalıdır.

KOAH tedavisinde reçete edilen ilaçların tam olarak etki edebilmesi için, hastaların mutlaka düzenli bir şekilde bunların kullanımına devam etmeleri gerekir.

KOAH Tedavisinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Hastaların özellikle yorucu aktivitelerden kaçınarak, bu zamanları dinlenerek geçirmesi tavsiye edilir. Öte yandan beslenme düzenine de yeni bir yön getirilmelidir. Mümkün olduğu kadar sağlıklı bir beslenme şekliyle zengin bir şekilde beslenmek gerekir. Çok fazla enerji isteyen durumlardan kaçınmak doğru olacaktır. Özellikle evin içi buna uygun olarak dekore edilerek, kolay şekilde ulaşılması gereken eşyalar hastayı fazla yormayacak şekilde yeniden düzenlenmelidir.