Öksürük ve Nefes Darlığına Neden Olan Hastalıklar ve Tedavi Yöntemleri

Öksürük ve nefes darlığı birbirini tetikleyen ve sıklıkla birlikte görülen solunum yolu rahatsızlıklarıdır. Bazen boğazınıza takılan bir şey bazen ise altta yatan ciddi bir hastalık bu belirtilere neden olabilir. Öksürüğe ve nefes darlığına eşlik eden diğer semptomların varlığı ve fizik muayene bulguları doktorunuzun olası nedenlerin listesini azaltmasına yardımcı olur.

İçindekiler

Nefes Darlığı ve Öksürük Nedenleri
Nefes Darlığına ve Öksürüğe Neden Olan Başlıca Hastalıklar
Evde Uygulayabileceğiniz Bitkisel Tedaviler
Kaynaklar

Nefes Darlığı ve Öksürük Nedenleri

Nefes daralması ve öksürük birçok hastalıkla birlikte görülebilen yaygın belirtilerdir. Hastalığın tanısı sırasında öksürüğün karakteri belirleyici olabilir. 4 hafta boyunca geçmeyen, göğüs ağrısının eşlik ettiği, solunum sırasında hırıltı görülen, boğazda gıcık hissi uyandıran, kuru ya da balgamlı öksürük ciddi bir hastalığın belirtisi olabilir. Genelde şikayetlerle ilk karşılaştığımızda ilk aklımıza gelen soğuk algınlığı ve gribal enfeksiyonlar olsa da kanserden solunum yolu yetmezliğine kadar birçok hastalığın belirtisi olabilir.

Ulusal Kalp, Akciğer ve Kan Enstitüsü (NHLBI) 8 haftadan uzun süren öksürük şikayetini kronik olarak tanımlamaktadır.

Öksürük ve nefes darlığı şikayetini içeren 100’e yakın hastalık bulunmaktadır. Yabancı cisim yutma, boğaza bir şey takılması, aşırı dumana maruz kalma, boğulma gibi travmatik ani gelişen durumlarda nefes darlığı ve öksürük birkaç saat ya da birkaç gün içinde geçer. Akut olarak tanımlanan bu durumlar herhangi bir hastalık belirtisi sayılmazlar. Fakat 3 haftadan uzun süren kuru öksürük ve nefes darlığı şikayeti ciddiye alınarak bir sağlık kuruluşundan yardım istenmelidir.

Nefes Darlığına ve Öksürüğe Neden Olan Başlıca Hastalıklar

Şiddetli Öksürük ve Nefes Darlığı

Soğuk Algınlığı ve Gribal Enfeksiyonlar; Mevsimsel değişiklikler ve virüsler hastalığın temel nedenleridir. Sıklıkla sonbahar ve kış aylarında yaygınlaşırlar. Belirtileri arasında; nefes darlığı, öksürük, hapşırık, gıcık, burun tıkanıklığı, burun akıntısı, boğazda yanma hissi, balgamlı öksürük, yüksek ateş, kas ağrıları ve terleme sayılabilir. Ciddiye alınmadığı takdirde gribal enfeksiyonlar akciğer ve bronşlarda inflamasyona neden olarak kronik bronşite dönüşebilir. Tedavisi antibiyotikler ve istirahattir.

Kronik Bronşit ya da Bronşiyal Astım; Akciğerler ve solunum yollarının kısa süreli veya uzun süreli yani kronik inflamasyonu bronşit olarak adlandırılmaktadır. Enfeksiyonlara bağlı hastalıklar ile sigara kullanımı, kötü hava şartları ve kimyasal madde maruziyeti gibi nedenlerden kaynaklanabilir. Nefes darlığı, öksürük,hırıltı başlıca semptomlardır. Kronik bronşit ve bronşiyal astımın en sık görülen belirtileri 3 haftadan uzun süren kuru öksürük, hırıltılı solunum, gıcık ve kademe kademe kötüleşen nefes darlığıdır. Diğer belirtiler arasında yorgunluk, boğaz ağrısı, burun tıkanıklığı, boğazda gıcık, şeffaf ya da sarı renkli balgam ve göğüs ağrısı sayılabilir. Sürekli tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonları sıklıkla bronşitle ilişkilidir. Bronşit tedavisi sırasında öncelikle semptomların hafifletilmesi ve akciğerlerdeki hasarın azaltılması hedeflenir.

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH); Temel nedenlerinden biri sigara tüketimi olsa da hiç sigara içmeyen insanlarda da görülen KOAH, amfizem ve kronik bronşitin bir karmasıdır. Başlangıç döneminde balgam miktarında artış görülür. İlerledikçe boğazda gıcık hissi, hırıltı, balgamlı öksürük ve nefes darlığı gelişir. Nefes alırken oluşan hırıltı yanındaki tarafından duyulabilecek kadar yüksek seslidir. Hastalığın son evresinde ise nefes darlığı ve hırıltı süreklidir. Balgamlı öksürük krizleri dakikalarca sürer. Balgamlı öksürükler o kadar şiddetlidir ki bazen kusmaya neden olabilir. Balgam solunum yollarını tıkayabilir. Koah’ın seviyesi belirlenirken tam kan sayımı, solunum fonksiyon testi, akciğer grafisi, EKG, balgam gram kültürü gibi tetkikler uygulanır. Tedavi var olan semptomları azaltmaya yöneliktir. Hedef, hastalığın kronik solunum yetmezliğine evrilmesini engellemektir.

Şiddetli Akut Solunum Yolu Sendromu (SARS); Başlangıç belirtileri boğaz ağrısı, nefes darlığı, hırıltı ve kuru öksürük olan SARS akciğerleri etkileyen enfeksiyon hastalığıdır.

Bulaşıcı olması dolayısıyla Dünya Sağlık Örgütü (WHO) hastanın temas halinde olduğu herkesin hastalık belirtilerini göstermese bile karantina altına alınması gerektiğini söylemektedir.

Kesin tanı için moleküler testler, antikor testleri ve hücre kültürü istenir. Hastaların akciğer filmleri genellikle buzlu cam görünümündedir. Tedavi sürecinde mekanik ventilasyon uygulanarak hasta steril bir odada en az 10 gün gözlem altında tutulur. Zamanında müdahale edilmeyen hastalar için öldürücü olabilmektedir.

Evde Uygulayabileceğiniz Bitkisel Tedaviler

Bronşiyal astım, soğuk algınlığı ve enfeksiyona bağlı hastalıklarda ilaç tedavilerinin yanında evde uygulayabileceğimiz ve hastalıklara iyi gelen basit bitkisel tedaviler de bulunmaktadır.

Gribal enfeksiyonların tedavisi sırasında C vitamini yönünden zengin olan zencefil, ıhlamur, melisa, adaçayı, yeşil çay, papatya, kuşburnu gibi çaylar kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlar. Taze kekik, nane, maydonoz ve biberiye nefesinizi yenilerken akciğerleri rahatlatır.

Bronşiyal astım gibi hastalıklarda atak sonrası lavanta katılmış buhar banyosu nefes daralmasına iyi gelir.

İlaç tedavisi sırasında uygulayacağınız bitkisel tedavi yöntemleri doktora bildirilmelidir. Kendinizi daha iyi hissettirse de unutmayın ki bitkisel tedaviler tam bir tedavi değil yardımcı terapilerdir.