Nefes Darlığı İle Görülen Kalp Çarpıntısı ve Nedenleri

Kalp, her atımı sırasında kasılır ve gevşer. Kanı, damarlara pompalayan kasılma hareketi sistol, kalbe toplayan gevşemeye diyastol adı verilir. Bu hareket sırasında akciğer dolaşımı kullanılır. Herhangi bir dolaşım bozukluğu çarpıntı ve nefes darlığına neden olur.

İçindekiler

Kalbin Çalışma Prensipleri ve Nefes Darlığı Nedenleri
Kalp Çarpıntısı ve Nefes Darlığının Birlikte Görüldüğü Hastalıklar
Kalp Yetmezliğine Bağlı Nefes Darlığı Tedavisi
Kaynaklar

Kalbin Çalışma Prensipleri ve Nefes Darlığı Nedenleri

Nefes Darlığı ve Kalp İlişkisi

Kalp, vücuttaki temiz kanı aralıklar halinde vücuda pompalayan hayati organlardan biridir. Bunu yaparken akciğerlerden pulmoner kılcal damar aracılığıyla oksijen açısından zengin kanı alır. Diyastol sırasında kalbe taşır, sistol ile vücudun geri kalanına pompalar. Böylece oksijen açısından zengin kan yetişkin bir insanda dakikada 60 ile 100 defa çevre dokulara doğru hareket eder. Bu hareket sırasında yeterli temiz kan alınmaması, viral enfeksiyonlar, damarlarda pıhtı oluşması, strese bağlı kardiyo hızının artması, damarların daralması, kalp ritim bozukluğu sebebiyle yeterli kanın pompalanmaması nefes darlığına neden olabilir.

Amerikan Göğüs Derneği (ATS) nefes darlığını “şiddeti değişen, nitel olarak farklı duyumlardan oluşan öznel deneyimi karakterize etmek için”’ kullanılan bir terim olarak tanımlar.

Kalp ritim bozuklukları, nefes darlığına neden olduğu gibi farklı sebeplerle ortaya çıkan nefes darlığı da yeterli oksijenin alınmasını engellediğinden kalp ağrısı, carpintisi, yanması, sancısı, hızlı atması ya da sıkışmasına neden olabilir. Bu anlamda kardiyo sağlığı ve solunum arasında karşılıklı bir ilişki bulunmaktadır. Örneğin; astım krizleri sırasında yaşanan göğüste sıkışma hissi vücudun yeterli oksijen alamaması ile ilişkilidir. Kalp hastalarında nefes darlığı görülmesi ise kalbin düzenli çalışmaması, hızlı atması, ritim bozukluğu, yetmezliği, pıhtı atması yani emboli ile ilişkili olabilir.

Korku, sevinç, endişe gibi öznel duyusal faktörler de hormonal değişikliklere bağlı olarak kardiyo ritminin artmasına, göğüs bölgesi ağrısına ve hızlı nefes almaya neden olur.

Kalp Çarpıntısı ve Nefes Darlığının Birlikte Görüldüğü Hastalıklar

Kardiyolojik Hastalıklar ve Nefes Darlığı

Uluslararası sağlık örgütleri kardiyo hızının artması ve nefes darlığı ile ilişkili olarak 69 hastalık olduğunu belirtmişlerdir.

Aynı anda kalp hızının artması, solunum hızının değişmesi, aort yetmezliği ve solunum yetmezliği görülen bazı hastalıklar şöyle sınıflandırılmıştır;

Akciğer ve solunum yolu bozuklukları; Astım krizi, Amfizem, Asbestozis, Akciğer Kanseri, İnterstisyel akciğer hastalığı, KOAH, Pulmoner emboli, Pulmoner hipertansiyon, Tüberküloz, Zatürre
Bağışıklık sistemi bozuklukları; Skleroderma, Orak hücre anemisi, Hemolitik anemi, Sarkoidoz, Ventriküler septal
Enfeksiyon kökenli olanlar; Boğmaca, Tetanos, Veba, Şiddetli akut solunum yolu sendromu (SARS)
Stres; Panik atak, Anksiyete krizi, Akut stres
Kardiyolojik sağlık sorunları; Atriyal bozukluk, Aort darlığı, Kalp yetmezliği, Atriyal fibrilasyon, Diyastolik işlev bozukluğu, Konjestif yetmezliği, Restriktif kardiyomiyopati, Aort stenozu, Kalp krizi
Susuz kalma; Dehidrasyon
Tıbbi müdahaleler; Açık kalp ameliyatı sonrası, Akciğer ameliyatı sonrası, Solunum yolları ameliyatı sonrası
Vitamin eksikliği; B12, Demir
Zehirlenmelere bağlı gelişenler; Risin, Siyanür, Yüksek radyasyon ve Radon maruziyeti

Kalp Yetmezliğine Bağlı Nefes Darlığı Tedavisi

Sistol ya da diyastol sırasında yeterli kanın pompalanmaması, kasların yetersiz çalışması, kaslarda tahribiyet oluşması, kalp yetmezliğine neden olarak solunum sistemini de bozar. Aortik yetmezliğin belirtileri arasında sol kol ve boyun bölgesi ağrıması, göğüs bölgesi ağrısı ile birlikte sıkışma hissi, yetmezliğe bağlı solunum yetersizliği, yetmezlik krizi anında boğuluyormuş gibi hissetme, duyusal bozukluklar nabız atışında artma ya da azalma, nabız alamama sayılabilir. Krizin boyutuna bağlı olarak ilaç tedavisi ya da açık kalp ameliyatı seçeneklerinden biri uygulanmaktadır.

Açık kalp ameliyatından sonra gelişen nefes darlığı 6 ila 8 hafta içinde cerrahi yaraların kapanması ve iyileşmeye bağlı olarak kendiğinden kaybolur. Ameliyat sonrası vücut yeniden toparlanıp kaslar yeniden düzgün çalışana kadar nefes darlığı görülmesi normaldir. Fakat ameliyatın ardından devam eden nefes darlığı, şiddetli göğüs ağrısı ile birlikte görülüyorsa, uzun sürüyorsa, boğulma hissi yaratıyorsa en yakın sağlık kuruluşuna giderek doktorunuzu bilgilendirmeniz gerekir. Durumun şiddetine bağlı olarak oksijen tedavisi uygulanmaktadır.

Bunun dışında ise yukarda sayılan hastalıklarla ilişkili olan solunum yetmezliğinde hastalığın tedavisi durumun türüne ve şiddetine göre değişmektedir. Astım krizi benzeri solunum yetmezliğinde oksijen tedavisi, viral enfeksiyonlarda antibiyotik tedavisi, bağışıklık sistemi sorunlarında immün ajan tedavisi uygulanmaktadır.