Pulmonoloji: Göğüs Hastalıkları

Asbestozis Hastalığı Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Asbest, doğada farklı şekillerde bulunan bir tür mineraldir. Bu mineralin toz ve lifleri solunduğunda asbestozis adı verilen hastalığa neden olurlar.

Asbestozis Nedenleri 

Asbestoz Nedir?

Sağlıksız çalışma ortamları ve iş güvenliği kurallarına uygun davranmamak asbestozis adı verilen ölümcül hastalığa davetiye çıkarmaktır. 

Asbestozis ne demektir?

Asbestozis, havadaki asbest liflerinin yüksek konsantrasyonlarının neden olduğu kronik bir akciğer rahatsızlığıdır.Bu hastalık asbest tozları ve liflerinin solunum yoluyla vücuda girmesinden sonra ortaya çıkar. Çünkü, asbest elyafları oksijen ve karbondioksit değişiminin gerçekleştiği  alveol adı verilen küçük hava kesecikleri içine sıkışır ve kendini gömer. Böylelikle bir daha vücuttan atılamaz. Hastalık sıklıkla ilk maruziyetten 20 yıl sonra belirtilerini göstermeye başlar. Vücuda giren asbest tozları ne kadar fazla olursa akciğer üzerindeki tahribatta o kadar fazla olmaktadır. Özellikle asbest ile çalışan iş kollarında düzenli olarak maruziyet söz konusu olduğundan iş güvenliği kurallarına uygun çalışmak ve yılda bir defa sağlık kontrolü yaptırmak hastalığın önlenmesi ve erken teşhis edilmesi açısından önemlidir. 

Peki, akciğer sağlığını tehlikeye atan asbest nedir? 

Asbest; yalıtım, uçak ve otomobil sanayisinde kullanılan doğal bir mineral türüdür. Geçtiğimiz yüzyıla kadar halk sağlığı üzerindeki etkileri anlaşılamadığından dolayı birçok iş kolunda yaygın olarak kullanılmıştır. Fakat, sağlık alanındaki gelişmeler ve görüntüleme tekniklerinin ilerlemesi hastalığın tespiti ve nedenleri konusunda daha net bilgilerin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Bu doğal mineral lifler özellikle solunum yoluyla vücuda girdiği zaman bir daha atılamamakta, akciğer astarının kalınlaşmasına, astar üzerinde plak oluşmasına ve skar adı verilen yara dokularına neden olmaktadır.

Risk Grupları

 Asbestoz, özellikle asbestin işlenme sürecinde ortaya çıkan tozların solunması ile ortaya çıkar. Bu açıdan bu mineralle çalışan meslek grupları ile mineralin işlendiği fabrikalara yakın oturan kişiler 1. dereceden risk grubu içinde yer alırlar. Mavi yakalı olarak da tanımlanan bu meslek gruplarından bazıları şöyledir; 

  • Maden işçileri, 
  • Uçak ve otomotiv sanayi işçileri ve teknikerleri,
  • Gemi inşaatı ve onarımında çalışanlar, 
  • Isı ve ses izolasyonu çalışanları,
  • İnşaat işçileri, 
  • Elektrikçiler,
  • Makinistler ve tren yolu yapım çalışmalarında çalışanlar. 

Asbestozis Belirtileri 

Asbestozis hastalığında değişen parmak yapısı

Asbestozis, belirtileri çok geç ortaya çıkan hastalık gruplarından biridir. Yavaş geliştiği için ilk belirtiler genelde fark edilmez. Fakat düzenli kontroller sırasında akciğeri saran ince zar tabaka üzerinde kalınlaşmalar, plevral yüzeyde plak oluşumu ve plevral efüzyon adı verilen doku sertleşmesi görüntüleme testlerinde ortaya çıkabilir. Bu testler hastalığa erken müdahale edilmesini ve gelişmesini engeller. Eğer hastalık başlangıç döneminde fark edilmezse ilk belirtiler maruziyetten 15 ile 20 yıl sonra ortaya çıkmaya başlar. Bu belirtiler arasında en yaygın olanlar; 

  • Öksürük, 
  • Nefes darlığı, 
  • Nedensiz zayıflama, 
  • Normalden daha geniş ve yuvarlak görünen parmak uçları, 
  • Göğüs bölgesinde sıkışma ve ağrı hissidir. 

Ne yazık ki bu belirtiler geç dönem belirtileridir ve tedavi süreci semptomların şiddetini hafifleterek hastalığın ilerlemesini önlemeye yönelik olarak gerçekleşir. 

Tetkik ve Tedavi Yöntemleri

Asbestozis hastalığının tedavisinde hastalığın evresi çok önemlidir. İlerlemiş durumlarda solunum yetmezliği ve mezotelyoma kanseri ortaya çıkar ve ölümle sonuçlanabilir. Günümüzde akciğer görüntüleme testlerinin gelişmiş olması erken dönem teşhislerinde önemli yer tutmaktadır.

Hastalığın tamamen bir tedavisi olmamakla birlikte erken dönemde müdahale ettiğinde hastalığın seyri yavaşlatılabilir ya da durdurulabilir. Bu açıdan asbestle temas etmiş kişilerin yılda en az 1 defa sağlık muayenesinden geçmesi hayati önem taşır.

Sigara ve alkol kullanımı semptomların kötüleşmesine neden olabilir. Ayrıca, asbestoz hastalarında akciğerleri etkileyen basit gribal enfeksiyonlar ölümcül olabilir. Bu yüzden hastaların özellikle mevsim geçişlerinde grip aşısı olması ve viral enfeksiyonlardan kendilerini korumaları önemlidir. Tedavi sürecinde solunum zorluğunu azaltmak için oksijen terapileri, inhaleler ve solunum maskeleri reçete edilebilir. Hastalığın şiddetine bağlı olarak doktorunuz hastalığın ilerleme hızı ve tedavinin sonuçlarını görmek için düzenli aralıklarla göğüs radyografisi ve akciğer fonksiyon testleri isteyebilir.

Asbestozis tedavisi rehabilitasyon ve düzenli kontrolleri içeren uzun süreli bir tedavi sürecinden oluşur. Doktorla işbirliği halinde olmak, uyarıları ciddiye almak ve hayat tarzında küçük değişiklikler yapmak hasta refahını yükseltmektedir. 



Kullanıcı Yorumları ve Oyları

1 yıldız2 yıldız3 yıldız4 yıldız5 yıldız (Sizin oyunuz ilk olsun)
Loading...