Bronşiolit – Nedir, Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Bronşiolit insanın yaşam kalitesini olumsuz olarak etkiler. Bu rahatsızlıkta erken teşhisin rolü büyüktür. Uzman bir hekimden destek alarak tedaviye başlayabilir ve kendinizi koruma altına alabilirsiniz.

Bronşiyolit inflamatuvar bir solunum hastalığıdır. Akciğerlerdeki en küçük hava geçişlerini (bronşiolleri) etkileyen bir virüs neden olur. Bronşiollerin işi ciğerlerindeki hava akışını kontrol etmektir. Enfekte olduklarında veya hasar gördüklerinde şişebilir veya tıkanabilirler. Bu, oksijen akışını engeller. Genellikle bir çocukluk dönemi olmasına rağmen bronşiolit yetişkinleri de etkileyebilir.

Bronşiolit Tipleri Nelerdir?

İki ana bronşiolit türü vardır: Bebeklerde viral bronşiyolit görülür. Viral bronşiolit vakalarının çoğu solunum sinsityal virüsüne (RSV) bağlıdır. Viral salgınlar her kış meydana gelir ve 1 yaşın altındaki çocukları etkiler. Bronşiolitis obliterans yetişkinlerde görülen nadir ve tehlikeli bir durumdur. Bu hastalık bronşiollerde skar oluşturur. Bu, hava yollarını tıkayarak tersine çeviremeyen bir hava yolu obstrüksiyonu oluşturur.

Belirtileri

Hem viral bronşiyolit hem de bronşiolitis obliterans benzer işaret ve semptomlara sahiptir. Bunlar arasında şunlar bulunur:

• Nefes darlığı
• Hırıltılı
• Cildin oksijensizlikten mavimsi görünüşü
• Akciğerlerde duyulan çatırtı veya sallanma sesleri
• Yorgunluk
• Nefes alma girişimlerinde batmış görünen kaburgalar (çocuklarda)
• Burun delici (bebeklerde)hızlı soluma
• Öksürük

Bazı kimyasallara maruz kaldıktan sonra, bronşiyolitis obliterans belirtileri, iki hafta ila bir ay içinde ortaya çıkabilir. Akciğer enfeksiyonu semptomların ortaya çıkması birkaç aydan birkaç yıla kadar sürebilir.

Viral Bronşiyolit Nedenleri

Solunum yollarına giren ve virüs bulaştıran virüsler, viral bronşiolit’e neden olur. Virüsler, hızla çoğalan ve bağışıklık sistemine meydan okuyabilen mikroskopik organizmalardır. Bronşiolit’e neden olabilen yaygın viral enfeksiyon türleri şunlardır:

Solunum Sinsityal Virüsü (RSV)

RSV, bronşiyolitin en sık nedenidir. RSV genellikle 2 yaşına kadar çocukları vurur, ancak 1 yaşından küçük bebeklerde en sık görülür. Bu bulaşıcı ve tehlikeli viral enfeksiyon, hava yollarında iltihaplanma, mukus ve şişme üretir.

Adenovirüsler

Bu virüsler müköz membranları hedef alır. Çocuklarda akut solunum yolu enfeksiyonlarının yaklaşık yüzde 10’una neden olurlar.

Grip Virüsleri

Bu virüsler akciğer, burun ve boğazda iltihaba neden olur. Grip hem yetişkinleri hem de çocukları etkiler. Güçlü bağışıklık sistemine sahip olmayan bebekler için özellikle tehlikeli.

Bronşiolit Risk Faktörleri

Viral bronşiolit, 2 yaşına kadar olan çocukları etkiler. Ancak genellikle 3-9 aylık bebeklerde görülür. Bebe ve küçük çocuklarda görülen viral bronşiolit için birkaç risk faktörü:

• Emzirilmemek
• Erken doğan veya bir kalp veya akciğer rahatsızlığı ile doğan
• Depresif bir bağışıklık sistemi olan
• Sigara içmek
• Virüsün bulunduğu kalabalık yerlerde, örneğin günlük bakım merkezlerinde olmak

Yetişkinlerde bronşiolitis obliterans için sık görülen risk faktörleri şunlardır:

• Sizi tehlikeli kimyasallara maruz bırakan çalışma koşulları
• Kalp, akciğer veya kemik iliği nakli geçirmiş olmak
• Tütün içeren nikotin sigara
• Otoimmün bir bağ dokusu hastalığı olan

Bronşiyolit Teşhisi

Her iki bronşiolit tipini teşhis etmenin çeşitli yolları vardır. Göğüs röntgenleri de dahil olmak üzere görüntüleme testleri, doktorların bronşiyoliti teşhis etmesine yardımcı olur. Yetişkinler için kullanılan ortak bir araç spirometredir. Bu, her nefes aldığınızda havada ne kadar ve hızlı bir şekilde alacağınızı ölçer. Her iki bronşiolit tipi için arteriyel kan gazı testleri kanınızdaki oksijen ve karbon dioksit miktarını ölçer. Mukus veya burun akıntısı örnekleri, doktorunuza enfeksiyona neden olan virüs türünü teşhis etmesine yardımcı olabilir. Bu test yöntemi, bebekler ve küçük çocuklar için yaygındır.

Bronşiyolit Tedavisi

Viral bronşiyolit, bronşiolitis obliterans’a göre farklı tedaviler gerektirir. Birçok viral bronşiolit vakası hafiftir ve tedavi edilmeden temizlenir. Bebeklerdeki daha ağır vakalarda hastaneye kaldırma gerekli olabilir. Bir hastane, oksijen, nebülizör ve intravenöz sıvı tedavisi sağlayabilir. Antibiyotik ilaçlar virüslere karşı etkili değildir, ancak bazı ilaçlar bebeğinizin solunum yollarının açılmasına yardımcı olabilir.

Bronşiolitis Obliterans

Bu nadir durum, bazen bilinmeyen bir nedenden dolayı ortaya çıkar. Şiddetli vakalar tedavi edilmediği takdirde ölümle sonuçlanabilir. Birkaç nedeni tespit edilmiş ve şunları içermektedir:

• Amonyak, çamaşır suyu ve klor gibi kimyasal maddelerden kaynaklanan dumanlar
• Solunum yolu enfeksiyonları
• İlaçlara karşı advers etkiler

Bronşiolitis Obliterans İçin Tedaviler

Bronşiolitis obliterans skarında herhangi bir iyileşme yoktur. Kortikosteroidler mukus akciğerlerini temizleyebilir, inflamasyonu azaltabilir ve hava yollarını açabilir. Bağışıklık sisteminizi düzenlemek için oksijen tedavileri ve bağışıklık baskılayıcı ilaçlara ihtiyacınız olabilir. Nefes egzersizleri ve stres azaltma nefes darlığının azalmasına yardımcı olabilir. Bazen en ciddi vakalarda bir akciğer nakli en iyi seçenek olabilir.

Evde Bakım

Her iki koşuldan da iyileşme fazladan dinlenme ve artan sıvı alımı gerektirir. Evinizdeki havayı duman ve kimyasal maddelerden uzak tutmak çok önemlidir. Havayı nemli tutmak için bir nemlendirici de yardımcı olabilir.

Viral bronşiyolitli çocuk ve bebekler, hemen, uygun tedaviyle, bir hafta içinde düzelir. Bronşiolitis obliterans olan birinin durumu, durum ne zaman teşhis edildiğine ve ne derece ilerlediğine bağlıdır.

Bronşitle  Bronşioliti Karıştırmayın

Bronşit ve bronşiolit, öksürük, hırıltılı solunum ve hafif ateş gibi yaygın belirtileri paylaşır. Her birine özgü diğer semptomlar da var.

Bronşit semptomları, öksürük, mukus üretimi, nefes darlığı, hafif ateş, titreme, yorgunluk, göğüs rahatsızlığı  görülürken, bronşiolit hastalığında kuru, rastgele öksürük, hırıltılı nefes alma, özellikle bebeklerde beslenme güçlüğü, hafif ateş, burun akması veya tıkalı burun görülür.

Hem bronşitte hem de bronşiolitte öksürüğünüz üç haftadan fazla sürerse veya uyuyorsanız, doktorunuza randevu almalısınız. Öksürüğe eşlik ediyorsa doktorunuzu aramalısınız.

Bebeğiniz, yürümeye başlayan çocuk veya küçük çocuk aşağıdaki belirtilerin herhangi birini gösteriyorsa, sonraki adımlar için çocuk doktorunuzu arayın:

• Bebeğiniz nefes almada zorluk çekiyorsa, (Dakikada 50-60 nefes alma oranı vardır)
• Ateşi 38 derecenin üstündeyse,
• Özensiz olarak yorgun veya sürekli ağlıyorsa,
• 12 saat içinde bebek bezi değişikliği yapmıyorsanız,
• Son birkaç öğün yemeklerinde tipik miktarlarının yarısından daha azını yemişse,
• Yüzüne mavimsi bir renk aldıysa, bronşiolit

Doktorunuz çocuğunuzun bronşiolit olduğundan şüphelenirse akciğerleri bir stetoskop ile dinleyecektir. Çocuğunuzun tıbbi geçmişi ve başka semptomları hakkında size soru sorarlar. Doktorunuz bir kültür için laboratuara götürülmesi için balgam testleri de yapabilir. Pulmoner fonksiyon testi yaptırmanız gerekebilir. Bu test akciğerlerinizin ne kadar iyi çalıştığını ve ne kadar iyi nefes alabileceğinizi ölçer. Bir komplikasyondan şüphelenilmediği sürece göğüs röntgeni genellikle bronşiyolit teşhisinde kullanılır.

• Bebeğinizin yatağının altına bir yastık koyarak başlarını biraz kaldırıp uyutmasına yardımcı olma
• Çocuğunuzu mümkün olduğunca fazla sıvı içmeye özendirmek
• Çocuğunuz hastaneye kaldırıldıysa ek oksijen veya IV sıvı sağlama

Bronşiolit İLE BRONŞİT ARASINDAKİ FARK NEDİR?

Bronşit genellikle endişe kaynağı değildir. Fakat pnömoni gibi komplikasyonlara neden olabilir. Özellikle tekrarlayan olgularınız varsa, bronşiti kesinlikle göz ardı etmeyin. Bu, bir takım kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) olduğunuzu gösterebilir; bu da hemen tedavi gerektirir.

Birçok bronşiolit vakası hafiftir ve kolayca tedavi edilebilir. Ortak bir soğuktan daha şiddetli olamazlar. Ancak şiddetli bronşiolit tedavi edilmezse, tekrarlayan hırıltı ve yaşam kalitesinin azalmasına neden olabilir. Bu komplikasyonlar gençlik yıllarına kadar sürebilir. Şiddetli vakalar tedavi edilmezse durum da ölümcül olabilir.

Çoğu çocuk üç ila beş gün içinde evde iyileşir. Hastaneye kaldırılırsa, çoğu çocuk beş gün içinde evlerine döner, ancak bazıları bir hafta kadar kalabilir.

Bronşiolit Ve Bronşit Önlenebilir Mi?

Her iki koşulun da önlenmesi için:

• Sigara dumanı (ikinci el sigara dumanı da dahil olmak üzere) ve diğer çevresel iritanları kaçının.
• İyi hijyen uygulayın, bu da enfeksiyon riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
• Ellerinizi düzenli olarak yıkayıp hem ziyaretçileri hem de çocukları aynı şeyi yapmaya teşvik edin.
• Çocuklarınızın oyuncaklarını düzenli olarak silin.

Bronşit önleme için, grip aşısı ile her yıl yaptırabilirsiniz. Bir grip sonrası enfeksiyon, bir çok bronşit vakasına neden olabilir.