Akciğer Filmi Hangi Hastalıkları Gösterir ve Çekim Aşamaları
Akciğer filmi projeksiyon radyografi muayenesi denmektedir. Bunun amacı akciğerlerin anatomisini değerlendirmek amacıyla, herhangi bir hastalığın teşhisinin konulması amacıyla yapılmaktadır.
Akciğer Filmi
Akciğerlerin, plevra ve mediasten bölgelerinin anatomik yapılarını incelemek amacıyla yapılır. Röntgen filmi çekildiği zamanlarda, organların, dokuların ve vücut içerisinde kemiklerin anormal yapısını değerlendirmek için bir miktar radyasyon kullanılarak yapılan görüntülenme testi olmaktadır. Akciğer röntgen filminin çekilmesi göğüs içerisinde bulunan hava yollarının, kan damarlarının, kemiklerin ve akciğerlerin normal olup olmadığını anlamak amacıyla yapılan ve bir hastalık olması durumunda bulun yerini tespit etmeye yardımcı olacaktır. Akciğer filmi sayesinde akciğerlerde herhangi bir sorun olup olmadığı anlaşılacaktır. Bir kaza sonucunda akciğerlerin değerlendirilmesi ya da hastalığın ne derecede olduğunu anlamak amacıyla yapılacaktır.
Akciğer filmi her yaştan itibaren çekilebilir. Fakat az miktarda da olsa radyasyon dozu olabileceği için, küçük çocuklara çok zorunlu olmadıkça, zararlı olması nedeniyle röntgen filmi istenmemektedir. Çocuklarda gelişim geriliğine neden olabilir. Çocuklarda ya da yenidoğan bebeklerde röntgen filmi ayakta, oturarak ya da yatma pozisyonunda çekilmektedir. Genellikle küçük çocuklarda akciğer filmi çekilirken ebeveynlerinin yardımcı olması istenecektir.
İşe girişler için özel olarak istenen akciğer filmi randevu alarak SGK bağlı devlet hastanelerinden, Özel hastanelerden, dispanserilerden alınabilmektedir. SGK güvencesi olan kişiler sağlık raporu çıkarmak için akciğer filmi çektirdikleri zaman herhangi bir ücret ödemezler. SGK güvencesi olmayanlar ise belli bir miktar fiyat karşılığında akciğer filmini çektirmeleri mümkün olacaktır.
Akciğer Filmi Çekilme Nedenleri
Doktor tarafından akciğerlerinizde bir sorun olduğundan şüphelenilmesi durumunda akciğerlerinizin sağlıklı olup olmadığını anlamak amacıyla filmini isteyebilir. Bunlar sıklıkla:
- Göğüs ağrısı;
- Yüksek ateş;
- Kronik öksürük;
- Nefes darlığı;
- Kaburga kırıkları;
- Amfizem;
- Kalp yetmezliği;
- Zatürre;
- Pnömotoraks.
Kişilerin cerrahi bir müdahale sonrasında göğüslerinde herhangi bir sorun olup olmamasını tespit edebilmek için, akciğerlerde herhangi bir hava sızıntısı, sıvı birikimi olup olmadığını anlamak içinde akciğer filmi çekilmektedir. Akciğer filminde akciğerlerin kanser, enfeksiyon, hava toplaması görüleceği gibi akciğerlerde oluşan sorunun kalpten kaynaklanıp kaynaklanmadığı da anlaşılacaktır. Kalp yakınlarında olan büyük damarlar akciğer filminde görülecektir. Kan damarları üzerinde kalsiyum varlığının yoğunluğunu tespit etmek amacıyla doktor tarafından istenebilir.
Nasıl Çekilir
Akciğer filmi çekileceği zaman kişinin dikkat etmesi gereken bir takım hususlar olmaktadır. Vücudunda herhangi bir mücevher, gözlük, küpe, bayanların sütyen takmamaları gerekmektedir. Eğer ki hastaların kalp pili varsa o zaman bunu doktora söylemesi gerekmektedir. Vücudunuzda bulunan nesnelerin oluşması her zaman için riskli olacaktır. Akciğer filminin çekilebilmesi için kişinin belden yukarısında bulunan kıyafetleri çıkarması ve özel bir hastane kıyafeti giyinmesi gerekmektedir.
Akciğer kanseri gibi ciddi bir hastalıktan şüphelenilmesi durumunda Pozitron emisyon tomografisi PET istenmektedir. Bu durum damardan radyoaktif bir maddenin verilmesi sonucunda kişilerin bir makine içerisinde çekilecek olan akciğer renkli filmleri olmaktadır.
Akciğer filminin çekilmesi için röntgen filminin bulunduğu özel bir odaya gidilmelidir. Plaka adı verilen özel bir cihazın yanında kişi duracaktır. Bu plaka bilgisayara kayıtlıdır. Film çekildiği zaman akciğerleri algılayacaktır. Röntgen teknisyenleri tarafından çekilmektedir. Göğüs kısmınızın hem ön kısmından hem de yan görünümü elde edilecektir. Film çekilirken nefesinizi tutmanız istenecektir. Yoksa görüntü net bir şekilde çıkmayacaktır. Işın vücudunuza temas ettiğinde plaka ile buluşana kadar kemik ve kalp kaslarının beyaz görünecektir. Akciğer filmi çekildikten sonra ortalama 20 dakika içerisinde sonuç doktor tarafından değerlendirilmek için teslim edilir. Göğüs röntgeni kapsamlı devlet hastanelerinde ve özel hastanelerde çekilmektedir. Hamile bayanların akciğer filmi sırasında radyasyona maruz kalma riskinden dolayı çekilmesi uygun olmamaktadır.
Yorumlama
Akciğer filmi çekilmesi sonucunda göğüs kısmında olan organların siyah ve beyaz görüntüsü elde edilecektir. Radyasyonu engelleyen yapılar beyaz görünür ve radyosyonun ulaşamadığı kısımlar ise siyah görülmektedir. Kemiklerin yoğun olması nedeniyle beyaz görünecektir. Akciğer filmi çekilirken kişiler nefesini hava ile dolduracaktır. Elde edilen görüntü daha koyu olacaktır. Eğer ki sıvı bulunması durumunda, kanser, pnömoni, veya başka bir durum olması sonucunda doktor tarafından akciğer filmi analiz edilecektir.
Akciğer filmi röntgen teknisyenleri tarafından çekildikten sonra radyolog tarafından yorumlanması için ona ulaştırılır. Ardından radyolog akciğer filmi isteyen doktora akciğer film raporu yazarak ona ulaştırır. Akciğer filmi çekildikten sonra bunun raporu her zaman için radyologlar tarafından yazılmaktadır. Daha sonradan bu raporu yorumlamak için özel eğitim almış olan, dahiliye hekimleri, çocuk doktorları, acil servis doktorları, anestezi hekimleri, kardiyologlar, göğüs hekimleri ve göğüs cerrahları tarafından uygun olan sağlıklı akciğer filmi yorumlanacaktır.
Akciğer filminin sıklıkla doktor tarafından yapılan fiziksel muayene sonucunda ve hastanın hastalık belirtileri sonucunda klinik verilere ulaşabilmek için devlet hastanelerinde ya da özel hastanelerde çekilmektedir. Röntgen filmi bir çok hastalığın teşhisini koymak amacıyla istenmektedir. Bu hastalıklar ise daha sıklıkla akciğer ödemi, aşırı sıvı akışının olması, akciğer çevresinde bulunan sıvı, pnömoni bronşit ve astım, kistler, kanser gibi anormal bir durumun olup olmadığını anlamak amacıyla ortaya çıkartılmak amacıyla istenmektedir.
Kaynaklar
- https://www.emedicinehealth.com/chest_x-ray/article_em.htm
- https://www.medicinenet.com/chest_x-ray/article.htm
- https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/chest-x-rays/basics/results/prc-20013074
- https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/pet-scan/about/pac-20385078
- http://www.stanfordchildrens.org/en/topic/default?id=chest-x-ray-and-children-90-P01780