Pulmonoloji: Göğüs Hastalıkları

Sigaraya Bağlı Koah Oluşumu, Belirtileri ve Sonuçları

Sigara ve benzeri tütün ürünleri tüketimi kronik obstrüktif akciğer hastalığının sık görülen sebeplerindendir. Belirtileri ve risk grupları dikkate alınarak yapılacak olan önleme çalışmaları hastalığın ilerlememesi için oldukça önemlidir.

Sigaraya Bağlı Koah Oluşumu

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı özellikle sigara kullanımı, sigara dumanı ve pasif içiciliğe bağlı olarak hava yollarının geri dönüşümsüz olarak kapanması, daralması ve deforme olması durumudur. Kronik obstrüktif akciğer hastalığının tek sebebi sigara olamasa da en etkili sebebi sigara kullanımıdır.

Özellikle sosyo- ekonomik seviyesi yüksek olan ülkelerde sigara tüketimi daha fazla olduğundan sigaraya bağlı kronik obstrüktif akciğer hastalığı ve sigaraya bağlı koah ölümleri oldukça fazladır.Koah Sigara ilgisinde sigaranın kullanımı ile kronik obstrüktif akciğer hastalığı oranı paralelize haldedir. Tüketim devam ettikçe risk artmaktadır.

Geçmiş yıllarda kronik obstrüktif akciğer hastalığının en sık görülen sebebi sigaranın kullanımı olsa da günümüzde pasif içicilikte hastalık sebepleri arasına girmiştir. Üstelik sadece sigara değil pipo, nargile, ve puro gibi tütün ürünlerinin tamamı uzun vadeli kullanımda kronik obstrüktif akciğer hastalığına sebebiyet vermektedir.

 Koah Hastalığının Sigaraya Bağlı İlerleyişi

Yapılan araştırmalar doğrultusunda sigara içenlerde kronik obstrüktif akciğer hastalığı görülme olasılığı sigara kullanmayanlara ve pasif içici olmayanlara göre 30 kat daha fazladır. Oldukça ciddi bir rakam olan 30 kat sigaranın kullanımına bağlı kronik obstrüktif akciğer hastalığı oluşumunun görülme sıklığını da ifade etmektedir.

Tütün ürünleri kullanan bireyler koah belirtileri yaşadıktan sonra tütün içmeye devam etmeyip bırakmak istediğinde akciğerlerinin durumu yaklaşık 10 ila 20 yıl içinde hiç tütün kullanmayan bir birey gibi olabilmektedir. Ülkemizde de çeşitli ölümlere sebebiyet veren tütüne bağlı kronik obstrüktif akciğer hastalığı çeşitli ülkelerde de can kayıplarına yol açmaktadır. ABD’de kadınların %70’i erkeklerin ise %85’i sigaraya bağlı kronik obstrüktif akciğer hastalığından hayatını kaybetmektedir. Dünya sağlık örgütü verilerine bakıldığında dünyada toplamda 1.3 milyar insan tütün ve tütün ürünlerini kullanmaktadır. Toplam tütün içenlerin üçte ikisinin bulunduğu ülkemiz ise sigara kullanımında ilk on ülke arasındadır.

Sigara kronik obstrüktif akciğer hastalığı gelişiminin %80 ila %90 arasında değişen ve en sık görülen sebebidir. Tütünün ve tütün ürünlerinin zararları günlük tüketilen sigara sayısı, başlama yaşı, kullanma süresi ve tüketim süresi olmak üzere çeşitli faktörlere bağlıdır.Sigaraya çok erken yaşlarda başlama akciğer gelişimini etkilediğinden küçük yaş grupları zararlardan daha çok etkilenmektedir.

Ayrıca küçük yaşta tütün kullanmaya başlayanlarda koah riski daha fazladır. Risk grupları arasında en etkili olan sigaranın tüketimidir. Bu nedenler diğer risk gruplarından uzak durmakla birlikte sigaranın kullanımı da sonlandırılmalıdır.

Sigara bırakıldıktan sonra tekrar sigaraya başlanmamalı.Nitekim yapılan bir araştırmada sigarayı bırakıp daha sonra tekrar başlayanların akciğerlerinin daha çok etkilendiği belirtilmiştir.

 Sigara Kullanan Bireylerde Risk Grupları

  • Hava Kirliliği
  • Mesleki Deformasyon
  • Zararlı ve zehirli partiküller
  • Yoğun kimyasallara maruz kalma
  • Duman, Toz, Havasız ortamlar

Sigara Kullanımına Bağlı Koah Belirtileri

  • Nefes darlığı problemleri
  • Balgam (Kanlı/ Beyaz-Gri)
  • Merdiven çıkmada zorluk
  • Kilo kaybı, İştahsızlık
  • Ansksiyete,Depresyon
  • Terleme,Ekstremite uçlarında morarma
  • Çarpıntı,Unutkanlık, Dikkatsizlik

Sigara Kullanımına Bağlı Koah Sonuçları

Koah tanısı konulan hastalarda hastanın yaşam kalitesinde düşme gözlemlenir, bakım planları uygulanır ve önleyici faaliyetler başlatılır. Tedavinin yanında psiko- sosyal terapiler başlatılır. Öncelikle tütün, pipo ve nargile gibi ürünleri içmeye devam eden hastalar bu konuda bilgilendirilir ve geri dönüşümsüz olarak tütün kullanımı bıraktırılır. Gerek elektronik ortamlarda gerek yüz yüze önleme çalışmaları başlatılır. Hastalar kilo kaybına uğradığından beslenme alışkanlıklarında değişiklik yapılır. Protein ağırlıklı beslenme uygulanarak kaslarının tekrar güçlenmesi sağlanmaya çalışılır. Ayrıca hastaya özlük terapileri yapılarak bireyin günlük hayatında karşılaştığı zorluklarla baş edebilmesi sağlanır. Bunun yanında solunum egzersizleri başlar ve hasta burundan derin nefes alarak ağzından ıslık çalıyormuş gibi nefes verir. Bu şekilde akciğerlerinde basınç oluşturarak hava yollarının erkenden kapanmaması sağlanır. Ayrıca fizyolojik egzersizler, hasta eğitimi, bireysel yönetim, uyku eğitimi ve bireysel öz etkililik planları hazırlanarak hastanın sosyolojik, psikolojik ve biyolojik olarak tam bir iyilik halinde olması sağlanır.

Kaynaklar



Kullanıcı Yorumları ve Oyları

1 yıldız2 yıldız3 yıldız4 yıldız5 yıldız (Sizin oyunuz ilk olsun)
Loading...