Pulmonoloji: Göğüs Hastalıkları

Psikolojik Nefes Darlığı Neden Ortaya Çıkar ve Nasıl Tedavi Edilir?

Psikolojik nefes darlığı sorunun çözümlenmesi adına uzman hekime başvurulması gerekir. Uzman hekimler gerekli kontrollerden sonra kontrollü bir tedavi süreci hazırlar.

Psikolojik Nefes Darlığı

Psikolojik nefes darlığı sorunun diğer ismi hava açlığıdır. Bu sorun özellikle genç kesim arasında sık şekilde görülür. Psikolojik nefes darlığı belirtileri kapsamında kişi normal nefes alıp vermede sorunun hemen hallolacağı düşünür ama bunu başaramadığı zaman bilinçsiz şekilde panikler ve yaşanan nefes darlığından daha şiddetli ve daha uzun süreli sorun yaşar. Normal şartlarda nefes alıp verme durumunda karnın bölgesinde meydana gelen şişip inme durumunun farkına bile varılmaz. Bu işlem esnasında göğüs boşluğu ve karın boşluğunu ayıran diyafram desteği ile ciğerlere temiz hava dolar. Psikolojik nefes darlığı meydana geldiğindeyse nefes alıp verme sistem tamamen devre dışı kalır. Bu sırada göğüs kasları kullanarak nefes alıp verme yapılır. Bundan kaynaklı olarak bir gün sonra kişinin sırt ve göğüs bölgesinde ağrılar meydana gelir. Psikolojik açıdan bu tarz bir durum yaşamayan kişiler ağrıları fark edince panikler ve bu esnada nefes darlığının daha çok arttığı bir sürece girer. Bu hastalığı yaşayan kişiler kesinlikle rahat şekilde nefes alıp verme işlemi yapamazlar. Göğüs bölgelerinde devalı bir baskı olduğunu hissederler, boğaz bölgesinde ise devamlı düğümlenmeler meydana gelecektir. Bu durum hastanın endişeye ve huzursuzluğa kapılmasını sağlar. Nefes darlığının ortaya çıkmasının sebepleri arasında kişilerde oluşan belli başlı ruhsal sorunlar ve anksiyete bozukluğu ilk sıralarda yer alır.

Genel belirtiler aşağıdaki gibi ortaya çıkar;

  • Derin derin nefes alıp verme ihtiyacı duymak, bu ihtiyacı devamlı hissetmek
  • Alınan havanın yetmediğine dair bir düşünceye kapılmak, hatta hava yetmedi düşüncesinden kaynaklı hızlı nefesin alınıp verilmesi
  • Nefes darlığı yaşandığı esnada  hafif düzeyde çarpıntı, ağızda kuruma ve iç sıkıntısı çekmek
  • Son dönemlerde kişilerin kendilerini endişelendirecek ve korkutacak sorunlar yaşaması
  • Doktora gidildiğinde nefes darlığına neden olabilecek akciğer hastalıkları, kalp hastalıkları ve farklı bir hastalığın teşhisin konulamaması

Psikolojik Nefes Darlığı Tedavisi

Psikolojik nefesin darlığı hastalığı psikolojik bir sorun olduğundan yaşandığı esnada yapılması gereken belli başlı egzersizler vardır. Egzersizler yapıldığında geçici bir çözüm sağlanır.  

  • Rahat ve yumuşak bir alanda oturulmalıdır. Bunun için kişi en rahat ettiği alanı seçmelidir.
  • Nefes rahat bir şekilde içte tutulmalı ardından üçe kadar sayıp yavaş şekilde verilmelidir. Bu sayede gevşeme meydana gelecektir.
  • Sorun yaşayan kişiler öncelikli olarak yaşanan durumun geçici olduğunu bilmelidir. Bu durumun geçici olarak düşünülmesi kişiyi psikolojik açıdan da rahatlatacaktır.
  • Kişi tüm dikkatini gevşeme olan karın kaslarına vermesi gerekir. Bu sayede kısa sürede rahatlama sağlanır.
  • Bu egzersizler yapılmaya başlandığında vücudun rahatladığı hissedilmesi gerekir.

Psikolojik nefes darlığı nasıl geçer, hasta kişilerin ilk olarak fiziki muayenesi yapılır. Solunum fonksiyonu testleri, akciğer grafileri  ve egzersiz testleri yapılır. Sorunun akciğer kaynaklanıp kaynaklanmadığı belirlenir. Hastalık çok şiddetli durumda olsa bile belli bir süre sonra kendiliğinden geçebilir. Bunun sebebi de tamamen psikolojik olmasından kaynaklıdır. Psikolojik nefes darlığı sorunun ortadan kaldırılması için aşağıda bulunan detaylara uymak gerekir.

Stres Yönetme

Bu kontrollü solunum durumudur. Beyin rutin olarak çevrede bulunan tehditler için yüksek uyarıda bulunur.  Fiziki veya psikolojik olarak zorlu şekilde nefes alma durumuna hastayı sokar. Kontrollü solunum, beyinin kişiyi stres durumuna düşürmesini önlemek ve yüksek stres seviyelerinin yol açtığı hasarı önlemek için sahip olabileceğimiz en güçlü araç olabilir. Gevşeme stres kontrolü  yapmanın yerleşik bir yoludur.

Anksiyete Yönetimi

Kontrollü solunumun parasempatik sinir sistemini tetiklediği vajus sinirinin uyarılmasıyla bağlantılıdır. Beyinin taban kısmından karnın içine kadar uzanan sinir, sinir sistemi tepkilerine aracılık yapmak ve kalp atış hızını düşürmekten sorumlu olarak görev yapar. Vagus siniri artmış odaklanma ve sükuneti katalize eden asetilkolin adlı bir nörotransmitter salgılar. Asetilkolinin direkt olarak kaygı duygularında bir azalmasıdır. Vagus sinirini uyarmak anti-depresan ilaçlara dirençli kişilerde ya da depresyon tedavisinde rol oynayabilmektedir.

Kan Basıncını ve Kalp Hızını Düşürme

Yapılan araştırmalar kontrollü solunumun devamlı uygulandığında düşük kan basıncına ve kalp atışına sebep olacağını göstermiştir. Bu durum kan damarlarında daha az düzeyde yıpranma ve yıpranmaya sebep olduğunu öne sürmektedir. Zaman içinde kan basıncını ve kalp atış hızını azaltmak adına kontrollü nefeslerin alımı, inme ve serebral anevrizma riskini azaltmaya yardımcı olmaktadır.

Kıstırıcı Beyin Büyümesi

 Kontrollü nefeslerin alınması ile ilgili daha ilginç araştırma ve gelişmelerden bir tanesi de  meditasyonu uygulamasını kullanmaktır. Meditasyon uygulandığı zaman beyin boyutunda fiili bir artış olabilir. Özellikle beyin bölgesine duygusal girdilerin girmesi ve işlenmesiyle ile alakalı alanlarda büyüme gözlemlenir. Etkiler yaşı ilerlemiş kişilerde daha belirgin düzeydedir.

Gen Anlatımının Değiştirilmesi

Yapılan araştırmalardan ortaya çıkan diğer bir bulgu da, kontrollü solunumun bağışıklık fonksiyonu, enerji metabolizması ve insülin sekresyonu ile ilgili genlerin ekspresyonunu değiştirebilme özelliğidir. Bu bulguyu ortaya çıkaran çalışma, kitabı ile kontrollü nefes alıp vermesinin üzerinden yaklaşık 40 yıl geçtikten sonra Herbert Benson’ın kendisi tarafından yazılmamıştır. Kontrollü nefeins iletimini genetik ifadedeki değişikliklere bağlayan ilk çalışma değildir. Benson ayriyeten, gevşeme yanıtının uzun süreli uygulamasının, vücudun strese nasıl tepki verdiğiyle ilişkili genlerin ekspresyonunda değişiklikler yarattığını gösteren çalışmalar yapmıştır. Bu çalışmalara 2008 yılında diğer çalışmalar ile birlikte yapılmıştır.

Sonuç itibari ile psikolojik anlamda ortaya çıkan bu sorunda önemli olan nefesin kontrol altına alınmasıdır. Düzenli ve kontrollü şekilde sağlanması insan vücuduna sağlık açısından da faydalıdır.

 

 

Kaynaklar



Kullanıcı Yorumları ve Oyları

1 yıldız2 yıldız3 yıldız4 yıldız5 yıldız (Sizin oyunuz ilk olsun)
Loading...