Plörezi (Akciğerde Sıvı Birikmesi) Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi

Plörezi; pnömoni ve tüberküloz gibi akciğerlerde enfeksiyona neden olan hastalıkların göğüs boşluğunda sıvı birikmesine neden olduğu akciğer hastalığıdır.

Plörezi; akciğer ve göğüs duvarı çevresinde bulunan plevra adı verilen zar yüzeyindeki enfeksiyona denir. Akciğerde sıvı birikmesi olarak da bilinir. Sağlıklı bir insanda; nefes alınıp verilirken akciğer şişerek göğüs duvarındaki zar ile pürüzsüzce birbirine geçer ancak enfeksiyon durumunda bu doku iltihaplanmış, tahriş olmuş veya şişmiş olabileceğinden göğüs ağrısına neden olur. Bu duruma plörezi (akciğerde sıvı birikmesi) denir. Halk dilinde zatülcenp olarak da bilinir.

Geçmişte birçok ölüme neden olan hastalığa günümüzde plörezi nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı oldukça azdır. Önceleri, plöreziye neden olan bakterilerin tedavisinde kullanılan antibiyotikler daha bulunmamış olduğundan plöreziye yakalanıp da kurtulanların sayısı çok azdır.

Akciğerde Sıvı Birikmesi Nedenleri

Akciğerde sıvı birikmesi neden olur sorusuna tek bir cevap vermek çok zordur. En sık görülen neden olarak akciğer yüzeyinde meydana gelen viral enfeksiyonlar söylenebilir. Bununla beraber; diğer tıbbi durumlar da akciğer zarında sıvı birikmesine neden olabilir. Bu duruma örnek olarak sayılabilecek hastalıklar ve durumlar:

• Bakteriyel pnömoni (zatürre)
• Tüberküloz
• Bronşit
• Pankreas kanseri
• Kaburga ve göğüste kırıklar
• Orak hücre anemisi
• Lenfoma veya akciğer kanseri
• Mezotelyoma (asbest maruziyeti nedeniyle oluşan kanser türü)
• Göğüs ve akciğer tümörleri
• Kalp ameliyatı

Plörezi Belirtileri

Akciğerde sıvı toplanması durumunda karşılan ilk belirti; nefes alırken hissedilen keskin bıçak batıyormuş hissidir. Nefesinizi tuttuğunuzda kaybolabilir ancak hapşırırken, öksürürken ya da hareket ederken şiddetli göğüs ağrısından kaçamazsınız. Ağrı göğüs, omuzlar ve sırt bölgesinde hissedilebilir. Göğüs ve akciğerlerdeki ağrıya ek olarak aşağıdaki belirtilerle de karşılaşılabilir:

• Nefes darlığı
• Ateş
• Titreme
• Öksürük
• İştah kaybına bağlı olarak kilo kaybı
• Kas, eklem ve baş ağrıları

Plörezi hastalığı ile birlikte akciğerlere baskı uygulayan ve düzgün çalışmasını engelleyen sıvı birikimi de görülebilir.  Akciğerlerdeki sıvı birikmesi durumu plevral efüzyon olarak adlandırılır. Bu sıvı plörezinin ilk evrelerinde göğüs ağrısını hafifletir ancak plevral efüzyona sahip bir kişi; hastalık ilerledikçe nefes darlığı yaşayacaktır.

Plörezi Hastalığı Teşhisi

Plörezinin teşhis edilmesinde birinci öncelik, enfeksiyon veya şişmenin nerede oluştuğuna ve nedeninin ne olduğunun belirlenmesidir. Doktorunuz fiziki muayene yapacak ve tıbbi geçmişiniz hakkında detaylı bilgi alacaktır. Doktorunuz ayrıca gerek duyarsa aşağıdaki testlerden bir veya daha fazlasını isteyebilir:

Göğüs röntgenleri

Akciğer grafileri, doktorunuzun akciğerlerinizde herhangi bir iltihap olup olmadığını görebilmesine olanak tanır. Dik konumda ve yatarken çekilen göğüs röntgenleri plevral alanda birikmiş su miktarı hakkında bilgi verir. Plevral efüzyon adı verilen bu akciğer zarında sıvı birikmesi bazen 4-5 litreleri bulabilmektedir. Doktorunuz, akciğerde sıvı alınması gerekip gerekmediğine röntgen sonuçlarına göre karar verecektir.

Kan Testleri

Kan testleri, enfeksiyonunuz olup olmadığının belirlenmesine yardımcı olur. Eğer varsa enfeksiyonun sebepleri hakkında da bilgiler verir. Buna ek olarak bağışıklık sistemi bozuklukları hakkında da bilgiler verir.

Torasentez

Torasentez; bir iğnenin göğse batırılarak akciğerlerde olduğu belirlenen sıvının alınması işlemidir. Doktorunuz sıvıyı çıkaracak ve enfeksiyonun varlığı açısından analiz edecektir. Sıvının rengi, akışkanlığı ve berraklığı enfeksiyonun nedenleri hakkında bilgi verecektir. İşlem sırasında akciğer zarlarına zarar verilme ihtimali gibi riskli durumlar olabileceği için çok gerekli değilse kullanılmaz.

Bilgisayarlı Tomografi

Akciğer grafilerinde bulunan herhangi bir anormalliği daha ayrıntılı bir şekilde araştırmak için, doktorunuz bilgisayarlı tomografi kullanarak daha detaylı görüntü almak isteyebilir. Böylece doktorunuzun tahriş olmuş dokuyu daha yakından görmesi, enfeksiyonun nedenleri ve uygulayacağı tedavi hakkında daha detaylı bilgi sahibi olması sağlanır.

Biyopsi

Biyopsi, plörezi nedeninin belirlenmesi konusunda yardımcı olur. Plevranın akciğerlerinizi çevreleyen zar tabakası olduğundan bahsetmiştik. Biyopsiyle; doktorunuz göğüs duvarınızda açacağı küçük kesikten plevradan küçük bir doku örneği alacaktır. Bu doku kanser hücrelerinin ve tüberküloz gibi bulaşıcı hastalıklarının varlığı açısından analiz edilecektir.  

Medikal Torakoskopi

Göğüs duvarında açılacak küçük kesikten plevra alanına doğru minik kamera ile girilmesi işlemine medikal torakoskopi denir. Bu işlem ile plörezi hastalığına neden olan enfeksiyon anlık olarak görüntülenebilmektedir. Aynı zamanda eğer istenirse doku örneği de analiz edilmek için alınabilir.

Plörezi Tedavisi

Plörezi tedavisi genel olarak sıvı oluşumuna neden olan enfeksiyonu çözmeye odaklanmakla birlikte akciğerdeki sıvının miktarı, nedeni ve ne kadar tehlikeli olduğuna bağlı olarak değişir. Akciğerlerde biriken sıvı miktarı çok fazlaysa torasentez ile göğüs boşluğundaki sıvı alınarak ağrı ve nefes darlığı düzeltilir.  

Hastalığın altında yatan nedenin tedavi edilmesi plöreziyi iyileştirecektir. Örneğin; akciğer ve böbrek rahatsızlıklarından kaynaklanıyorsa tedavi edilmeleri akciğerde sıvı birikmesini durduracaktır. Yapılan testlerde plevral sıvıda enfeksiyon belirtileri görülürse antibiyotik tedavisi uygulanır.

Nefes alıp verirken hissedilen göğüs ağrısını hafifletmek için aspirin, ibuprofen gibi ağrı kesici ilaçlar verilebilir.

Herhangi bir hastalık da oluğu gibi tedavi esnasında dinlenmeye dikkat edilmeli ve sağlıklı bir beslenme programı takip edilmelidir.

Akciğerde sıvı birikiminin önlenmesi

Altında yatan hastalığın erken teşhisi ve hızlı tedavi edilmesi plöreziyi önler. Örneğin; akciğerlerde enfeksiyona neden olan zatürrenin erken teşhis edilmesi ve tedavisi; enfeksiyonun göğüs boşluğunda iltihap oluşturmasını ve sıvı biriktirmesini engeller.

Kaynaklar

• http://www.toraks.org.tr/uploadFiles/book/file/46201310531-1415.pdf
  
• http://www.dicle.edu.tr/Contents/d679c4de-3014-400e-8a41-a2c995fbf325.pdf
  
• https://www.medicalnewstoday.com/articles/158813.php
  
• http://www.baskenthastaneleri.com/uploads/images/adana/PLOREZI.pdf
  
• https://www.medicinenet.com/pleurisy/article.htm
  
• https://www.healthline.com/health/pleurisy

(1 oy, ortalama: 5,00 puan

Loading...