Pnömoni(Eozinofilik Zatürre) – Tanı,Teşhis ve Tedavileri Yöntemleri
Pnömoni; solunum yollarını,bağ dokularını ve alveolleri kapsayan akciğer deformasyonudur. Alt solunum yolları hastalıklarına dahil olan pnömoni enfeksiyonel kaynaklı olmakla birlikte 0-14 yaş grubunda sıklıkla görülen bir hastalık türüdür.
İçindekiler
Pnömoni(Eozinofilik Zatürre) Tanımı
Pnömoni(Eozinofilik Zatürre), enfeksiyoz grubu veya enfeksiyoz grubu dışındaki zararlı mikroorganizmaların sebep olduğu akciğer dokusu iltihabıdır. Bebeklik ve çocukluk dönemlerinde oldukça sık görülmektedir. Çocuk hastalarda oldukça yaygın olmakla birlikte iyileşme durumu diğer yaş gruplarına göre daha zordur. Bir yaş altı pnömoni tanısıyla hastaneye intikal eden ve tedavisine başlanılan hasta oranı %29 ila %38 aralığında değişiklik gösterirken pediatri grubunun tamamı dahil edildiğinde oran % 33 ve %50 dilimlerine ulaşmaktadır. Eozinofilik pnömoni ölümlerinin % 48.4’ ü 0 ila 11 aylık bebekleri kapsarken % 42.1’lik kısım 1 ila 4 yaş grubunu kapsamaktadır. Bu nedenle ölümlere engel olabilmek için erken teşhis oldukça önemlidir.
Eozinofilik Pnömoni Risk Grupları
- Anne sütü kullanılmaması
- Prematüre doğum
- Toplu yaşam ortamlarında bulunmak
- Düşük kiloda doğan grup
- Düşük ekonomik seviye yaşantısı
- İmmün zayıflığına sahip olma
- Soğuk iklimlerde yaşamak
- Sigara kullanılan ortamda büyümek
- Çeşitli vitamin eksiklikleri
- Anne sütü eksikliği
- Bağışıklama zayıflığı
- Malnutrisyon grupları
- Nöromüsküler rahatsızlıklar
- Sağlık kalitesi düşüklüğü
- Hijyen eksikliği ve hava kirliliği
Sebep olan maddenin çeşidine göre eozinofilik pnömöni farklı isimler alır ve farklı etkiler oluşturur. Virüslerin yol açtığı pnömönilere RSV, influenza adenovirüsler denilirken bakteri sebepli oluşumlara ise S.pneumonia veya bakteriyel eozinofilik adı verilir. Genel belirtileri benzer olup tanı yöntemleri de aynıdır.
Eozinofilik Zatürre’de Tanı
Anamnez incelemesiyle genetiklik durumu değerlendirilir. Belirtiler göz önünde bulundurularak pnömoni, balgam testi ile de etken sebep belirlenir. Ayrıca Akciğer grafisi istenilerek infiltrasyon varlığı tespit edilir. Genel tanı ile eozinofilik zatürre ve ilerleyiş ivmesi kontrol edilir. Pnömoni tanısını koyabilmek için eozinofilik zatürre belirtilerinin hastada var olup olmaması durumu incelenir.
Eozinofilik Zatürre Belirtileri
- Olağan dışı ateş
- Diyare
- Abdomen ağrı
- Wheezing
- Taşikardi
- Alveoller’de sıvı toplanması
- Huysuzluk
- Kusma
- Balgamlı öksürük
Eozinofilik Zatürre Etkenleri
- K.pneumoniae
- Virüsler
- C.trachomatis
- L.monocytogenes
- H.inluenzae
- B grubu streptokoklar
- S.pneumoniae
- Bakteriler
- Mikobakteriler
- Anaerob bakteriler
- M.pneumoniae
Her pnömoni enfeksiyon etkenli olmadığından tanı sırasında enfeksiyon etkeni bulunmayan pnömoni durumları da incelenmelidir.
Pnömoni’ye Sebebiyet Veren Enfeksiyöz Bulundurmayan Gruplar
- Sitotoksik ilaç kullanan gruplar
- Lipoid pnömoni
- Yarık damak durumu
- Pulmoner sekestrasyon
- ARDS
- Kistik fibrozis
- Hipersensivite pnömonisi
- Greft versus host
- Radyoterapi’ye maruz kalma
- Bronşiektazi
- Wegener Granülomatozis
Eozinofilik Zatürre’de Teşhis
Pnömoni tanısı konulan hastalara fiziki muayene yapılarak çeşitli testlerin istendiği ve test değerlerine göre hastalığın var olup olmadığının bilgisinin verildiği aşamadır.
Serolojik Testler
İdrar ve idrar yollarında bakteriyel zararlı mikroorganizma tespiti için yapılır. Aynı zamanda vücudun bakteriye karşı antikor üretme durumu da incelenir.
Kan Kültürü Testi
ASYE’li çocuk hastalardan örnek kan alınarak kültür testiyle üremesi incelenir.
Plevra Sıvı İncelenmesi ve Kültürü Testi
Örnek alınarak mikroskobik inceleme ile bakteriyel antijen saptanması, hücre sayımı, PH ve kimyasal inceleme yapılır.
Bunların dışında nazofaringeal ve bronkoalveolar örnek incelenmesi testi ile balgam incelemesi ve kültürü testleri de uygulanmaktadır.
Eozinofilik Zatürre’de Tedavi
Hasta yaşına göre; ayakta, hastaneye yatırılarak veya yoğun bakım ünitesinde tedavi uygulanır. Hafif klinik bulgularda ayakta tedavi uygulanırken apne atakları, hipoksemi, solunum problemleri ve yüksek plevrel effüzyon bulgularında ise hastaneye yatırılarak tedavi uygulanır. Ayrıca hastada bulunan hipotansiyon, apne, solunum durması ve oligüri durumlarında ise yoğun bakım tedavileri uygulanır. Bakteri etkenli pnomöni tedavilerinde antibiyotik kullanımına geçilirken viral etkenli zatürre’de ikincil bakteriyel etken gelişimi meydana gelmişse antibiyotik tedavisi başlatılır. Ateş kontrolü ve ağrı kontrolü için analjezik kullanılmaya başlanır. Tedavi sırasında hava yolları sık sık kontrol edilir ve oksijen takviyesi yapılır. Ayrıca tedavi sonrasında hasta korunmaya alınarak aşı takibi, aile ve sosyal çevre bilgilendirilmesi, solunum egzersizleri ve risk grubu eğitimi gerçekleştirilir. Hastalık takvimi oluşturarak tedavi takibi devam ettirilip kontrol tarihleri ve bu sırada uygulanacak direktifler belirlenir.
Kaynaklar
- http://www.aku.edu.tr/AKU/DosyaYonetimi/SAGBILENS/tez%20ozet1.pdf
- http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/tez/pdf/cocuk_sagligi/dr_yesim_eker_tellioglu.pdf
- http://acikerisim.selcuk.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/123456789/2946/325366.pdf?sequence=1&isAllowed=y