Çocuklarda Alerjik Astım ve Tedavi Yöntemleri

Alerjik astım, çocukluk döneminde en sık görülen ve akciğerleri etkileyen, kronik bir solunum yolu iltihabıdır. Alerjenler, soğuk ya da kirli hava, hatta koşmak bile astım ataklarına neden olabilir.

İçindekiler

Çocuklarda Alerjik Astım Nedenleri ve Belirtileri
Çocuklarda Astım Tanı ve Tedavisi
Alerjik Astımda Çocuklarda Beslenme
Kaynaklar

Çocuklarda Alerjik Astım Nedenleri ve Belirtileri

Çocuklarda Alerjik Astım Belirtileri

Solunum yolu hastalıklarının yaygınlığı arttıkça nedenleri üzerine birçok çalışma yapılmış ve risk faktörleri araştırılmıştır. Farklı bölgelerdeki çocuklar üzerinde yapılan karşılaştırmalı araştırmalarda astımın nedenleri şöyle sıralanmıştır.

Havadaki kirlilik oranının artması
Genetik yatkınlık
Bağışıklık sisteminin gelişmesini engelleyecek şekilde bebeğin kapalı ortamlarda yetişmesi
Gebelik döneminde annenin sigara ve alkol kullanımı
Toz, akarlar, polen gibi alerjenlere uzun süreli maruz kalma
Genetik faktörler

Sonuç olarak çocukluk döneminde ortaya çıkan solunum yolu enfeksiyonları çevresel ve genetik faktörleri içeren karmaşık bir süreçtir. Çocuklarda astım belirtileri farklılık gösterebilmektir. En sık karşılaşılan belirtiler;

Hırıltılı nefes alıp verme
Hareketli bir eylem ya da oyun ardından nefes almakta zorluk çekme
Göğüs bölgesinde rahatsız edici his
Öksürük nöbetleri
Gece huzursuzluğudur.

Çocuklarda astım belirtilerinin şiddetlenmesine neden olan faktörler;

Mevsimsel değişiklikler
Gülme ya da ağlama gibi güçlü duygusal tepkiler
Soğuk algınlığı
Tüylü hayvanlarla temas
Toz, polen, sigara dumanı gibi alerjen ajanlar
Hazır gıdalar ile tetiklenen reflü

Bu belirtilerin yanında uzmanlar astımlı çocuklarda sürekli tekrarlayan bronşit ve benzeri solunum yolu hastalıkları da olduğunu, birden fazla hastalığın olduğu durumlarda belirtileri fark etmenin güçleştiğini söylemektedir. Alerjik astım fiziksel muayene sırasında kendini göstermeyebilir.

Çocuklarda Astım Tanı ve Tedavisi

5 yaşından küçük çocuklarda hastalığın teşhis ve tanısı zor olabilmektedir. Bu süreçte çocuğun astım olduğunu nasıl anlarım diyen annelerin dikkat etmesi gerekenler şöyledir.

Ailenizde hastalık geçmişi olan yakınlarınız var mı?
Nefes darlığı ne sıklıkta yaşanıyor?
Çocuğunuz gece uyurken hırıltılı mı nefes alıyor?
Öksürük krizleri onu uyandıracak kadar şiddetli oluyor mu?
Çocuğunuzun polen, toz, tüy ya da gıda alerjisi var mı?
Sigara dumanı gibi tahriş edicilere uzun süre maruz kalıyor mu?
Soğuk algınlığı gibi basit rahatsızlıklar 10 günden uzun süre devam ediyor mu?

Yukarıda sayılan herhangi bir belirti uzun süredir devam ediyorsa çocuğunuzu aile hekiminize göstermelisiniz. Çocuklarda astım teşhisi klinik bir tanıdır tedavisi ancak doktorun uygun göreceği yöntemlerle yapılmaktadır. Doğru tanı için doktorunuz solunum fonksiyon testi, kan testi, göğüs röntgeni ve alerji testleri gibi testlerden birini ya da birkaçını isteyecektir.

Erken teşhiste tedavi yöntemlerinin daha basit olduğu bilinmekle birlikte tedavisi daha kısa sürede gerçekleşmektedir. Çocuğun yaş grubu, astımı etkileyen alerjenler, çocuğun akciğer kontrol sonuçları tedavi yönteminin belirlenmesinde kullanılır. İlaçla tedaviden diyet ile tedaviye kadar birçok farklı tedavi metodu vardır.

Alerjik Astımda Çocuklarda Beslenme

Astımlı çocuğun beslenmesi ve bakımı tedavi sürecini etkileyen önemli unsurlardan biridir. Akciğerlerin gelişmesi ve temizlenmesine katkı sağlayan antioksidan içerikli sebze ve meyveler her öğünde yer almalıdır. Yaklaşık on yıldır beslenmenin astım tedavisi üzerindeki etkilerini inceleyen Yeni Zelanda merkezli Astım ve Çocukluk Alerjileri (ISAAC) derneği araştırmacıları, beslenmenin astım belirtilerini azalttığını açıkladı.

6 yaşındaki bir çocuk günde iki bardak süt içerek, ihtiyacı olan kalsiyumun % 75’ini ve magnezyumun % 50’sini alır. Astım tedavisi sırasında kalsiyum alımı yükseldikçe hastalığın belirtileri azalarak kandaki oksijen miktarı iyi oranlarda artmaktadır.
Balık, kanola yağı ve ceviz içerdikleri Omega 3 ve Omega 7 yağları ile çocukların bağışıklık sistemini iyi yönde etkiler. Avustralya’da 574 çocuğa yapılan bir araştırmada, taze balık yiyen çocukların astımlı olma olasılığı % 75 daha düşük bulunmuştur.
Astım tedavisi gören çocuklarda cips, kola ve trans yağ içeren gıdalar ataklara neden olabilir. Trans yağların kimyasal tepkimelerde bulunarak solunum yolları iltihaplarını tetiklediği uzmanlar tarafından belirtilmiştir.
4-6 yaşları arasında çocukların E vitamini yönünden daha iyi beslenmesi için tahıl tüketimi arttırılmalıdır.
Yeşil yapraklı sebzeler içerdikleri antioksidanlar nedeniyle karaciğer ve akciğerin gelişmesine katkı sağlarken, kanın temizlenmesine yardımcı olmaktadır. Çocuklar meyveleri severek yese de sebze tüketmeyi reddebilmektedirler. Bu yüzden sebze yemekleri eğlenceli bir sunumla çocuklara sevdirilmelidir.