Alerjik Astım Neden Ortaya Çıkar ve Tedavisi İçin Neler Yapılmalıdır?

Alerjik astım hastalığı tedavi edilmediği zaman ciddi problemlerin yaşanmasına neden olabilir. Bunun içinde bu hastalığın belirtilerini yaşayan kişiler kısa sürede uzmana başvurmalıdır.

İçindekiler

Alerjik Astım ve Nedenleri
- Belirtileri
Teşhis ve Tedavi
- Tedavi
Alerjenleri Kontrol Altına Almak
Kaynaklar

Alerjik Astım ve Nedenleri

Alerjik astım nedir, alerjik reaksiyonun neden olduğu bir hastalık türüdür. Ayrıca alerjiden kaynaklı ortaya çıkan astım olarak da bilinir. Alerjik astımı olan kişiler genelde polen tarzında bir alerjeni teneffüs ettikten sonra belirtiler hissetmeye başlar. Alerjik astın nedenleri arasında;

Bağışıklık sistemi alerjen olarak isimlendirilen zararsız bir maddenin varlığına aşırı tepki verdiğinde alerji gelişir. Bazı kişilerde alerjik maddelerin teneffüs edilmesi ile solunum problemleri gelişebilmektedir. Bu alerjik astım olarak bilinir. Genel olarak, inhale alerjenler alerjik astıma sebep olur. Bu duruma neden olabilen bazı alerjenler şunları içerir:

Polenler
Hayvan kılları
Toz akarları
Tütün dumanı
Hava kirliliği
Kokulu losyonlar, parfümler de dâhil olmak üzere güçlü kokular
Kimyasal dumanlar

Astım reaksiyonlarına sebep olabilecek daha az rastlanan alerjenler aşağıdakileri içermektedir;

Hamamböceği
Süt
Balık
Kabuklu deniz hayvanı
Yumurtalar
Yer fıstığı
Buğday
Fındık ağacı

Bu alerjenlere karşı bir astım reaksiyonu daha az yaygın şekilde meydana gelir ama daha ciddi bir reaksiyona sebep olabilir.

Belirtileri

Alerjik astım ile düzenli olan astım aynı belirtileri sahiptir. Astım alerji belirtileri arasında;

Hırıltılı
Öksürme
Göğüste sıkışma
Hızlı nefes alma
Nefes darlığı

Saman nezlesi ya da cilt alerjisi olan kişilerde aşağıda bulunan sorunları yaşayabilir;

Kaşınan cilt
İsilik
Pul pul olmuş deri
Burun akması
Kaşınan gözler
Sulu gözler
Tıkanıklık

Alerjen yutan kişilerde bu belirtileri yaşayabilir;

Kurdeşen
Şişmiş yüz veya dil
Ağız içinde hoşnutsuzluk
Şişmiş ağız, boğaz veya dudaklar
anafilaksi (şiddetli alerjik reaksiyon)

Alerjik astım sorunu yaşayan kişilerdeki sorun artık başa çıkılmayacak düzeye gelmişse malulen emeklilik hak edebilir. Bunun içinde; astımda maluliyet rapor düzenlenmeden daha önce optimal tedavilerin yapılmış ve klinik stabil dönemlerim sağlanmış olması gerekir. Ayrıca değerlendirmelerin en az 12 haftalık tedavilerden sonra yapılması gerekir. Yapılacak olan değerlendirmelerden sonra hasta heyet raporu almalıdır. Kanunda heyet raporu almak için hastanın birer hafta ara ile usulüne uygun şekilde yapılan 3 spirometri ölçümü sonrası kalıcı ağır fonksiyonel bozukluk gösterilmesi de yazmaktadır.

Teşhis ve Tedavi

Cilt üzerinden yapılacak olan prick testi alerjileri kontrol etmenin yaygın bir yoludur. Doktor az düzeyde bir alerjen içeren bir iğne ile cilde işlem yapar. 20 dakika bekledikten sonra doktor kırmızı çarpmalar için cildi kontrol eder. Kırmızı şekilde çıkan çarpmalar alerjik bir reaksiyon işaretidir.

Alerji ile beraber astım olup olmadığını kontrol edecek olan ek testlerde aşağıdaki gibidir;

Spirometre; nefes alınan ve verilen havanın miktarını ölçer.
Pik akışı; oldukça basit bir akciğer fonksiyon testidir. Nefes alma esnasında hava basıncını ölçer
Akciğer fonksiyonu; bronkodilatöradı verilen bir astım ilacını kullandıktan sonra solunumun iyileşip gelişmediğini kontrol eder.

Tedavi

Alerjik astımı tedavi etmek, alerjinin, astımın ya da her ikisinin tedavisini gerekebilir.

Astım; astımı tedavi etmek için, doktor inhalasyon anti-inflamatuar ilaçlar ya da alerjik yanıtı engellemeye yardımcı olan oral ilaçlar reçete edebilir. Albuterol tarzında hızlı etkili bir rahatlama sağlayan ilaçlar astım semptomlarının ortaya çıktığı zaman tedavi etmek adına kullanılır. Hafif persistent astım semptomları mevcutsa günlük kullanım için ilaçlar reçete edilebilir. Bunlara örnek verecek olursak; Pulmicort, Asmanex ve Serevent verilebilir. Şiddetli düzeyde alerjik astım atakları yaşanıyorsa farklı tedavi süreçlerine geçilebilir. Belirtiler daha şiddetli düzeyde olduğunda Singulair veya Accolate gibi oral bir ilaçların kullanımları da uzman tarafından istenebilir.

Alerjenleri Kontrol Altına Almak

Alerjik astım neden olur kapsamında belirlemelerin yapılması çok önemlidir. Çünkü astımın ve alerjinin sebebine göre tedavi yapılır. Ayriyeten bu sorunu kontrol altına almak için alerjenlerin solunmasından kaçınmak gerekir. Alerjik astımı rahatlamak adına aşağıdaki detaylara da dikkat edilmelidir.

Polen düzeylerine dikkat; polen seviyelerinin yüksek olduğu dönemlerde dikkatli olunması gerekir. Camlar açılmamalı ve yaşam alanlarında temiz hava filtresine sahip klimalar kullanılmalıdır.
Toz akarlarına dikkat; bu yaratıklar özellikle halılarda ve kumaşlarda yaşar. Bunun içinde ev ve diğer yaşam alanlarında bulunan bu tarz ürünlerin düzenli şekilde sıcak su ile yıkanması gerekir.
Yaşam alanı nemini kontrol etmek; yaşam alanlarındaki nem oranı % 40’ın üstündeyse kesinlikle nem alıcı veya klima kullanın.
Evcil hayvanlara dikkat; alerjiden kaynaklı astımı ya da alerjisi olan kişiler öncelikli olarak evcil hayvanlara karşı oluşan tepkilere dikkat etmelidir. Bu tarz alerjiler ülkemizde sık şekilde gözlemlenir. Bundan dolayı gerekirse evcil hayvanlara bakmaktan vazgeçmek bile gerekebilir.
Küf ile hamamböceklerinin önüne geçmek için mutfak, banyo temiz ve kuru tutulmalıdır; Hamamböceği tarzında haşerelere karşı alerji mevcutsa ve bunlar yaşam alanlarındaysa böcek ilaçlama şirketlerinden yardım almak gerekir. Haşerelerin ve küfün oluşmaması için ev temizliğine fazlasıyla dikkat etmek gerekir. Ayriyeten mutfakta yemek pişirirken havalandırma olması ya da aspiratör kullanılması gerekir.
Hava filtreleri kullanımı; HEPA özellikli oda hava filtreleri yaşam alanında bulunan duman ve diğer polen tarzında diğer küçük parçaları hızlı şekilde çeker. Yalnızca bu tarz hava filtrelerinin fanı açıkken yaşam alanındaki nemi düşürmez ya da bulunan toz akarlarını azaltmaz. Elektronik destekli hava temizleyici filtreleri hava yolu inflamasyonuna neden olabilecek ozon oluşturur.
Dışarıda dikkatli olmak; Dışarıda herhangi bir iş ile meşgul olan kişilerin özellikle polen dönemlerinde fazlasıyla dikkatli olması gerekir. Özellikle polen ve toz akarlarından kurtulmak adına HEPA filtresi özelliği olan maske kullanımı yapılmalıdır.