Akciğer Zarı Kalınlaşması Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Akciğer zarı kalınlaşması; akciğeri çevreleyen astarda yaralanma, enfeksiyonlara bağlı iltihaplanma ya da uzun süre asbest adı verilen minerale maruz kalma ile ortaya çıkan doku büyümesidir. Sıklıkla gemi inşaatında çalışan meslek gruplarında görülür.

İçindekiler

Akciğer Zarında Kalınlaşma Nedenleri
Akciğer Zarında Kalınlaşma Belirtileri
Akciğer Zarı Kalınlaşmasında Tetkik ve Tedavi Süreci
Yaşam Tarzı Değişiklikleri ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Akciğer Zarında Kalınlaşma Nedenleri

Akciğer zarı üzerinde birikmiş asbest tozları

Akciğer zarında kalınlaşma, genellikle asbest adı verilen minerale uzun süre maruz kalmanın bir sonucu olarak ortaya çıkar. Bu mineralin tozları teneffüs yoluyla vücuda girdiğinde akciğerin içine gömülerek plevra sıvısının doğal olmayan şekillerde birikmesine neden olur. Asbest adı verilen mineral gemi inşaatı, uçak ve otomobil sanayisi dahil olmak üzere 3000’den fazla sektörde yaygın olarak kullanılmaktadır. Araştırmalar, akciğer zarındaki kalınlaşmanın ilk asbest maruziyetinden 15 yıl sonra ortaya çıktığını göstermiştir.

Bunun dışında akut enfeksiyonlar, tüberküloz, amfizem, zatürre, hemotoraks, KOAH ve zatürre gibi hastalıklar ile uzun süre radyasyona maruz kalma, koroner arter baypas ameliyatı gibi durumlar bu süreci etkileyebilir.

Asbeste bağlı olarak gelişen akciğer zarında kalınlaşma farklı türlerde olabilir. Mezotelyoma adı verilen kalınlaşma türü bu hastalığın ölümcül bir formudur.

Akciğer Zarında Kalınlaşma Belirtileri

Hastalığın erken dönemlerinde hiçbir belirti görülmezken akciğer zarında kalınlaşma arttıkça nefes almak zorlaşmaya başlar. Belirtiler 15 yıl ile 50 yıl süren bir zaman zarfında ortaya çıkabilir ve başlangıçta bu semptomlar önemsenmeyebilir. Bu açıdan özellikle asbest ile çalışmak zorunda kalan meslek grupları yılda 1 defa genel sağlık taraması yaptırmalıdır.

Hastaların %95’inde göğüs ağrısı ve nefes darlığı şikayeti komplikedir. %5’i sadece nefes darlığından şikayet eder. Bu hastaların %10’unda ise ilerlemiş solunum yetmezliği ve öksürük şikayeti görülebilir.

Akciğer Zarı Kalınlaşmasında Tetkik ve Tedavi Süreci

Akciğer zarında kalınlaşmayı gösteren röntgen filmi

Akciğer zarında kalınlaşma teşhisi için doktorunuz birkaç farklı görüntülü tarama testi isteyebilir.

Röntgen filmi; Kalınlaşma, göğüs duvarının %25’inde düzensiz bir gölge gibi görünür. Tek başına tanı için yeterli değildir.

BT taraması; Erken dönemde teşhis için kullanılan daha etkili bir yöntemdir. 1- 2 mm gibi küçük kalınlaşmaların bile tespit edilmesini sağlar.

PET ve MR testleri; Aynı anda farklı açılardan görüntüler ile dokudaki bozulma ve etkilediği alanları gösterir.

Kalınlaşmanın erken teşhisinde düzenli olarak kanser tarama testi yaptırılmalıdır. Tedavi süreci kalınlaşmanın artmasını ve solunum fonksiyonlarının daha iyi hale getirilmesini içerse de zar yüzeyindeki kalınlaşma geri alınamaz. Bronkodilatör ve streroid tarzı ilaçlar nefes almayı kolaylaştırmak için reçete edilir. Tedavi süreci ile birlikte yaşam kalitesini arttırmaya yönelik rehabilitasyonlar ve nefes egzersizleri önerilmektedir.

Sigara içen hastalarda akciğer fonksiyonlarının kaybedilmemesi ve solunum yolu hastalıkları riskini azaltmak için sigara bırakma terapileri tedavi ile birlikte yürütülür.

Kanser varlığında ya da mezotelyoma gibi hayati durumlarda plevrektomi ameliyatı söz konusu olabilir. Akciğer zarındaki kalınlaşma mezotelyoma dışında çok fazla komplikasyona neden olmaz ve başka bir hastalığın eşlik etmediği durumlarda akciğer fonksiyonlarını etkilemez. Plevrektomi ameliyatı ise akciğer zarının ve ona yakın bölgelerin tüm olarak çıkarılmasını gerektirdiğinden agresif bir tedavi yöntemi olarak tanımlanmakta ve zorunlu kalınmadıkça tavsiye edilmemektedir.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Bu hastalık özellikle başka solunum sistemi hastalıkları ile birlikte görüldüğünde hayati tehlike yaratabilir. Sigara ve alkol kullanımı durumu daha da kötüleştirebilir.

Bol su içmek, solunum sistemini rahatlatan keçiboynuzu, ıhlamur, ekinezya gibi bitkilerin çaylarını bal ile tüketmek, açık alanda hafif tempolu yürüyüşler yapmak semptomların şiddetini azaltmaya yardım eder. Fakat asbest tozları ne yazık ki vücuttan atılamaz ve yol açtığı hasar geri döndürülemez. Bu hastalığın tedavisi olmadığından hastalıkla birlikte yaşamayı öğrenmek önemlidir.

Asbest ile çalışmak zorunda kaldığınız işlerde şirketiniz gerekli sağlık önemlerini almak zorundadır. Lütfen işinizi yaparken şirketin dağıttığı solunum maskelerini kullanınız. Asbest tozlarını teneffüs etmekten mümkün olduğu kadar kaçınınız. Eğer mümkünse asbest içeren mineraller yerine alternatif mineral kaynaklarını kullanınız.