Akciğerlerde Nodüller Neden Meydana Gelir ve Neden Artar?

Akciğerdeki nodüllerin meydana gelmesinde birçok etken bulunmaktadır. Bu etkenler zaman içinde nodüllerin çoğalmasına bile sebep olabilir.

İçindekiler

Akciğerde Nodül Nedenleri
Teşhis Edilmesi
Tedavisi
Kaynaklar

Akciğerde Nodül Nedenleri

Akciğer nodülleri benign ( kanser içeren) veya habis ( kanser içermeyen ) şeklinde meydana gelebilir. Benign nodüllerin en yaygın nedenleri arasında iltihaplan olan doku kümecikleri ( granülomlar ) ve benign akciğer tümörleri( hamartomlar ) bulunmaktadır. Kanserli olan akciğer nodülü neden olur, organda oluşan kanser ya da farklı bir organdan akciğerlere yayılan metastatik kanser türlerinden kaynaklı meydana gelmektedir. Akciğer nodülleri birkaç ana kategoriye ayrılabilir;

Hamartomlar tarzında benign tümörler
Tüberküloz tarzında bakteriyel enfeksiyonlar ve koksidiyomikoz gibi mantar enfeksiyonları dâhil enfeksiyonlardan kaynaklananlar
İltihaplardan kaynaklı oluşanlar, Örneğin; romatoid artrit, sarkoidoz gibi
Akciğerde oluşan kanserler ve vücudun diğer bölgelerinde akciğerlere yayılmış kanser de dâhil olmak üzere malign tümör çeşitleri

Genel olarak akciğerde oluşan nodüllerin kanser olma olasılığı yaklaşık yüzde 40’tır. Kanserli bir akciğer nodülü oluşması nedenleri birçok etkene bağlıdır. Bunlar;

Yaş;35 yaşın altındaki kişilerde oldukça seyrektir. 50 yaş üzeri insanlardaki akciğer nodüllerinin yarısından çoğu tümör olarak gözlemlenir. Tümör nedenleri arasında ilk sıralarda yer alır.
Kireçlenme; kireçlenmiş akciğerde nodülleri daha iyi huylu olma olasılığı yükseltir.
Kavitasyon; nodülün iç kısmının röntgen ışınlarının içerisinde hava içerdiği gözlemlenmesi benign olma ihtimalinin daha yüksek olduğuna işaret eder.
Büyüme; kanser içeren nodüller hemen hemen 4 aylık ortalama katlanma süreci ile hızlı şekilde büyüme gösterebilir. Benign nodüller zaman içinde aynı boyutta kalma durumunu gösterir.
Tıbbi geçmişler; kanser öyküsü olan kişilerde malign olma şansını artacaktır.
Meslek; bazı mesleklerde kimyasallara ve zararlı ürünlere maruz kalma bir nodülün kanserli olmasına neden olabilir.
Sigara içmek; mevcutta sigara kullananlar ve eski sigara içicilerde akciğerlerinde nodül oluşması riski oldukça yüksek düzeydedir. Akciğerde oluşabilecek her türlü hastalıkta sigara ilk sıralarda yer alan etken maddedir.
Bulaşıcı bir mantar ( histoplasmoz, koksidioidomikoz, kriptokokkoz veya aspergilloz )
Tüberküloz
Akciğerde oluşan apse
Yuvarlak pnömoni
Lifli bağ dokularında büyüme
Sinir dokularında büyüme

İnenfeksiyöz sebeplerden kaynaklanmayan iltihaplanma;

Romatoid artrit
Wegener granülomatozis
Sarkoidoz

Benign ve Malign Nodüllerde Artış Gösterme Nedenleri

Akciğer nodülünün kanser olma riskini artıran veya azaltan diğer faktörler aşağıdaki detayları içermektedir.

Boyut
Sigara
Meslek
Tıbbi geçmiş
Aile öyküsü
Semptomlar
Nodülün şekli / görünüşü
Büyüme
Nodül sayısı
Nodüllerin yeri
Coğrafi yer

Nodüller nedenleri belirlendikten sonra tedavi ile alakalı sürece geçilir. Tedavi tamamen nedene bağlı olarak değişkenlik gösterecektir. Nodülün oluşma nedeni her insanda farklı olarak meydana gelebilir. Tek bir nedenden kaynaklanmadığı için detaylı tetkikler, testler ve görüntüleme işlemlerinden sonra belirleme yapılabilir.

Pulmoner yani akciğer nodüllerin kitleler haline gelmeden tanımlanmaya çalışılmasının sebebi bir nodülün mevcut olabileceğini gösteren fark edilir. Çoğu zaman farklı bir tarama veya tetkik esnasında fark edilmektedir. Herhangi bir belirti meydana gelirse göğüs soğukluğu, öksürük, ateş veya hafif bir gribe benzer semptomlar yaşanabilir.

Teşhis Edilmesi

Teşhis işlemleri pulmoner nodülün kanserli veya benign olup olmadığını belirlemeye odaklıdır. Ayrımın yapılması için en emin yol nodülün büyüme oranını incelenmesidir. Benign nodüller çok fazla büyüme göstermezler. Kanserli nodüller ise dört ayda bir iki katı büyüme özelliğine sahiptir. Büyüme, belirli süre boyunca bir dizi x-ışını veya CT taraması ile değerlendirilmektedir. Kanserli nodülü iyi huylu olan bir nodülden ayırmak için kullanılan ikinci kesin yol, şekli ve yüzeyi temel alan gelişiminin değerlendirilmesinin yapılmasıdır. Benign olan sorunlar daha pürüzsüz ve düzenli olarak şekle sahiptir. Kanser özelliğine sahip olanlar düzensiz şekillere, daha pürüzlü yüzeylere ve renk varyasyonlarına veya benekli modellere sahiptir. Uzmanlar biyopsi için nodülden hücreleri almaya sağlık durumunu göz önüne alarak karar verir.

Tedavisi

Akciğerde bulunan nodüller iyi huylu ise genelde tedavi gerektirmediği için kişi yaşamına devam eder. Bunun yanı sıra kanserli nodüller genelde cerrahi olarak alınarak tedavi altına alınır. Nodülün büyüklüğü, kondisyonu ve yerine bağlı olarak çeşitli cerrahi işlemler uygulaması yapılır. Bu uygulamalar içinde;

Video desteği ile yapılan torakoskopik cerrahisi, oldukça kapsamlı olan uygulamalardan meydana gelir. Cerrah akciğere toraskopik cihazın yerleştirmesini yaptıktan sonra ve rahatsız edici nodül dokuyu alır.
Mini torakotomi, nodül sütünde minimal invaziv şekilde yapılan cerrahi işlemdir. Mümkün olduğunca tam torakotomi yerine seçilir.
Torakotomi, hedefi organın akciğerde bulunan hastalıklı kısmın olduğu yerden çıkarılmasıdır. Oldukça kapsamlı olan işlemler bütünüdür.

Hangi tedavi türünün uygulanacağı konusunda uzman doktorlar hastalarına detaylı şekilde bilgilendirme yapar. Bu bilgilendirme de hasta kişi aklında kalan soru işaretlerini uzman doktor ile aydınlatmalıdır.