Akciğer Kanseri Hastalığının Ortadan Kaldırılması Adına Uygulanacak Tedavi
Akciğer kanseri hastalığının tedavi edilebilmesi adına öncelikli olarak evresinin belirlenmesi gerekir. Bu belirlemeden sonra uzman hekim tedavi ile alakalı tüm detayları hastası ile en ince detayına kadar paylaşır.
Akciğerinde Işın Tedavi
Akciğer kanseri hastalığı tedavisi kapsamında ışın tedavisi yani radyasyon kullanımı belli evrelerde yapılmaktadır. Akciğer kanserinde ışın tedavisi uygulamaları;
- Sınırlı evrede göğüste bulunan lenf nodlarını ve tümörleri tedavi etmek için kemoterapi ile birlikte ışın tedavisi uygulaması da yapılır. Akciğer kanseri ışın tedavisi kapsamında kemoterapi ile radyasyonun bir araya getirilmesine eşzamanlı kemoradyasyon adı verilir. Radyoterapi kemoterapinin birinci veya ikinci evresi ile başlatılabilir.
- Işın tedavisi akciğer kanseri için kemoterapi bittikten sonra da verilebilir. Bu durum bazen geniş aşama hastalığı olan hastalar için yapılabilir. kemoterapi ve radyasyonu aynı anda uygulama sınırlı evre hastalığı olan hastalar için kullanılır.
- Radyasyon ( ışın tedavileri ) kanserin yayılma olasılıklarını önüne geçmek için beyne verilebilir. Bu uygulamaya profilaktik kranyal ışınlama adı verilir. Bu sık şekilde sınırlı evrede olan hastaların tedavisinde kullanılır ama bazı hastalarda kapsamlı evrede de kullanılabilmektedir.
- Radyasyon akciğer kanserinde kaynaklı ortaya çıkan semptomları; ağrı, kanama, sorunlu yutma, öksürük, nefes darlığı gibi sıkıntıları hafifletmek için ve tümörleri küçültmek için de kullanılabilir.
Işın Terapisinin Türleri
Kanseri tedavi etmek adına sık şekilde kullanılan radyasyon tedavisine dış radyasyon terapisi (EBRT) ismi verilir. Vücudun dış kısmından radyasyon gönderilir ve kansere odaklanır. Tedaviye başlamadan önce uzman ışın kirişlerini ve en doğru ışın dozunu hedefleyen doğru açıları bulmak için dikkatli şekilde ölçümler alır. Simülasyon adı verilen bu uygulama oturumu genelde CT taramaları gibi görüntüleme testleri yapmayı da içermektedir. Tedavi uygulaması röntgen filmi çekmeye çok fazla benzer ama radyasyon daha yoğundur. İşlemin tamamı kendisi ağrısız şekilde gerçekleşir. İşlem yalnızca birkaç dakika içinde tamamlanır ancak tedaviler için yerin belirlenme süresi genelde daha uzun sürer. Kanserin ilk tedavinin bir parçası olarak işlem yapan radyasyon günde 1 veya 2 defa haftanın 5 günü, 3-7 hafta boyunca verilir. Semptomları ve profilaktik kranyal radyasyonu azaltmak için radyasyon, genelde 3 haftadan kısa süreler için verilir. Işın tedavileri uygulamaları arasında;
Üç boyutlu konformal ışın terapisi (3D-CRT); 3D-CRT uygulamasında bölgelerin konumunu tam olarak belirlemek adına özel bilgisayar programları kullanılmaktadır. Radyasyon kirişleri, normal dokulara zarar verme olasılıklarını azaltacak birkaç yönden tümörü şekillendirmeye hedeflenir.
Yoğunluk modülasyonlu ışın terapisi (IMRT): İMRT, 3D terapinin daha gelişmiş bir şeklidir. Radyasyon sağladığından dolayı hastaların etrafında dolaşacak bilgisayar kullanan makine kullanır. Kirişleri şekillendirmenin yanı sıra onları çeşitli açılardan tümöre doğru hedefleyen kirişlerin yoğunluğu normal dokuların yakınına ulaşan dozun sınırlandırılması için ayarlanabilir. Büyük kanser merkezlerinin çoğunluğu IMRT kullanılır.
Terapinin Olası Yan Etkileri
Radyoterapi alacak kişilerde muhtemel yan etkileri hakkında uzman doktor daha önceden bilgilendirme yapar. Bunun içinde hastalar neler olacağı konusunda bilgi sahibidir. Radyasyon terapisinin genel yan etkileri aşağıdakileri içermektedir;
- Ciltte hafif düzeyde soyulma, kabarcıklanma ve kızarıklıklar meydana gelir.
- Radyasyon alındığı zaman saç dökülmesi meydana gelir.
- Saç dökülmesi
- Yorulma ve yorgunluk
- Kusma ve mide bulantısı
- İştah kaybı ve kilo verme
Bu yan etkilerin çoğu tedavi sonrası ortadan kalkar ancak bazı yan etkiler uzun sürebilir. Kemoterapi radyasyon ile verildiği zaman yan etkiler genellikle daha kötüdür. Göğüste radyasyon tedavisi ciğerlerinize zarar verebilir. Öksürüğe, nefes darlığı sorunlarına neden olabilir. Genelde tedaviden sonra bu sorunlar ortadan kalkar. Göğsün ortasında olan özofagusunuz, ışınıma maruz kalabilir, bu da boğaz ağrısı meydana getirebilir. Tedavi esnasında veya tedaviden kısa bir süre sonra yutkunma sorunlarına neden olabilir. Bu da yumuşak yiyeceklerden veya sıvılardan başka bir şey yemeyi bir süre zor bir hale getirebilir. Beyinde bulunan geniş alanlara radyasyon tedavisi bazen hafıza kaybı, yorgunluk, baş ağrısı, sorun düşünme veya cinsel isteğin azalmasına neden olabilmektedir. Genellikle bu tarz semptomlar, beyne yayılmış kanserlerin sebep olduğu kanserlere kıyas ile daha azdır.
Kaynaklar
- http://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/lung-cancer/treatment/radiotherapy/side-effects
- https://www.cancercenter.com/lung-cancer/radiation-therapy/
- https://www.radiologyinfo.org/en/info.cfm?pg=lung-cancer-therapy
- https://www.mskcc.org/cancer-care/types/lung/treatment/radiation-therapy