Pulmonoloji: Göğüs Hastalıkları

Pulmoner Emboli Nedir? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi

Akciğerler damarlarının bir ya da daha fazla noktada tıkanması ile oluşan pulmoner emboli birçok tedavi yöntemi kullanılarak tedavi edilebilmektedir.

Pulmoner Emboli                                            

Akciğer damarlarında meydana gelen bir hava kabarcığı ya da pıhtının akciğere giderek bir veya birkaç akciğer damarını tıkamasıyla oluşan pulmoner emboli diğer bir adıyla akciğere pıhtı atması çoğunlukla bacaktaki toplar damarda gerçekleşen bir olaydır.

Pulmoner emboli tanısı konduktan kısa bir süre sonra müdahale edilmez ve kontrol altına alınmazsa kişinin hayatını kaybetmesi gibi sonuçlar meydana getiren muhataralı bir hastalıktır. Çoğu zaman bacak bölümünde ortaya çıkan derin ven trombozu dolaşımın olması sonucu akciğerlere kadar gidip emboliye sebep olmaktadır.

Aynı zamanda vücudun çeşitli bölgelerinde oluşan herhangi bir kırık sonrası vücut içine dağılan kemikler de emboliyi oluşturabilmektedir. Kan içindeki  hava moleküllerinin genişleme yapması sonucu akciğere pıhtı atması pulmoner emboli nedenleri arasında yer alır. Bunların dışında hastada tümör mevcutsa yine tümörün dolaşım yolu ile vücuda dağılarak akciğer embolisi oluşturma olasılığı vardır. Dolaşım yollarında meydana gelen problemler pıhtılaşma nedeni olabileceği gibi akciğerlere ve kalbe uzanan kan damarlarında tıkanma yaşanmaktadır.

Bunların dışında kişinin uzun zaman hareketsiz olması, sigara kullanılması, fazla kilo,  gebelik ve doğum kontrol hapı gibi kullanılan kimi ilaçlar tıkanma sebeplerindendir.

Belirtileri

 Akciğer ile irtibatlı tüm etmenler emboli söz konusu ise gözden geçirilmelidir. Akciğerleri etkileyen bütün etmenler pulmoner emboli oluşumunu etkiler. Akciğer damarlarında meydana gelen hava kabarcıklarının en sarih özellikleri olan hastada görülen göğüste yaşanan ağrı, nefes alışverişinde zorlanma ve öksürük gibi problemler ile karşılaşılır. Aynı zamanda bacak şişmesi, nabız düşmesi, bayılma, kişinin çok fazla terlemesi ve ateşlenmesi, hırıltı şeklinde nefes problemi, derinin mavi renge dönüşmesi gibi birçok akciğere pıhtı atması belirtisi vardır.

Teşhisi Nasıl Konur?

Pulmoner emboli hastalarının çoğu herhangi bir şikayet yaşamadan hastalık sürecini geçirir ve bu hastalıkta henüz emboli tanısı konmadan spontane bir şekilde iyileşme olabilir. Bu yüzden bu hastalık pnömoni ve bronşit gibi hastalık çeşitleriyle karıştırılmaktadır. Öncelikle uzman hekim kontrolünde akciğer grafisi istenir fakat istenilen neticeye röntgen çekimi ile ulaşılamaz. Bu tetkik eldeki verileri desteklemek için kullanılan bir adım olarak değerlendirilir.

Sonrasında damar içinde kan pıhtılaşması olup olmağını öğrenmek için D dimer testi yapılır. Yüksek çıkması durumunda doğru teşhis ve tedavi için EKG, MR görüntüsü, pulmoner CT anjiografi  ve göğüs grafisi gibi araştırmalar kullanılarak hastalık diğer türlerden ayırt edilmiş ve tedavi için izlenilecek yol belirlenmiş olur.

Tedavisi

Pulmoner emboli trombolitik tedavisinde ilk yapılması gereken tıkanan kan damarlarında pıhtı oluşup oluşmadığını araştırmaktır. Eğer pıhtı oluşumu var ise ilaç tedavisine başlanarak heparin denilen kanın pıhtılaşmasını önleyici ve kanda sıvılaşma sağlayan ilaç verilmelidir. Heparin hastaya intravenöz yol ile verildiği için kısa sürede etkisini gösterir. Kanın pıhtılaşmasının önüne geçmek için uygulanan bir diğer bir diğer trombolitik tedavi ise warfarin ilaç tedavisidir.

Pıhtılaşma kısa sürede fark edilmemişse ve ilaçla tedavi mümkün değil ise cerrahi müdahale gerekir. Hastalığın oluşması sonrasında gelişen pıhtılaşma ve damarların tıkanmasının önüne geçmek muhtemel değildir. Bu tarz problemler çoğunlukla ansızın meydana gelir ve herhangi bir belirti vermez. Bu  nedenle kişinin bu tür problemlerle karşılaşmaması için hareketsiz kalmamalı, spor yapmalı ve  uzun süren yolculuklarda sık sık ara vererek hafif yürüyüşler yapmalıdır.

Düzenli su tüketimi yaparak vücudun ihtiyacını istenilen sıvı seviyesinde tutmak için miktar arttırılmalıdır. Damar rahatsızlıklarının ilerlemesine yol açan sigara kullanımı hastada trombolitik tedavi öncesi ve sonrasında mevcutsa bu  madde bırakılmalı ve mümkün olduğunca uzak durulmalıdır.Aşırı yağ tüketimi varsa oran azaltılmalıdır. Bunların dışında eğer hasta aspirin ilacını kullanıyor ise bu ilacın kan sulandırma özelliği hasta ve hasta yakınları tarafından bilinmeli ve acil durumlarda hekime iletilmelidir.

 Kan içerisinde olan albümin içeren bir madde olan fibrinin yıkımı ile meydana gelen D dimer, emboli hastalığının tanısında  sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Test sonucunda hastada D dimer yüksekliği söz konusu ise damarda bir hava kabarcığının yani pıhtının oluştuğunu bu nedenle de akciğere pıhtı atması, DIC veya derin ven trombozu olasılıkları düşünülebilir. Bu test aynı zamanda böbrek hastalarının da fibrin yıkılmasının tespitinde, over karsinomlarında ve akut miyokard enfaktüsü hastalığının kullanılan tedavisinin izlenmesinde de kullanılır. Çeşitli enfeksiyon hastalığında ve enflamasyonun yaşandığı hastalıklarda bu değer fazla çıkabilmektedir.

Bunlarla birlikte gebeliğin son zamanlarında da yüksek çıkması olası bir durum olarak karşılanır. Sadece uygulanan bu test sonucunda yüksek çıkan D dimer değeri  kişide olası bir şikayet veya belirti yoksa ve yapılan diğer birçok araştırmalar ( MRG , göğüs grafisi gibi ) normal çıktı ise anlam ifade etmez.

Kaynaklar



Kullanıcı Yorumları ve Oyları

1 yıldız2 yıldız3 yıldız4 yıldız5 yıldız (Sizin oyunuz ilk olsun)
Loading...