Bebeklerde Boğmaca Hastalığı Belirtileri, Tedavisi ve Önleme Yöntemi – Boğmaca Aşısı
Boğmaca; özellikle bebeklerde görülen, bakteriyel kaynaklı bir hastalıktır. En büyük belirtisi nefes almayı zorlaştıran öksürük nöbetleridir. Korunmak için DTaP aşısı yapılır.
Boğmaca; Bordetella pertussis isimli bakterinin neden olduğu, akciğerleri ve akciğerlere oksijen taşıyan hava kanalları olan alveolleri etkileyen bir solunum sistemi hastalığıdır. Her yaştaki kişilerde görülebilmesine rağmen bebeklerde boğmaca hastalığı daha sık ve daha şiddetli görülür. Özellikle 6 aylıktan küçük, boğmaca aşısı yaptırılmamış bebeklerde hastalığa yakalanmak kaçınılmazdır. Çok bulaşıcı olan boğmaca; aşı yapılarak önlenebilen hastalıklardandır.
İçindekiler
Bebeklerde Boğmaca Belirtileri
Boğmaca hastalığının en büyük göstergesi birden ortaya çıkan öksürük nöbetleridir. Özellikle geceleri ortaya çıkan öksürük nöbetleri nefes almayı çok zorlaştırır ve hastalığa gerekli müdahale yapılmazsa; nefes almak çok zorlaştığı için boğularak ölüme götürebilir. Hastalığa boğmaca isminin verilmesi de bu sebeptendir. Öksürüğe ek olarak karşılaşılabilecek belirtiler:
- Hapşırma
- Burun akması
- Düşük ateş
- İshal
Hastalığa yakalandıktan yaklaşık 7 ile 10 gün sonra; öksürük iyice şiddetlenir ve öksürük nöbetleri nedeniyle nefes almak oldukça zorlaşır. Uzun süren öksürük nöbeti sırasında; nefes alabilmek için öksürük aralarında derin nefes alınmaya çalışır ve bu esnada boğuk bir ses gelir. Aşağıdaki videoda bahsettiğimiz sesi duyabilirsiniz.
Boğmaca Hastalığının Tedavisi
Bebeğinizin boğmaca olduğundan şüpheleniyorsanız derhal bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız. Doktorunuz fiziki muayenenin ardından boğmaca olabileceğinden şüphelenirse burundan mukus örneği ve tükürük örneği alarak laboratuvarda inceleyecektir. Ayrıca gerekli görülürse; kan testleri ve göğüs röntgeni de çektirilebilir.
Boğmaca; bakteriyel kaynaklı olduğundan antibiyotiklerle tedavi edilen bir hastalıktır. Uzmanlara göre; öksürük nöbetleri başlamadan tedaviye başlanırsa antibiyotikler hastalığın iyileşme süresini çok kısaltmaktadır.
Doktorunuz; boğmaca enfeksiyonunun aynı evde yaşayan diğer bireylere bulaşmasını engellemek için koruyucu antibiyotikler veya bağışıklık güçlendirici ilaçlar da reçete edebilir.
Bebekleri; boğmaca ve diğer bakteriyel enfeksiyonlardan korumak için “koza stratejisi” adı verilen uygulama kullanılmalıdır. Bu uygulama bebekleri korumak için, bebekle temas halinde olan ebeveynler, kardeş ve akrabalar ile bakıcıların boğmaca aşısı olması üzerinedir. Hastalık bulaşıcı olduğundan; bebeğin etrafındaki kişilerin bakterilerden arındırılması, bebeği boğmacadan korumak için önemlidir. Özellikle bebek doğmadan önce bu kişilere gerekli aşılar yapılır.
Doktorunuz önermedikçe bebeğinize öksürük kesici ilaçlar vermeyin. Öksürük; akciğerlerin mukustan arındırılması için vücudun yaptığı doğal bir işlemdir. Bunu bastırırsanız bebeğiniz iyileşme sürecini yavaşlatabilirsiniz.
Boğmaca Aşısı
Hastalığa yakalanmayı önlemek için DTaP adı verilen aşı yapılmaktadır. Son yıllarda oldukça artış gösteren boğmaca hastalığına yakalanma riski; aşı yapılarak %80 oranında düşürülebilir. Sağlık ocaklarında ücretsiz olarak yapılan bu aşıya ek olarak; hamile kadınların da gebelik esnasında boğmaca veya diğer bakteriyel enfeksiyonlardan korunmak amacıyla DTaP aşısı yaptırması önerilir.
DTaP aşısı aynı zamanda; difteri ve tetanoz hastalıklarına karşı da koruma sağlar.
Boğmaca aşısının olası yan etkileri olarak; yorgunluk, bulantı, kusma, ağrı ve şişlik ile aşı yerinde kızarıklık görülebilir. Bu etkiler aşı olduktan sonra ortaya çıkıp 3 ile 5 gün arasında kaybolmaktadır. Daha uzun sürerse doktorunuza danışınız.
Kaç doz boğmaca aşısı yapılmalıdır?
- Doğumdan 6 yaşına gelene kadar toplamda 5 doz
- 11 ve 12 yaş arasında güçlendirici tek doz
- Erişkinlerde her 10 yılda bir tek güçlendirici doz
Bebeklerde boğmaca aşısı ne zaman yapılır?
- 2 Ay
- 4 Ay
- 6 Ay
- 18 Ay
- 4 ile 6 yaş arasında
- 11 ile 12 yaş arasında
- Yetişkinlerde her 10 yılda bir
Kimler boğmaca aşısı olmamalıdır?
- 6 hastalıktan küçük çocuklar
- Aşıya karşı ciddi alerjik reaksiyon gösteren çocuklar
- İlk boğmaca aşısı sonrasında herhangi bir sebeple açıklanamayan beyin ya da sinir sistemi rahatsızlığı görülen çocuklar
Kaynaklar
- http://mikrobiyoloji.thsk.saglik.gov.tr/ums/B/Bogmaca.pdf
- http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/tez/pdf/cocuk_sagligi/dr_murat_turan.pdf
- http://dosyahsm.saglik.gov.tr/Eklenti/1285,bogmacasaharehberipdf.pdf
- http://uvt.ulakbim.gov.tr/uvt/index.php?cwid=9&vtadi=TPRJ%2CTTAR%2CTTIP%2CTMUH%2CTSOS%2CTHUK&c=google&ano=96064_3d9873b5d70087f42b140d4a664743ed