Akciğer Kanserinde İlaç Tedavisi Nasıl, Hangi Aşamada Yapılır? Etkileri

Akciğer kanserinde ilaç tedavisi yani kemoterapi yapılması kanserin evrelerine göre değişmektedir. Kanserin evresi belirlenip akıllı ilaç tedavisi yapılması gerekir.

Akıllı ilaç kullanımında sorumluluk hasta, doktor, sağlık kurumu olmak üzere üç farklı grupta ancak birbirlerinin tamamlayıcısıdır. Akılcı ilaç kullanımı için hekimlerin, toplumun, sağlık personellerinin ve eczacıların bilgilendirilmesi gerekmektedir.

Akıllı ilaç kullanımının basamakları; doğru tanının konulması, prognozun belirlenmesi, tedavi amaçlarının saptanması, tedavi seçeneklerinin gözden geçirilmesi, uygun tedavinin seçilmesi, ilaç tedavisi için reçetenin doğru şekilde yazılması ve takip edilmesi gerekmektedir.

İçindekiler

Akciğer Kanserinde Akıllı İlaç Kullanımı
- Kanser Evrelerine Göre Tedavi Sınıflandırılması
Akıllı İlaçların Kanser Hücresine Etkisi
Akıllı İlaçların Tedaviye Katkısı
Kanser Epidemiyolojisi
Kaynaklar

Akciğer Kanserinde Akıllı İlaç Kullanımı

Akciğer kanseri tedavisi, kanserin evresine, hastanın durumuna, cinsiyetine, yaş, tümör tipi gibi durumlardan etkilenerek değişiklikler yapılabilir. Örneğin kanser evresine göre ameliyat olması gereken hasta durumundan dolayı ameliyatı yapılamaz, kemoterapi ve radyoterapi verilmek zorunda kalınabilir.

Kanser Evrelerine Göre Tedavi Sınıflandırılması

Yüzeyel Tümörler için; cerrahi tedavi uygulanır. Cerrahi tedaviyi kabul etmeyen hastalara kriyoterapi (tümörü dondurma) işlemi uygulanabilir.

Evre IA ve IB tümörlerde tedavi: Genellikle cerrahi işlem yapılması uygundur. Cerrahi tedavinin yapılamadığı durumlarda tedavisi radyoterapidir. Bu evre için; cerrahi tedavinin radyoterapiye kıyasla 5 yıllık sağ kalım oranı daha yüksektir.

Evre IIA ve IIB tümörlerde tedavi: Genel tedavisi cerrahidir. Cerrahi işlem sonrasında kanserli parçanın tamamı çıkarılmış ise rutin kemoterapi kullanılmamalıdır. Operasyona el verişli olmayan ve operasyonu kabul etmeyen hastalar için tedavisi radyoterapidir.

Evre IIIA tümörlerde tedavi: Tedavi cerrahidir. Kanserli dokunun yanı sıra metastaz yapmış lenf bezleri de beraberinde çıkarılmalıdır. Bu hasta gruplarında kemoterapi ve kemoradyoterapinin rutin uygulanması önerilmemektedir. Neoadjuvan ajanlarla yapılan tedavilerde kanser evresini bir alt evreye indirildiğinde cerrahi yapılması aksi halde kemoradyoterapi uygulanması gerekmektedir.

Evre IIIB tümörlerde tedavi: Bazı seçilmiş, akciğer zarına kötü huylu metastaz yoksa cerrahi tedavi uygulanabilir. Kötü huyla metastaz varsa kemoterapi uygulanır, olmadığı durumlarda ise sıklıkla ardışık kemoterapi tedavisi uygulanmaktadır.

Evre IV tümörlerde tedavi: Standart tedavisi kemoterapidir. Palyatig amaçlı radyoterapi uygulanabilir.

Sigara kullanımının %90 oranında etkili olduğu akciğer kanserinde uygulanan tedaviler hem doktor hem hasta açısından başarılı sonuçlar vermiştir. Tedavide ağızdan tablet şeklinde alınan, hedefe yönelik akıllı ilaçların kullanılmaya başlanması hastaların yaşam oranlarını ciddi oranda arttırmaktadır.

Akıllı İlaçların Kanser Hücresine Etkisi

Kolay uygulanabilen aşı niteliğinde ve kemoterapi ilaçlarının etkinliğini arttıracak damar yolundan uygulanan ilaçlar, küçük molekül olarak bilinen kanser hücresinin içerisine girerek kanser hücresinin canlı kalmasını sağlayan yolları engelleyen tablet şeklinde ilaçlar sayesinde başarı oranı oldukça yüksektir.

Akıllı ilaç kullanımı Küçük Hücreli Akciğer Dışı kanser olmayan olgularda kullanılabilir. Hastaya yapılan genetik analizler sonucunda tedavi seçenekleri belirlenen hastanın onay vermesinden sonra tedavi başlatılır. Bu hastalarda çoğu zaman kemoterapiye bile gerek kalmadan doğrudan tabletlerle tedaviye başlanabilmekte ve olumlu sonuçlar alınabilmekte.

Akıllı İlaçların Tedaviye Katkısı

Akıllı ilaç devri başlamadan önce uygulanan kemoterapi, kanser hücresinin çoğalmasını engellediği gibi normal vücut hücrelerinin çoğalmasını engellemekteydi. Bu nedenle kemoterapi alan hastalarda bulantı, kusma, kan değerlerinde düşüklük, saç dökülmesi gibi yan etkiler görülmekteydi. Akıllı ilaçların kullanılmaya başlanması ile kemoterapinin oluşturduğu yan etkiler azaltılmış, hastanın yaşam süresinde uzama sağlanmıştır.

Tedavi bir çok kanser türünde kullanılmaktadır. Özellikle yaşam süresi daha kısa olan akciğer kanserinde kullanılan yöntemle, kullanılan hastaların istatistiksel incelemesinde saç dökülmesinin çok az ya da hiç yaşanmadığı, bağışıklık sisteminin baskılanmadığı, kan değerlerinde düşme olmadığı görülmüştür. Kemoterapinin etkilediği normal hücreler hedef olmaktan çıktığı için bulantı-kusma ve kan değer düşüklüğü yan etkilerinde azalma olduğu saptanmıştır.

Kanser Epidemiyolojisi

Akciğer kanseri 20. yy. başlarında sık görülmemekle beraber, 1950 yıllarında küresel epidemi olguların arttığı görülmüştür. İlk başlarda akciğer kanserinin erkeklerde görülme oranı kadınlarınkine göre daha fazlayken, şu an oranlar hemen hemen aynıdır. Tütün ürünlerinin kullanımı ilk öncelerde toplumsal olarak kadınlardan uzak olduğu için kanser oranı kadınlarda azdı. Fakat şu an erkek-kadın akciğer kanser oranı hemen hemen aynıdır.

Tetkik ve tedavi aşamaları, ilaç sanayinde çok gelişmişlik olmadığı ve bol miktarda bulunmadığı için oldukça pahalıydı. Şimdiye bakıldığında kemoterapi ajanlarının geliştirilmesi, akıllı ilaç uygulaması ile hem tedavi kolaylaşmış hem hastanın yaşam kalitesi arttırılmaya çalışılmıştır.