Akciğerde Dansite Artışı Nedenleri ve Tedavi Yolları
Dansite, akciğerlerin tamamı veya belirli bir kısmının yoğunluğunu tanımlamak için kullanılan radyolojik bir terimdir. Rutin bir göğüs grafisinde akciğer gölgesinin açıklığı veya koyuluğu artma veya azalma olarak değerlendirilir.
İçindekiler
Akciğerde Fibrotik Dansite Nedir?
Fibroz, dokularda meydana gelen iltihap, enfeksiyon, zedelenme gibi rahatsızlıkların ardından ortaya çıkan sert bağ dokunun adıdır. Fibrozis, normal iyileşmenin bir parçası olarak başlar fakat iyileşme tamamlandıktan sonra bağ doku gelişmeye devam ederse göğüs taramaları sırasında akciğerde fibrotik dansite gözlenir.
Kalınlaşmış, sert doku akciğerlerin düzgün çalışmasını engelleyerek zaman içinde interstisyel akciğer hasarına neden olur ve nihayetinde akciğerler elastikiyetlerini kaybeder.
Akciğer fibrozunun belirtileri arasında uzun süre devam eden öksürük, göğüs ağrısı, nefes darlığı ve yorgunluk gibi semptomlar sayılabilir. Nedenleri arasında ise;
- Akciğerlere zarar veren mesleki maddelere maruz kalma,
- Tütün kullanımı,
- Gastroözofageal reflü hastalığı,
- Tüberküloz, zatürre gibi viral enfeksiyona bağlı hastalıklar yer alır.
Kesin tanı için; göğüs röntgeni, bilgisayarlı tomografi (BT) ve ekokardiyogram gibi testlerin yanı sıra tam kan sayım testi istenebilir. Yüksek çözünürlüklü BT taraması pulmoner fibrozun neden olduğu akciğer hasarının derecesinin belirlenmesinde özellikle yardımcı olabilir
Erken teşhisinde oksijen terapisi, kortikosteroidler, immünosupressif ajanlar, siklosporin veya kolşisin gibi antifibrotik ajanlar tedavide etkili sonuçlar verirken fibrozun ilerlediği durumlarda cerrahi operasyon kaçınılmaz olmaktadır.
Retiküler Dansite Artışı Ne Anlama Gelir?
Retiküler, kan yapan dokuların içinde yer alan bağ doku hücreleridir. Yıldız haritaları gibi birbirlerine bağlanırlar. Artmaları akut, kronik ya da enfeksiyona bağlı bir hastalıklardan kaynaklanabileceği gibi uzun süreli ilaç kullanımlarında reaktif olarak gelişir.
Retiküler artışa neden olan ya da artışı sırasında görülen hastalıklardan bazıları şunlardır; Pulmoner ödem, kalp yetmezliği, aşırı sıvı yüklemesi, nefropati, viral enfeksiyonlar, sıtma, tüberküloz, histoplazmoz, kronik interstiyel ödem, mitral kapak hastalıkları, kolajen vasküler bozukluklar, bağ dokusu hastalıkları, romatoid, sklederma, sarkoidozis, lenfositik bozukluklar, pulmoner lenfoma, interstiyel pnömoni, kronik aspirasyon pnömonisi, radyasyon pnömonisi
Kesin tanı sadece doktorunuz tarafından fiziki muayene ve tahlil sonuçlarına bağlı olarak konabilir.
Buzlu Cam Dansitesi Hangi Hastalıklarda Görülür?
Buzlu cam dansitesi, dansitenin az yani düşük olduğu durumlarda gözlenir. Göğüs tomografisi değerlendirilirken genellikle dansitenin olduğu bölgenin altındaki damarlar ve bronş duvarları bulanık bir görüntü sergiler, bu görüntü damarlara buzlu bir camın arkasından bakıldığı hissini uyandırmaktadır. Buzlu cam dansitesi adını bu görüntüden almaktadır. Tam tersi bir durumda dansite artıp damarlar ve bronş duvarları yoğunluktan seçilemez hale geldiğinde ise bu durum konsolidasyon olarak adlandırılır.
Dansite azalması yani buzlu cam dansitesi nedenleri arasında; Ciğerlerde hava hapsi ya da hava birikmesi, viral ya da bakteriyel enfeksiyonlar, İntersitsyumda sıvı birikmesi, tek taraflı hiperlüsen sayılabilir.
Buzlu cam dansitesinin görüldüğü hastalıklardan bazıları şöyledir;
- Akciğer Sönmesi olarak da bilinen Pnömotoraks,
- Kronikleşmiş Zatürre olarak da bilinen Hipersensitive Pnömoni
- Diyafram Düzleşmesi
- Kandaki hemoglobin ve plazma miktarının azalmasına neden olan Oligemi
- Akciğer Ödemi
- Bronkoalveolar Karsinoma
Akciğer Grafisinde Dansite Değerlendirilmesi
Akciğer grafisi değerlendirilirken akciğerler ve akciğerin dışı ayrı ayrı değerlendirilir. Akciğerlerin değerlendirilmesi sırasında subjektif bakış açıları söz konusu olabilmektedir. Grafiyi etkileyen teknik ve patolojik değişkenler yüzünden kesin tanı konmadan önce çok yüksek ve çok düşük dansite sonuçlarında yeniden göğüs tomogrofisi istenebilir. Buzlu cam dansitesi ya da konsolidasyon çoğu zaman tek başına bir anlam ifade etmeyebilir. Diğer tahlil sonuçları ve hastanın öyküsü birleştirilerek değerlendirme yapılır. Akciğer gibi organlarda tek taraflı büyüme, şişkinlik, dansite azalması değerlendirilirken normal görünen kısımla karşılaştırılır. Dansitede artma tanısı konulurken, tomografide konsolidasyon varlığı, akciğerlerdeki hava keseciklerinde atelektazi, İntertisiyel hastalık, akciğer kavisinde eğrilik ya da tümör-kist gibi ayırt edici unsurlar aranır. Azalma tanısı konulurken ise, akciğerlerde hava birikmesi, kan ve doku miktarında değişiklik olup olmadığı, diyafram düzleşmesi varlığı ve atelektazi gibi ayırt edici unsurlar değerlendirilir.