Akciğer Tomografi İşlemleri Neden Yapılır ve Riskleri Nelerdir?

Akciğer tomografisi işlemleri birçok hastalığın teşhis edilmesini, kontrol altında tutulmasını ve takip edilmesini sağlayan bir uygulamadır.

İçindekiler

Akciğer Tomografisi Çekim Nedenleri
- Anormal Sonuçlar
Riskler
Kaynaklar

Akciğer Tomografisi Çekim Nedenleri

Bir BT taraması akciğer kanseri ve diğer hastalıkları teşhis etmek ve izlemek için kullanılır. Akciğerlerin ve çevredeki dokuların anatomisini açığa çıkaran bir uygulamadır. Nörolojik belirtiler varsa, metastazları kontrol etmek için beyin BT taraması yapılabilir. Akciğer tomografisi hızlıca vücudun ayrıntılı resimlerini oluşturur. Test göğüs içindeki yapıların daha detaylı görünebilmesi için kullanılmaktadır. Tomografi kısaca BT kalp ve akciğerler gibi yumuşak dokulara bakmanın en iyi yollarından bir tanesidir. Akciğer tomografi neden çekilir;

Göğüs yaralanmasından sonra
Akciğer grafisi uygulamasında gözlemlenen soliter bir pulmoner nodülün de bulunduğu bir tümör veya kitle şüphesi olduğunda
Göğüs ve üst abdomende bulunan organların boyut, şekil ve yerlerinin belirlenmesinde
Akciğerde veya diğer alanlarda sıvı ya da kanama aramak için
Göğüste enfeksiyon ya da iltihap aramak için
Akciğerlerde kan pıhtılarını aramak için
Akciğerde yara izi aramak için
30 paket yılı veya daha fazla sigara öyküsü sorunlarının belirlenmesi için30 paket yılı veya daha fazla sigara öyküsü (30 yıl için günde bir paket sigara, 15 yıl için günde iki paket sigara vb.)

Yüksek risk altında olan kişilerin yılda bir kere izlem taraması yapılması önerilir. Hastalar için olumsuz bir tarama olması, hastalığa yakalanma riskinin yüksek olması durumunda, akciğer kanserinin gelecekte gelişmeyeceği anlamına gelmediğinin farkında olmaları önemli bir detaydır. Akciğer tomografisi çekim işlemlerinin istenilip istenmediği konusundaki belirlemeler tamamen uzman doktor tarafından yapılır. Uzman doktorlar yukarıda bulunan detaylar dışında özellikle kanserli olan kişilerde takipleri yapmak içinde ara ara tomografinin çekilmesini isteyebilir.

Anormal Sonuçlar

BT taraması kalp, akciğerler veya göğüs bölgesinde birçok rahatsızlık gösterebilir;

Duvardaki bir yırtık, anormal genişleyen, balon veya kalpten kan taşıyan büyük arterde daralma
Akciğerlerde veya göğüste ana damarların anormal değişiklikleri
Kalp çevresinde kan veya sıvı
Akciğer kanseri veya vücudun herhangi bir alanından akciğerlere yayılmış kanser
Akciğerlerde sıvı toplanması ( plevral efüzyon)
Akciğerlerin geniş hava yollarının hasarlanması ve genişlemesi (bronşiektazi)
Büyüme gösteren lenf düğümleri
Akciğer dokularının iltihaplanması sonucunda hasar gören akciğer rahatsızlıkları
Zatürree
Yemek borusu kanseri
Göğüs bölgesinde oluşan lenfoma
Göğüste tümörler, nodül ya da kist
Akciğer kanseri öyküsü

Riskler

BT taramaları ve diğer x-ışınları ile yapılan uygulamalar en az miktarda radyasyon kullandıklarından emin olmak için sıkı bir şekilde izlenir ve kontrol edilir. Tomografi taramalarında kanser ve diğer kusurlara sebep olma potansiyeline sahip düşük seviyedeki iyonlaştırıcı radyasyon kullanır. Bunun yanı sıra taramadan kaynaklanan herhangi bir risk oldukça azdır. Daha çok çalışma yapılmaya başlandığında risk artamaya başlar. Bazı durumlarda faydalar risklerden daha fazla olması durumunda tomografi taraması yapılabilir. Örneğin; uzman doktor kanser olabileceği ile alakalı olarak şüphe taşıyorsa taramanın yaptırılmaması daha büyük risklerin ortaya çıkmasına neden ocaktır. Şüphe olduğu zaman taramanın yapılması erken dönemde teşhis için bir adım olabilir. Çünkü kanser gibi ciddi hastalıklarda erken dönemde teşhis tedavi süreci için çok önemlidir. Erken dönemde kanser tedavisine başlamak hastanın yaşama süresinin uzaması ve daha sağlıklı yaşaması anlamına gelir.

Akciğer tomografisi uygulaması ilaçlı ya da ilaçsız olarak çekilebilir. İlaçlı çekim işlemlerinde damardan kontrast madde verilir. Bir damara verilen en yaygın kontrast türü iyot içermektedir. İyot alerjisi olan bir kişiye bu tarz kontrast maddeler verilirse;

Mide bulantısı
Hapşırma
Kusma
Kaşıntı
Ürtiker
Nadir durumlarda ise anafilaksi adı verilen ve hayatı tehdit eden alerjik bir durum meydana gelebilmektedir.

Uygulama oldukça kısa süren işlemler bütününden meydana gelir. Test esnasında hasta nefes alırken herhangi bir sıkıntı yaşarsa derhal tarayıcı operatörüne bildirmesi gerekir. Tarayıcılarda bir interkom ve hoparlörler bulunur. Bu sayede operatör hastayı her zaman duyabilir. Böbrek sorunları yaşayan insanlardaki kontrast madde böbrekler üzerinde zararlı etkilere sebep olabilir. Bu tarz önemli durumlarda kontrast boyanın daha güvenli hale getirilmesi için özel adımlar atılabilir. İşlemlerin bitmesinden sonra sonuçların ne zaman alınacağı konusunda teknisyen hastaya bilgi verir. Sonuçlar alındığında beklemeden uzman doktora tekrardan başvurmak gerekir.