Akciğerlerde Baloncuk Hangi Sebeplerden Dolayı Meydana Gelir ve Nasıl Tedavi Edilir?
Akciğerler de baloncuk sorunu bazı bekletiler ile kendini belli eder. Bu durumda kısa süre içinde uzman hekime başvurmak gerekir. Yapılacak tetkiklerden sonra uzman gerekli tedavi sürecine başlar.
İçindekiler
Akciğerde Baloncuk Oluşması
Akciğerde baloncuk yani “Pnömotoraks” çökmüş bir akciğerin tıbbi anlamdaki terimidir. Pnömotoraks, hava akciğerlerin çevresine veya plevral alana girdiği zaman meydana gelir. Hava göğüs duvarında açık bir yaralanma meydana geldiğinde, akciğerlerde bir gözyaşı veya rüptür olduğunda akciğerleri şişiren basıncın bozulmasına neden olarak plevral bölgeye doğru yol alabilir. Akciğerin duvarı etkilendiği zaman gerginlik pnömotoraksı ya da göğüs duvarı etkilendiğinde açık pnömotoraks oluşur. Hasar gören göğüs veya akciğer duvarlarının nedenleri arasında;
- Akciğer hastalığı
- Bir sporun yaralanması
- Tüplü dalış
- Dağ tırmanışında karşılan hava basıncındaki değişiklikleri
- Bazen pnömotoraksın nedeni bilinmemektedir.
Göğüsteki veya akciğer duvarındaki açılmanın neden olduğu basınç değişikliklerin tamamı akciğerlerin çökmesine ve kalbe baskı yapmasına sebep olabilir. Meydana gelen durumun şiddeti aralıklıdır. Tansiyon sorunu pnömotoraksında olduğu gibi, plevral boşluğa sıkışan az miktarda hava bulunuyorsa başka komplikasyonların olmaması durumunda genelde kendiliğinden iyileşebilir. Büyük hacimlerde hava içermiş olan daha ciddi vakalar tedavi edilmediği zaman takdirde ölümcül olabilir. Tedavi kapsamında yatak istirahatı, göğüs tüpleri yerleştirilme veya akciğerin daha fazla çökmesinin önüne geçmek adına invaziv cerrahi prosedürler uygulaması yapılabilir.
Pnömotoraks Belirtileri
Akciğerlerde baloncuk belirtisi göğüs travması esnasında veya kısa bir süre sonra meydana çıkabilir. Semptomlarının başlangıcı normal olarak dinlenirken görülür. Göğüs ağrısı ani bir saldırı genelde ilk belirtidir.
Diğer semptomları aşağıdakileri içerebilir:
- Göğüste devamlı süren bir ağrı
- Nefes darlığı
- Soğuk ter atmak
- Göğüste sıkışma
- Siyanoz
- Ciddi taşikardi ve hızlı kalp hızı
Teşhis ve Tedavisi
Tanı koyulma işlemleri akciğerlerin etrafında bulunan boşluğa dayanır. Bunu saptamak oldukça zor olabilir. Belli başlı görüntüleme testleri, havanın göğüs duvarı ile akciğer arasındaki pozisyonundan ödün verilebilir. Pnömotoraksın tanısının koyulmasında yaygın şekilde kullanılan görüntüleme testleri aşağıdakileri içermektedir;
- Dik posteroanterior göğüs radyografisi
- BT taraması
- Akciğer sonografisi
- Göğüs ultrasonu
Tedavisi
Tedavi hastanın durumun belirtileri ve şiddeti dikkate alınarak yapılır ve bunlara bağlı olarak değişir. Ayriyeten daha önce pnömotoraks yaşayıp yaşamadığı da çok önemlidir. Hem cerrahi hem de cerrahi olmayan tedaviler kişiye göre uzman tarafından planlanarak yapılacaktır.
Yatak İstirahatı
Yatak istirahatı ayrıca “gözlem” veya “dikkatli bekleme” olarak da adlandırılabilir. Yatak istirahatı uygulaması akciğerlerin yalnızca küçük bir alanı içeren bir baloncuk olgusu meydana geldiğinde muhtemel tedaviler şeklidir. Bu durumda doktor havanın plevral bölgeden emilmesini için hastanın durumunu düzenli olarak izler. Akciğerlerde tekrar genişleme olup olmadığını kontrol etmek için sık röntgen çekimi yapılmasını ister. Doktor iyileşmeye yardımcı olması için de dinlenme önerir. Kuvvetli şekilde yapılacak aktivite, yeniden genişleme sürecini erteler veya durdurabilir. Pnömotoraks bazı hastalarda oksijen seviyesinin düşmesine sebep olabilir. Bu duruma “hipoksemi” adına verilir. Eğer bu tarz bir durum söz konusu ise doktor yatak istirahatı ile birlikte oksijen desteği yapılmasını ister.
Fazla Hava Drenajı
İğne aspirasyonu ve göğüs tüpü yerleştirilme işlemleri göğüste bulunan plevra boşluğundaki aşırı düzeydeki havayı çıkarmak için tasarlanmış tedavi şeklidir ve ameliyatsız şekilde yapılır. Doktor kaburgaların arasına boşluklu bir tüp takar ve havayı plevra alanından temizlemek adına bir şırınga ya da mekanik bir emme cihazı kullanır. Akciğerin geniş bir alanı çöktüğü zaman göğüs tüpü birkaç gün boyunca kurulu kalabilir.
Plörodez
Plörodezi, pnömotoraks için daha invazif bir tedavi şeklidir. Bu uygulama çökmüş olan bir akciğeri tedavi etmek ve sorunun tekrarlamasını önlemek adına kullanılır. Plöreft esnasında doktor plevral bölgeyi yok eder. Böylece hava ile sıvı birikimine izin vermez. Akciğerlerin zarlarının bir arada olmasını sağlamak adına plörodez yapılır. Plevra birleştiği zaman plevral boşluk ortadan kaybolur ve pnömotoraksı önlenir. Mekanik plörodez manuel şekilde yapılır. Uzman doktor iltihaba sebep olan plevrayı hafif şekilde ovar. Kimyasal plörodez da tedavinin farklı bir şeklidir. Doktor plevraya bir göğüs tüpü yolu ile kimyasal tahriş edici madde verir. Tahriş ve iltihaplanma plevra maddesinin birbirine yapışmasına sebep olur.
Cerrahlık
Bazı durumlarda pnömotoraks sorunu için cerrahi uygulama gerekmektedir. Baloncuk oluşması tekrarlamışsa ameliyata ihtiyaç olabilir. Göğüs boşluğunda sıkışan büyük miktarda hava varsa cerrahi onarım gerekebilir. Baloncuk tedavisi için çeşitli ameliyat türleri bulunur. Bir seçenek de torakotomidir. Uzman doktor torakotomi gerçekleştirdikten sonra hastanın iyileşmesi için size ne yapılması gerektiğine karar verecektir. Bir torakoskopi esnasında doktor göğüs duvarı ile göğsü görmelerine yardımcı olmak için küçük bir kamera ekler. Torakoskopi doktorunuza pnömotoraksınızın tedavisi konusunda karar vermesine yardımcı olabilir. Olasılıklar, kapalı blisterleri dikmek, hava sızıntılarını kapatmak veya lobektomi olarak adlandırılan akciğerin çökmüş kısmını çıkarmaktır.
Kaynaklar
- https://www.medicinenet.com/pneumothorax/article.htm
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pneumothorax/symptoms-causes/syc-20350367
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pneumothorax/diagnosis-treatment/drc-20350372
- https://medlineplus.gov/ency/article/000087.htm