Akciğelerin Anatomik Yapısı ve Özellikleri

Akciğer insanların yaşamlarını devam ettirmeleri için sağlıklı olması gereken bir organdır. Bu organ iki adettir ve sağ akciğer yapısı itibariyle sol akciğerden daha büyüktür.

İçindekiler

Akciğer Yapısı
Akciğerlerin Anatomisi
Kaynaklar

Akciğer Yapısı

Akciğer ile alakalı tıbbi terimler pulma ile başlamaktadır. Hava soluması yapan omurgalıların hepsinde akciğerler temel solunum organıdır. Nefes alıp verme sırasında hava kişinin nefes borusundan girer, bronşlara geçer ve ardından akciğerlere kadar ulaşır.

Organın bir tanesi biri sağda bir tanesi solda olmak üzere 2 adettir. Sağda yer alan akciğer 3 adet loptan oluşurken, solda yer alan akciğerde 2 lopdan meydana gelir. Sol kısımda bulunan akciğerin 3 lop kısmında kalp bulunur.

Bundan kaynaklı olarak sağ akciğer sol akciğerden daha büyüktür. Sol akciğer sağ akciğerden neden küçüktür sorusunun cevabı da bu sayede verilmiş olunur.

Akciğerlerin ağırlıkları da büyüklük ve küçüklükten dolayı birbirinden farklıdır. Sağdaki 700 gram soldaki de 600 gramdır. İnsan vücudundan kan ile hava arasında bulunan gaz değişimi için çalışan akciğerler süngerimsi bir yapıya sahiptir. İnsanların hayatta kalmaları için oksijen solumaları gerekir. Bu organlar insana oksijen sağlarken karbondioksiti yüksek düzeye çıkartmadan vücuttan çıkartırlar. Sağlık açısından önemli bir yeri bulunan akciğerlerin sağlığı da çok önemlidir. Özellikle bu organlar konusunda sorun yaşayan kişilerin ihmal etmeden uzman hekim yardımı alması gerekmektedir.

Akciğerlerin Anatomisi

Plevra

Plevra iki de akciğeri çevrelemiş olan çift katlı seröz membranlar bulunur. Göğüs boşluğunun duvar kısmına tutturulan parietal plevra, zarın dış tabakasını oluşturmaktadır. Visseral plevrada akciğerlerin dış kısmını kaplamakta olan zarın iç tabakasını meydana getirir. Viseral ve parietal plevra aralığından bulunan boşluk solunum yapma esnasında akciğerin genişleyip görevini yapması adına alan oluşturmaktadır. Bu bölümden salınacak olan sıvı solunum yapma sırasında tahrişinde önüne geçer.

Dış Anatomi

Göğüs boşluğunun büyük bir alanını kaplayan akciğerler kalpten başlayarak göğüsün iki tarafında bulunan kaburgalara kadar uzanır. Sol akciğer neden küçüktür, çünkü kalbin 2/3 vücudun sol tarafındadır. Sol akciğerde kalbin tepesini çevrelemekte olan bir girinti ile kalp çentiklerini içerir.

Bronş

Hava ağız ve vurun aracılığı ile vücuda girer. Akciğerlere gitmeden hemen önce trakea sağ ve sol bronşlara ayrılır. Primer bronşlar akciğerlere girerken, akciğerin her lop kısmına hava taşıyan küçük ikincil bronşlara dallarlar. Bu sayede sağ bronş 3 ikincil bronşa dallarken sol akciğer 2 ikincil bronşa dallanır. Trakea gırtlak bölgesinden 10 cm daha da aşağıya indiğinde 2 kısma ayrılır. Ayrılan bu iki parçaya bronş adı verilir. Bronşlar sol ve sağ bronş olarak adlandırılır. Sağ kısımda bulunan bronş kısadır ve 3 cmdir. Sol kısımda bulunan bronş dana uzundur ve 4.5 cm’dir.

Bronşioller

Bronşioller bronşlardan ayrılır. Bronşoiller bronştan daha küçük boyuttadır ve duvarlarının bileşiminden farklıdır. Bronşların duvar kısımlarında hiyalin kıkırdak halkaları bulunur. bronşioller elastin liflerinden ve düz kası dokusundan yapılır. Bronşiol duvarlarının doku kısmı bronşiol çapının önemli derecede değişmesine izin vermektedir. Toz ya da diğer çevresel kirleticilere yanıt olarak, bronşioller akciğerlerin kirlenmesini önlemek adına çalışır. Bronşioller daha birçok küçücük terminal bronşioler ile dallanır. Terminal bronşioller akciğerlerde bulunan en küçük hava tüpüdür. Bronşioller gibi terminal bronşioller de alveollere doğru hava akışını kontrol etmek adına genleşme ve daralma özelliklerine sahiptir.

Alveolli

Alveol, akciğerlerde bulunan hava ile akciğerlerin kılcal damarlardaki kan arasında gaz alışverişine izin vermekte olan fonksiyonel birimdir. Alveoller terminal bronşiolin son kısmında keseler olarak isimlendirilen küçük kümelerdendir. Her bir alveol, minik kılcal damarla çevrilidir. Boşluklu fincan şeklinde yapısı vardır. Alveollerin yapıları hücreler olarak adlandırılan basit skuamöz epitel hücreleri ile kaplıdır. Kılcal damarlar bu birimin dış sınır kısmında bulunan bağ dokuyu sarar. Solunum için gerekli olan zarda kılcal duvarların bir alveol duvarlarına dokunduğu kısımda bulunur. Alveol sıvısı, alveolleri nemlenmesine olanak sağlayan, akciğerlerin esnek yapısını korumaya yardımcı olan ve alveoller duvarların çökmesini önleyen bir özelliğe sahiptir. Akciğerlerin fonksiyonlarında önemli yeri bulunur.