Akciğerlerin Yapısı, Çalışma Prensibi ve İnsan Vücudundaki Görevleri

Akciğerler insan vücudunda nefes alıp verme konusunda önemli görevleri olan organdır. Bu organın genel sağlığı çok önemli olduğu için her daim bu konuda dikkatli olunmalıdır.

Akciğer Anatomisi ve Çalışması

Akciğer tam olarak nerededir, göğüs içinde bulunan alanın çoğunluğunu kaplar. Solunum sisteminde bulunan en önemli organdır. Her akciğer solunum ve iletken bölgelerin yapılarını içinde arındırır. Bu organların ana görevi atmosferde bulunan hava ile oksijen ve karbon dioksiti değiştirmesidir. Bu amacı ile akciğerler, gazlara karşı oldukça geçirgendir. Akciğer göğüs duvarı ile çevrilidir. Göğüs duvarı kaburgalar arasında kaburgalar ile kaslardan meydana gelir.

Akciğerler kan dolaşımı, gaz alışverişinde oldukça önemli rol oynar. İnsan vücudunda bulunan gazlar için bir ulaşım sistemi olarak görev yapar.  Bunun yanı sıra parasempatik ve sempatik sinir sistemleri tarafından innervasyon, solunum yollarının genişlemesi ve daralması aracılığı ile önemli bir kontrol düzeyi sağlar. Sağ ve sol kısımda akciğerler bulunur, bunlar temelde benzerlik gösterse bile aynı değillerdir. Sol kısım sağa göre daha küçüktür. Kalp ile uyum iç yüz kısımlarında kalbin meydana getirdiği bir çukurluk bulunur. Sağ kısımda üç, sol kısımda iki tane bulunur. Akciğerlerdeki her lob pulmoner alveolleri içermekte olan fazla sayılarda küçük lobüllere ayrılır. Bronkopul­moner segment hilum pulmonis’e yönelen ta­banı akciğerlerin dış yüzey kısmına doğru piramit şeklindedir. Bu kısım ve visceral pleura’nın bağ dokusu ile sarılıdır.

Akciğer yapısal olarak;

• Her akciğer loblara bölünmüştür. Sol akciğer 2 adet lobludur. Kalp, alt lobdur. Sağ akciğer 3 adet lobludur ve sol akciğerden daha büyüktür.
• Solunum borusu, boyun ve göğüste tüp şekilli hava yolu meydana getirirler. Ana bronş olarak isimlendirilen 2 tüp ya da dallara ayrılmıştır. Bir tane bronş her akciğere kadar gider. Her bir bronşun da akciğerlere girmiş olduğu bölgeye hilum adı verilir.

Plevra akciğerleri örtmekte olan ve göğüs duvarını çizen inceci bir zardır. Akciğerlerin korunmasını sağlar, onları yatıştırır, göğüsün boşluk kısmında sorunsuz şekilde hareket edebilmeleri için bir yağlayıcı bir sıvı üretir. Plevra 2 kattan oluşmaktadır.

• İç plevra – akciğer yanındaki katmandır.
• Dış plevra – göğüs duvarını çizen katmandır.İki kat arasındaki bölgeye de plevral boşluk adı verilir.

• Ana bronşların her bir tanesi daha küçük bronşlara bölünmektedir. Bu küçük bronşlar bronşioller olarak isimlendirilen, kıkırdak içeriğine sahip olmayan daha küçük tüplere bölünürler. Bronşiollerin sonunda alveol olarak adlandırılan milyonlarca küçük keseci vardır. 
• Sinir hücresi, Solunum yollarının daralması ve genişlemesi parasempatik ve sempatik sinir sistemi tarafından sinir kontrolü aracılığı ile ağlanır. Pulmoner pleksushilus de sinirlerin giriş tarafında akciğer kökünde bir bölgedir. Sinirler akciğerlerde bulunan bronşları takip eder, kas lifleri, bezleri ve kan damarlarını innerve etmek için yol alır.
• Kan temini, Akciğerlerin başlıca görevi pulmoner dolaşım sisteminden kan isteyen bölgelerde gaz değişimi yapmaktır. Kan kaynağı deoksijenlenmiş kan içermektedir. Kırmızı kan hücreleri olarak da adlandırılan eritrositleri vücuda dokulara taşınmak üzere oksijen alır. 

Akciğerlerin Görevleri

Akciğerlerin en önemli fonksiyonları oksijeni havadan kana ve kan içindeki karbondioksiti serbest bırakmasıdır. Hava insanların ağzına ya da burnuna girer. Nefes borusu, bronş ve bronşiollerden alveollere kadar gider. Alveollerde oksijen ile karbon dioksit değişimi gerçekleştirilir;

• Alveol oksijeni havadan emer, oksijeni insan vücudunda dolaştıracak kana geçirir.
•  İnsan vücudunun hücrelerinin atık bir ürün olarak karbondioksit, kan içinde alveollere kadar geçer ve dışarı en kısa sürede atılır.

Akciğerler ayriyeten vücudun havada bulunan zararlı maddelere karşı;

Örneğin;  duman, bakteri, kirlilik ya da virüslere karşı savunmasında önemli düzeyde rol oynar. Bu maddelerin hepsi burnun içinden geçebilmektedir ve ciğerlerde sıkışabilir. İşte bu durumda akciğer bu zararlı maddeleri havadan yakalama sağlayan ve kısmen yok edebilen oldukça kalın, kaygan bir sıvı (mukus) üretirler. Silika, mukusun bronş üstünden hızlı şekilde etmesi, burada öksürme, yutma yolu ile çıkarılması için hareket etmektedir.

Akciğerler anatomik yapılarından kaynaklı olarak canlı kişilerin nefes alıp vermesi konusunda yardımcı olan vücudun en önemli organlarındandır. Canlı kişiler akciğerlerini kaybettiği zaman yaşama devam edemez. Bundan dolayı sağlığı oldukça önemlidir ve akciğerlerin sağlık konusunda kesinlikle telafisi olmaz. Bu organların kendi içinde kendini yenileme durumu oldukça yavaştır.  Organın kendisini yenileme süresi bir kişi bedeninde 10 yıldır. Bu süre canlı, yeni hücrelerin oluşması ve hücrelerin kendini yenileme süresidir. Bu yavaşlıkta göz önüne alındığında kesinlikle sağlığı konusunda dikkatli olmak gerekir.

Kaynaklar

• https://www.medicinenet.com/lungs_design_and_purpose/article.htm
  
• https://www.kenhub.com/en/library/anatomy/the-lung
  
• http://philschatz.com/anatomy-book/contents/m46551.html
  
• https://www.britannica.com/science/lung
  
• http://www.cancer.ca/en/cancer-information/cancer-type/lung/lung-cancer/the-lungs/?region=on
  
• https://training.seer.cancer.gov/lung/abstract-code-stage/codes.html

Kullanıcı Yorumları ve Oyları

(Sizin oyunuz ilk olsun)

Loading...